STAN BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO POWIATU za 2015 ROK SEKCJA HIGIENY ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU

Transkrypt

1 STAN BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO POWIATU za 2015 ROK SEKCJA HIGIENY ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU 1. Kierunek działania W roku 2015 pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej na terenie powiatu głogowskiego znajdowało się 856 zakładów produkcji i obrotu żywnością oraz 3 miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością. Wszystkie działania w zakresie nadzoru nad tymi obiektami zmierzały do zapewnienia skutecznego systemu urzędowej kontroli nad bezpieczeństwem żywności, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz kosmetyków wprowadzanych do obrotu na terenie powiatu. 2. Działalność kontrolno-represyjna 1. Liczba przeprowadzonych kontroli Liczba wydanych decyzji administracyjnych (merytorycznych) Liczba wydanych decyzji administracyjnych (płatniczych) Liczba wydanych postanowień 5. Liczba wystawionych mandatów 6. Kwota mandatów zł 3. Istotne elementy nadzoru mające wpływ na stan bezpieczeństwa sanitarnego powiatu głogowskiego Strukturę nadzorowanych obiektów żywnościowo-żywieniowych w latach 2014 i 2015 przedstawiono w niżej zamieszczonej tabeli: Liczba obiektów objętych nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Głogowie w latach 2014 i Rodzaj obiektów objętych nadzorem Liczba obiektów Kierunek Rok 2014 Rok 2015 zmian Zakłady produkcji żywności Inne wytwórnie żywności - producenci produkcji pierwotnej Obiekty obrotu żywnością Zakłady żywienia zbiorowego typu otwartego (bary, restauracje) w tym zakłady małej gastronomii Zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego Miejsca obrotu przedmiotami użytku Obiekty ogółem

2 Jak wynika z przedstawionej tabeli, liczba obiektów w roku 2015 zwiększyła się w stosunku do roku ubiegłego łącznie o 14 obiektów. W przypadku podmiotów prowadzących produkcję pierwotną wzrost był największy i wynosił 17 gospodarstw. Spadek liczby obiektów zaobserwowano w grupie zakładów małej gastronomii. W 2015r. zaplanowano kontrole w 370 obiektach ujętych w ewidencji. Skontrolowano 395 zakładów żywnościowo-żywieniowych oraz obiektów obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością. Dokonano kompleksowej oceny stanu sanitarnego według jednolitych kryteriów ustalonych w obowiązujących arkuszach oceny w 296 zakładach. W 2015r. brak było zakładów ocenionych jako niezgodne z wymaganiami. Wyniki przeprowadzonych inspekcji wykazały, iż 598 zakładów wdrożyło zasady GHP/GMP (tj. 70 % wykazanych według rejestru zakładów), natomiast 542 (63%) posiada wdrożony system zapewnienia bezpieczeństwa żywności w oparciu o procedury HACCP. Liczba obiektów żywnościowo-żywieniowych z wdrożonymi systemami kontroli wewnętrznej (GHP/GMP oraz HACCP) wyliczono w odniesieniu do liczby zakładów zewidencjonowanych w rejestrze tutejszej stacji. Szczegółowe dane z kompleksowej oceny zakładów oraz stopień realizacji zasad GHP/GMP i wdrażania systemu HACCP w rozbiciu na poszczególne rodzaje obiektów obrazuje poniżej przedstawiona tabela: Stan sanitarny zakładów żywnościowo-żywieniowych na terenie powiatu głogowskiego w roku 2015 Rodzaj obiektów Liczba obiektów nadzorowanych w roku: Liczba obiektów w tym: z wdrożonym niezgodnych GHP/GMP Liczba zakładów do ogólnej liczby obiektów nadzorowanych % HACCP Liczba zakładów do ogólnej liczby obiektów nadzorowanych % Obiekty produkcji żywności Inne wytwórnie żywności Obiekty obrotu żywnością Zakłady żywienia zbiorowego typu otwartego (bary, restauracje) Zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego Miejsca obrotu przedmiotami użytku Obiekty ogółem Niejednokrotnie w zakładzie, w którym wcześniej odnotowano już fakt opracowania i wdrożenia instrukcji GHP/GMP oraz systemu HACCP, podczas kolejnej kontroli stwierdzono, że rejestry nie są prowadzone. Korzystając z ułatwień przewidzianych przez Komisję Europejską we wdrażaniu procedury HACCP w małych przedsiębiorstwach, w części zakładów żywieniowo-żywnościowych przestrzeganie zasad GHP i GMP uznano za wystarczające

3 do kontroli najważniejszych zagrożeń bezpieczeństwa żywności, co dotyczy zwłaszcza zakładów małej gastronomii serwujących głównie napoje (pijalnie piwa). 4. Stan sanitarny grup obiektów 1) Zakłady produkcji żywności W roku 2015 w ewidencji znajdowało się 16 zakładów produkcji żywności. Najliczniejszą grupę zakładów produkcyjnych stanowiły piekarnie (6). Cztery piekarnie równolegle z produkcją pieczywa, produkują również wyroby ciastkarskie. W dwóch ciastkarniach sezonowo produkowane są lody, w ograniczonych ilościach. Nadal dominującą grupę zakładów produkcyjnych stanowią mikro przedsiębiorstwa (11), a pozostałe 5 zakładów produkcyjnych zaliczono do małych przedsiębiorstw. W wyniku stwierdzonych podczas kontroli sanitarnej nieprawidłowości w trzech piekarniach prowadzono postępowania administracyjne, wydając 3 decyzje w celu poprawy istniejących warunków sanitarno-higienicznych w zakładzie oraz udokumentowania właściwej jakości produkowanych w zakładzie wyrobów gotowych i opracowania procedur określających w ramach weryfikacji systemu HACCP częstotliwość i zakres badań wyrobów gotowych. Ponadto na wniosek przedsiębiorców wydano 3 decyzje zatwierdzenia zakładu dotyczące transportu pieczywa nowymi środkami transportu. Właścicieli dwóch piekarni odpowiedzialnych za przestrzeganie wymagań sanitarnohigienicznych oraz wdrożenie opracowanych procedur opartych na zasadach systemu HACCP ukarano mandatami karnymi w wysokości łącznie 950,00 zł. Przeprowadzone kontrole sprawdzające wykazały usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości. Przeprowadzono jedną kontrolę interwencyjną w punkcie sprzedaży deserów jogurtowych w związku ze złożoną anonimową skargą dot. niewłaściwych warunków sanitarnohigienicznych w zakładzie. Za stwierdzone podczas czynności kontrolnych uchybienia z zakresu braku bieżącej czystości i porządku nałożono mandat karny w wysokości 300 zł. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami dotyczącymi rozpoczęcia działalności w zakresie produkcji żywności bez złożenia wniosku o uzyskanie decyzji zatwierdzenia zakładu, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Głogowie skierował wniosek do Dolnośląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu o nałożenie kary pieniężnej. Kontrola sprawdzająca wykazała usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości. W roku 2015 prowadzono postępowanie administracyjne wobec przedsiębiorców prowadzących działalność w dwóch ciastkarniach. Wydano 2 decyzje administracyjne, które dotyczyły m.in.: złego stanu technicznego pomieszczeń i wyposażenia zakładu, braku udokumentowania właściwej jakości produkowanych w zakładzie wyrobów gotowych i braku opracowanych procedur określających w ramach weryfikacji systemu HACCP częstotliwość i zakres badań wyrobów gotowych. Wydano 1 decyzję wycofania żywności z procesu produkcyjnego dotyczącą środków spożywczych po upływie daty minimalnej trwałości oraz terminu przydatności do spożycia. W wyniku stwierdzonych podczas kontroli sanitarnej nieprawidłowości właścicieli dwóch ciastkarni ukarano mandatami karnymi na kwotę łącznie 700,00 zł. Kontrole sprawdzające wykazały usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości.

4 W 2015r. w dwóch wytwórniach lodów prowadzono postępowania administracyjne, wydając 2 decyzje dot. weryfikacji opracowanych procedur na podstawie systemu HACCP oraz udokumentowania właściwej jakości produkowanych w zakładzie wyrobów gotowych. Wydano 1 decyzję wycofania żywności z procesu produkcyjnego dotyczącą środków spożywczych po upływie daty minimalnej trwałości. Za stwierdzone podczas czynności kontrolnych uchybienia nałożono mandat karny w wysokości 200 zł. W zakładach produkcyjnych przeprowadzono 7 kontroli w zakresie oceny bezpieczeństwa zdrowotnego procesu smażenia pączków i faworków w głębokim tłuszczu. Nieprawidłowości nie stwierdzono. 2) Obiekty obrotu żywnością W powiecie głogowskim stanowią najliczniejszą grupę zakładów. Obejmują one zarówno duże obiekty (hiper i supermarkety, hurtownie) jak i małe sklepy, kioski spożywcze, środki transportu żywności, obiekty ruchome i tymczasowe (stragany, handel obwoźny, wózki gastronomiczne) oraz inne obiekty obrotu żywnością sprzedające niewielkie ilości trwałych mikrobiologicznie produktów spożywczych w opakowaniach jednostkowych (np. przy stacjach paliw, w aptekach, sprzedaż internetowa). W 2015 roku zewidencjonowano w tej grupie 581 obiektów, w tym: sklepów spożywczych, w tym 22 supermarkety i 2 hipermarkety, - 69 kiosków spożywczych, - 14 magazynów hurtowych, - 72 innych zakładów obrotu żywnością, - 42 obiekty ruchome i tymczasowe, środków transportu żywności. Liczba zakładów w stosunku do roku ubiegłego wzrosła o 12. W bieżącym roku sprawozdawczym skontrolowano 205 tj. 35 % nadzorowanych obiektów obrotu żywnością. Trudności z dokładnym określeniem liczby obiektów obrotu żywnością wynikają z faktu, że bardzo często osoby rezygnują z prowadzenia działalności, nie informują o tym tutejszej Stacji. Sklepy spożywcze stanowią najliczniejszą grupą ewidencjonowanych obiektów obrotu żywnością. Liczba nadzorowanych sklepów spożywczych zwiększyła się o 9 obiektów i wynosi 268 obiektów, dla porównania w 2014r. było zewidencjonowanych 259 sklepów. W grupie tych obiektów znajdują się 24 hiper i supermarkety, co stanowi ok. 8,9 % sklepów spożywczych, a pozostałe obiekty z tej grupy, to małe i średnie sklepy zlokalizowane na osiedlach mieszkaniowych i terenach wiejskich. Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości to: wprowadzanie do obrotu środków spożywczych po upływie terminu przydatności do spożycia lub nieoznakowanych, niezachowanie bieżącej czystości i porządku, brak zapisów z czynności wykonywanych w ramach GHP/GMP i systemu HACCP, nieprawidłowy stan sanitarno-techniczny zakładów. Za w/w uchybienia nałożono 18 mandatów karnych na kwotę 3650 zł. Ogółem wydano 38 decyzji merytorycznych, w tym:

5 11 decyzji zakazu wprowadzania do obrotu żywności przeterminowanej, przechowywanej niezgodnie z zaleceniami producentów umieszczonymi na opakowaniach, 5 decyzji dotyczących poprawy stanu sanitarno technicznego i zweryfikowania systemu opartego na zasadach HACCP, 4 decyzje umorzenia postępowania administracyjnego, 16 decyzji doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń zakładu, 2 decyzje prolongujące termin doprowadzenia do należytego stanu sanitarno- technicznego pomieszczeń. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami dotyczącymi prowadzenia działalności w zakresie niezgodnym z decyzją zatwierdzenia bezwarunkowego jednego z zakładów, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Głogowie skierował wniosek do Dolnośląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu o nałożenie kary pieniężnej. Na terenie powiatu głogowskiego pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej były 22 supermarkety i 2 hipermarkety. Prowadzono postępowanie administracyjne dot. usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w 7 supermarketach i w 2 hipermarketach. W 2015 r. wydano 9 decyzji, w tym: 1 decyzję zakazu wprowadzania do obrotu żywności przechowywanej niezgodnie z zaleceniami producentów umieszczonymi na opakowaniach, 3 decyzje dotyczącą poprawy stanu sanitarno- technicznego i zweryfikowania systemu opartego na zasadach HACCP, 4 decyzje doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń, 1 decyzję prolongującą termin doprowadzenia do należytego stanu sanitarno- technicznego pomieszczenia magazynowe supermarketu. Kontrole sprawdzające wykazały usunięcie nieprawidłowości w 7 zakładach. W 2015r. skontrolowano 30 kiosków spożywczych. Za stwierdzone podczas czynności kontrolnych uchybienia nałożono 7 mandatów karnych na kwotę 1300,00 zł. Grzywny w drodze mandatu karnego zastosowano m.in. za brak zabezpieczenia zakładu przed szkodnikami, niewłaściwe warunki higieniczno-porządkowe, brak aktualnego orzeczenia lekarskiego dla celów sanitarno-epidemiologicznych osób zatrudnionych w obrocie środkami spożywczymi, wprowadzanie do obrotu środków spożywczych po upływie terminu przydatności do spożycia/ daty minimalnej trwałości oraz brak wdrożenia w zakładzie procedur opartych na zasadach systemu HACCP. Kontrole sprawdzające wykazały usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości. W celu poprawy stanu sanitarno-technicznego zakładów prowadzono postępowania administracyjne. Wydano łącznie 10 decyzji, w tym: 2 decyzje zakazu wprowadzania do obrotu przeterminowanej żywności, 5 decyzji dotyczących poprawy stanu sanitarno- technicznego pomieszczeń i wyposażenia zakładów, 2 decyzje wygaśnięcia z uwagi na fakt zakończenia prowadzenia działalności zakładów, 1 decyzję umarzającą postepowanie administracyjne.

6 W roku sprawozdawczym 2015 liczba nadzorowanych magazynów hurtowych wynosiła 14. Stan sanitarno-techniczny tych obiektów nie budził zastrzeżeń w związku, z czym nie prowadzono postepowań administracyjnych, za wyjątkiem jednego magazynu hurtowego, w którym stwierdzono uchybienia z zakresu czystości bieżącej i porządku. W związku z powyższym nałożono mandat karny na kwotę 200 zł. Ogólnie w grupie tych obiektów w 2015r. przeprowadzono łącznie 20 kontroli i rekontroli. Zarejestrowano 42 obiekty ruchome i tymczasowe. Skontrolowano 5 obiektów zatwierdzonych przez PPIS w Głogowie, w których przeprowadzono 8 kontroli. W 6 obiektach ruchomych, niezewidencjonowanych w rejestrze zakładów tut. Stacji, przeprowadzono 6 kontroli akcyjnych, tj.: 4 dotyczące legalności prowadzonej działalności i higieny sprzedaży żywności podczas imprezy masowej Dni Głogowa, 2 kontrole dotyczące anonimowych, zgłaszanych telefonicznie informacji od mieszkańców w związku z niewłaściwymi warunkami sprzedaży środków spożywczych na targowisku. W wyniku przeprowadzonych kontroli w 4 obiektach stwierdzono zaniedbania sanitarne, tj. m.in.: brak możliwości zidentyfikowania producenta i dostawcy sprzedawanych środków spożywczych, niehigieniczne warunki sprzedaży, brak orzeczenia lekarskiego dla celów sanitarno-epidemiologicznych, brak odzieży ochronnej, brak do wglądu zaświadczeń potwierdzających rejestrację/zatwierdzenie zakładów przez urzędową kontrolę żywności, brak ciepłej i zimnej wody oraz pojemnika na nieczystości płynne (nieprawidłowości zostały usunięte w trakcie czynności kontrolnych). Za stwierdzone nieprawidłowości nałożono 3 mandaty karne na kwotę 550zł oraz w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami dotyczącymi rozpoczęcia działalności w zakresie obrotu żywnością bez złożenia wniosku o uzyskanie decyzji zatwierdzenia zakładu, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Głogowie skierował wniosek do Dolnośląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu o nałożenie kary pieniężnej. Ogółem w powiecie głogowskim zarejestrowano 116 indywidualne środki transportu żywności. W 2015r. przeprowadzono 20 kontroli pojazdów do przewozu artykułów spożywczych i wydano 20 decyzji zatwierdzenia. W 2015 roku ujęto w ewidencji Państwowej Inspekcji Sanitarnej powiatu głogowskiego 72 inne obiekty obrotu żywnością prowadzące działalność, mi.in.: w supermarketach drogeryjnych, punktach sprzedaży przy stacjach paliw, w aptekach, w księgarniach i sklepach zielarskich. Skontrolowano 6 tego typu obiektów, w których przeprowadzono 8 kontroli sanitarnych, w tym 1 interwencyjną. Kontrole interwencyjne dotyczyły działań nadzorujących wycofywanie produktów niebezpiecznych w ramach systemu wczesnego ostrzegania RASFF.

7 3) Zakłady żywienia zbiorowego Nadzorem sanitarnym w powiecie głogowskim objęto zgodnie z ewidencją 216 zakładów żywienia zbiorowego w tym: zakładów żywienia zbiorowego otwartego (restauracje), w tym 74 zakłady małej gastronomii (smażalnie, tzw. fast-foody, pijalnie piwa itp.), - 68 zakładów żywienia zbiorowego zamkniętego (placówki prowadzące żywienie dla zorganizowanych grup ludności). Zakłady żywienia zbiorowego otwartego W 2015r. skontrolowano 99 barów i restauracji. Łącznie przeprowadzono 149 kontroli sanitarnych, w tym 6 interwencyjnych. Oceną stanu sanitarnego według określonych kryteriów objęto 67 barów i restauracji. Stwierdzone podczas kontroli sanitarnych nieprawidłowości dotyczyły: braku aktualnych orzeczeń lekarskich do celów sanitarno-epidemiologicznych osób zatrudnionych w kontakcie z żywnością, przechowywania żywności nietrwałej mikrobiologicznie niezgodnie z deklaracją producenta braku monitorowania temperatury i dokonywania zapisów z tych czynności, braku bieżącej ciepłej wody w pomieszczeniu WC, nieprawidłowego stanu technicznego oraz czystości i porządku, braku zabezpieczenia zakładu przed szkodnikami, braku segregacji odzieży wierzchniej od roboczej, braku dowodów na wdrożenie kontroli wewnętrznej w zakładzie. W zakładach żywienia zbiorowego otwartego (barach i restauracjach) wydano ogółem 22 decyzje administracyjne, w tym: : 14 decyzji za nieprawidłowy stan sanitarno-techniczny pomieszczeń i urządzeń, 3 decyzje dotyczące udokumentowania właściwej jakości zdrowotnej wyrobu gotowego produkowanego w zakładzie, 1 decyzję prolongującą termin wykonania zaleceń, 1 decyzję umarzającą postępowanie administracyjne, 3 decyzje wygaśnięcia w tym: 2 decyzje z uwagi na fakt zakończenia prowadzenia działalności, 1 decyzję w związku z wykonaniem zaleceń przed upływem terminu. Za stwierdzone nieprawidłowości nałożono 12 mandatów karnych na kwotę 3150 zł. Karanie mandatowe stosowano głównie za brak zachowania czystości i porządku w pomieszczeniach produkcyjnych i magazynowych, brak do wglądu orzeczeń lekarskich dla celów sanitarnoepidemiologicznych oraz za nie stosowanie w praktyce zasad GHP/GMP i systemu HACCP. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 6 kontroli interwencyjnych, w tym jedna w zakładzie małej gastronomii. Stwierdzone uchybienia dotyczyły przede wszystkim: złego stanu sanitarno-porządkowego pomieszczeń zakładów, braku do wglądu orzeczeń lekarskich dla celów sanitarno-epidemiologicznych,

8 braku segregacji odzieży ochronnej i osobistej, stwierdzenia w pomieszczeniach produkcyjnych zakładu obecności owadów latających (much), braku kompletnej odzieży ochronnej u osób które miały bezpośrednią styczność z żywnością, braku do wglądu zapisów z wykonywanych w zakładzie czynności zgodnie z opracowaną dokumentacją Dobrej Praktyki Produkcyjnej i Higienicznej oraz systemu HACCP Zakłady małej gastronomii W powiecie głogowskim w 2015r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowały się 74 zakłady małej gastronomii do których zaliczamy przede wszystkim: fast foody i pijalnie piwa. Zakłady te prowadziły działalność w zakresie produkcji i sprzedaży posiłków z wykorzystaniem półproduktów mrożonych oraz wyrobów gotowych poddawanych obróbce termicznej poprzez podgrzewanie potraw w kuchenkach mikrofalowych, bądź opiekania półproduktów przy pomocy opiekaczy elektrycznych. W części zakładów, z powodu braku możliwości zapewnienia warunków do higienicznego mycia i dezynfekcji naczyń i szkła barowego sprzedaż odbywała się w naczyniach jednorazowego użytku. W roku sprawozdawczym zatwierdzono 11 nowych zakładów. Skontrolowano 34 zakłady. W 24 zakładach dokonano oceny na podstawie arkuszy stanu sanitarnego i uznano je za zgodne z wymaganiami. Wdrożone zasady GHP/GMP posiadają 74 zakłady, natomiast wdrożony system HACCP - 63 zakłady. W związku ze stwierdzonymi w czasie kontroli uchybieniami wydano 3 decyzje usunięcia zaniedbań sanitarno-technicznych. W 2015r. przeprowadzono 49 kontroli, w tym 1 kontrolę interwencyjną na wniosek konsumenta. W czasie kontroli interwencyjnej stwierdzono: brak do wglądu aktualnych orzeczeń lekarskich do celów sanitarnoepidemiologicznych pracowników zakładu, zły stan sanitarno-porządkowy pomieszczeń zakładu, brak prawidłowej odzieży ochronnej pracowników, brak termometrów w zamrażarkach. Za stwierdzone podczas czynności kontrolnych uchybienia nałożono mandat karny na kwotę 300 zł oraz wydano decyzję usunięcia zaniedbań. Kontrola sprawdzająca wykazała usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości. Zakłady żywienia zbiorowego zamkniętego Blok żywienia w sanatoriach w rejestrze zakładów nadzorowanych przez urzędową kontrolę żywności PIS powiatu głogowskiego zarejestrowano jeden taki zakład zlokalizowany w Domu Uzdrowienia Chorych im. Jana Pawła II w Głogowie, prowadzony przez Stowarzyszenie Cichych Pracowników Krzyża. Łącznie przeprowadzono 3 kontrole, w tym 1 kontrola tematyczna w zakresie funkcjonowania procedur systemu HACCP oraz w zakresie identyfikowalności (traceability), jedna z dokonaniem oceny na podstawie arkusza stanu sanitarnego oraz jedna w związku ze zorganizowanym letnim wypoczynkiem dzieci i młodzieży dla 10 dzieci w wieku 7-12 lat. Stan sanitarno-porządkowy pomieszczeń zakładu oceniono jako prawidłowy. Znajdujący się tam sprzęt i wyposażenie pozwala na bezpieczne przygotowywanie potraw.

9 Ponadto w 2015r. wydano 2 decyzje administracyjne w 2 blokach żywienia w domach opieki społecznej dotyczące zapewnienia higienicznych warunków mycia, dezynfekcji, osuszania i składowania termosów oraz doprowadzenia do właściwego stanu-sanitarno-technicznego powierzchni ścian i sufitu w magazynie warzyw oraz powierzchni ściany w zmywalni naczyń stołowych. Obiekty te posiadają opracowane i wdrożone procedury oparte na zasadach GHP/GMP i systemie HACCP. Na terenie powiatu głogowskiego zlokalizowanych jest 5 stołówek w żłobkach, w tym 4 stołówki prowadzą żywienie w systemie cateringowym a jedna stołówka prowadzi działalność w zakresie pełnej produkcji od surowca do gotowego posiłku. W 2015r. zarejestrowano 3 nowe stołówki w żłobkach prowadzące żywienie w systemie cateringowym. Z kontroli przeprowadzonych w 2015r. wynika, że wszystkie obiekty posiadają opracowane i wdrożone procedury oparte na zasadach GHP/GMP i systemie HACCP. W 2015 roku ujęto w ewidencji Państwowej Inspekcji Sanitarnej powiatu głogowskiego 22 stołówki szkolne, w tym 7 prowadzi żywienie w systemie cateringowym. Uruchomiono dwie wydawalnie posiłków, z których jedna posiada decyzję warunkowego zatwierdzenia z uwagi na brak opracowanych i wdrożonych procedur GHP/GMP i procedur opartych na systemie HACCP. Na podstawie aktualnych arkuszy oceniono 20 zakładów. Łącznie przeprowadzono 24 kontrole. W 2015r. zewidencjonowano 31 stołówek przedszkolnych. W porównaniu z ubiegłym rokiem 2014, dwie stołówki uległy likwidacji. Na podstawie aktualnych arkuszy oceniono 28 zakładów (w tym jeden obiekt uległ likwidacji). Żywienie w systemie cateringowym prowadzi 8 wydawalni posiłków. Wszystkie stołówki przedszkolne posiadają opracowane i wdrożone procedury oparte na zasadach GHP/GMP i systemie HACCP. Łącznie przeprowadzono 37 kontroli. Pomimo, iż uzyskały one wyniki zgodne z wymaganiami, podczas czynności kontrolnych stwierdzano naruszenie wymagań prawa żywnościowego. W związku z powyższym wydano 11 decyzji administracyjnych, w tym: 1 umarzającą, 3 dotyczyły udokumentowania jakości zdrowotnej wyrobu gotowego nietrwałego mikrobiologicznie produkowanego w zakładzie oraz opracowania procedury określającej częstotliwość i zakres badań własnych wyrobu gotowego, 4 dotyczyły poprawy stanu technicznego pomieszczeń produkcyjnych i magazynowych, wymianę zniszczonych i uszkodzonych urządzeń i sprzętu produkcyjnego, 3 prolongujące terminy realizacji poprawy stanu technicznego pomieszczeń. Za stwierdzone podczas czynności kontrolnych uchybienia, nałożono 2 mandaty karne na sumę zł. Karanie mandatowe zastosowano m.in. za nieprawidłowy stan sanitarnohigieniczny i niezachowanie segregacji asortymentowej przechowywanych środków spożywczych. 4) W roku 2015 badaniami teoretycznymi sposobu żywienia w zakładach żywienia zbiorowego zamkniętego objęto 48 obiektów. Problemem przy ocenie jadłospisów w stołówkach przedszkolnych i szkolnych było niepełne żywienie w większości placówek oraz fakt, iż niektóre dzieci uczestniczą tylko w jednym posiłku spośród wszystkich, które są przygotowane. Oceniono jakość jadłospisów oraz zestawienie dekadowe korzystając z programu komputerowego WIKT-3, w którym bazę danych stanowią dane z Tabel składu i wartości odżywczej produktów i potraw, a zalecane normy żywienia (zalecane spożycie) opracowane są pod redakcją naukową prof. M. Jarosza w żłobku i przedszkolu prowadzących działalność w zakresie pełnej produkcji potraw od surowca do gotowego wyrobu: - posiłki dla dzieci uczęszczających do żłobka oceniany jadłospis nie budził zastrzeżeń,

10 - posiłki dla dzieci uczęszczających do przedszkola żywienie w analizowanym okresie było niezgodne z aktualnymi zaleceniami racjonalnego żywienia z powodu zaniżonej wartości odżywczej ze względu na niską zawartość wapnia w wydawanych posiłkach. Oceniany jadłospis dekadowy budził zastrzeżenia z powodu niedostatecznego wykorzystania produktów o wysokiej wartości biologicznej (m.in. serów, twarogów, napojów mlecznych fermentowanych). Ponadto oceniono jadłospisy w: - 20 stołówkach szkolnych, w tym w 5 zakładach, w których obiady przygotowywane są w systemie cateringowym, - 26 stołówkach przedszkolnych, w tym w 6 zakładach, w których posiłki przygotowywane są w systemie cateringowym, zgodnie z zaleceniami Instytutu Żywienia i Żywności. Najczęstszą przyczyną niezgodności było brak warzyw i owoców w postaci świeżej lub gotowanej w każdym posiłku i nieuwzględnienie w planowaniu jadłospisu produktów o wysokiej wartości biologicznej (m.in. serów, twarogów, napojów mlecznych fermentowanych) i ryb jeden raz w tygodniu. 5) Jakość zdrowotna żywności W roku 2015 kontynuowano kontrole w zakresie oceny znakowania środków spożywczych naszych producentów (6 piekarni, 2 wytwórnie lodów, 3 ciastkarnie i 1 młyn gospodarczy, 4 automaty do lodów). Sprawdzono aktualność terminów przydatności do spożycia/ dat minimalnej trwałości 83 partii surowców stosowanych w tych zakładach oraz 23 substancji dodatkowych. W 10 partiach stwierdzono środki spożywcze po upływie daty minimalnej trwałości/terminu przydatności do spożycia. Ponadto oceniono 20 opakowań/etykiet wyrobów gotowych. Znakowanie środków spożywczych sprawdzano także podczas kontroli przeprowadzanych w zakładach obrotu żywnością. Pracownicy urzędowej kontroli żywności Państwowej Inspekcji Sanitarnej powiatu głogowskiego sprawdzali aktualność terminów przydatności do spożycia lub dat minimalnej trwałości 615 środków spożywczych oferowanych w sklepach spożywczych, 128 w hurtowniach oraz 56 produktów żywnościowych wprowadzanych do obrotu w kioskach spożywczych. Zakwestionowano 91 produktów żywnościowych w sklepach oraz 10 w kioskach. Pracownicy urzędowej kontroli żywności sprawdzali aktualność terminów przydatności do spożycia lub dat minimalnej trwałości 133 środków spożywczych w zakładach żywienia zbiorowego zamkniętego oraz 336 środków spożywczych w barach i restauracjach, w tym w zakładach małej gastronomii 76. Zgodnie z przesłanym planem pobierania próbek w ramach monitoringu i urzędowej kontroli żywności Dolnośląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu na rok 2015 pobrano planowo 127 próbek żywności, 3 próbki materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością oraz 3 próbki kosmetyków. Dodatkowo pobrano w ramach monitoringu i urzędowej kontroli żywności 1 próbkę z grupy asortymentowej warzywa świeże do badań w zakresie pozostałości pestycydów na prośbę PPIS w Polkowicach. Pracownicy pionu nadzoru Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Głogowie przeprowadzili ocenę znakowania 127 pobranych produktów żywnościowych, 3 próbek kosmetyków i 3 przedmiotów użytku.

11 Zastrzeżenia budziło znakowanie 1 próby z grupy suplementy diety, w związku z tym wystosowano pismo do PSSE w Wadowicach, na terenie, którego znajdował się producent przedmiotowej próby. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Głogowie przekazał projekt powiadomienia alarmowego do Dolnośląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu, który dotyczył produktu pn. Jaja kurze w proszku (pasteryzowane i suszone rozpyłowo) producent: OVOPOL Sp. z o.o., ul. Wojska Polskiego 39, Nowa Sól. Przedmiotem powiadomienia było stwierdzenie w jednej z pięciu zbadanych próbek obecności pałeczek Salmonella spp. Stwierdzenie obecności bakterii chorobotwórczych Salmonella spp. w produkcie pn. Jaja kurze w proszku (pasteryzowane i suszone rozpyłowo) pozwoliło na zakwalifikowanie tego środka spożywczego jako szkodliwego dla zdrowia zgodnie z ustawą z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2015r., poz. 594 z późn. zm.) oraz rozporządzeniem (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. (Dz. Urz. WE L 31 z , str.1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne rozdz. 15, t.6, str. 463). Zgodnie z przyjętymi zasadami dla badania żywności, w przypadku wykrycia bakterii chorobotwórczych, do jakich należy Salmonella, choć w jednej próbce, produkt ten powinien zostać wycofany z obrotu. Centralny Punkt Kontaktowy Systemu RASFF zaakceptował ww. powiadomienie. W ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach RASFF przesłano 14 powiadomień o niebezpiecznych produktach żywnościowych oraz materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością, w tym 11 powiadomień alarmowych oraz 3 powiadomienia informacyjne. Powiadomienia alarmowe obejmowały produkty, w których stwierdzono: przekroczenie dopuszczalnego limitu migracji pierwszorzędowych amin aromatycznych z wyrobu pn. TESCO Nylonowa łyżka, kraj pochodzenia: Chiny, obecność substancji alergennej glutenu w produkcie pn. Ryż Dziki & Paraboiled Kupiec Produkt bezglutenowy, obecność niedeklarowanych migdałów w papryce pochodzącej z Hiszpanii, przekroczenie najwyższego dopuszczalnego poziomu sumy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych benzo(a)pirenu, benz(a)antracenu, benzo(b)fluoranteny i chryzenu; w produkcie pn. Oliwa z wytłoków z oliwek GOCCIA D ORO, przekroczenie najwyższego dopuszczalnego poziomu rtęci w produkcie pn. Stek z rekina, wysoką migrację ołowiu i kadmu z obszaru obrzeża kubków szklanych zdobionych, wzór PLU ZKOO70753 Y/S 15, kraj poch. Chiny, przekroczenie najwyższego dopuszczalnego poziomu ochratoksyny A w produkcie pn. Rodzynki sułtańskie obecność bakterii Listeria monocytogenes w produkcie pn. Galaretka z piersią kurczaka na wywarze 180g, ryzyko rozbicia butelki produktu pn. Argus Panache w butelce szklanej 250ml w momencie jego otwierania, przekroczenie dopuszczalnego limitu migracji formaldehydu w jednym z trzech badanych talerzy z melaminy DINO o średnicy 22cm,

12 wysoką migrację ołowiu z obszaru obrzeża wyrobu pn. Kieliszek zdobiony do szampana. W ramach systemu RASFF otrzymano 3 powiadomienia informacyjne dotyczące: stwierdzenia przekroczenia dopuszczalnego poziomu barwnika - czerwieni koszenilowej E 124 w środku spożywczym pn. Koktajl o smaku czarnej porzeczki NOVELLO dieta bardzo niskokaloryczna (VLCD), suplementu diety pn. PUMP IT, który zawierał w składzie siarczan agmatyny, wycofania z obrotu handlowego produktu pn. Śliwka suszona KRESTO. Przeprowadzone działania kontrole w wielu przypadkach potwierdziły, że kwestionowane produkty znajdują się jeszcze w obrocie handlowym. Wszystkie produkty zostały wycofane z obrotu handlowego do producenta lub dystrybutora. Monitorowano proces zabezpieczenia i wycofania partii produktów uznanych za niebezpieczne. Sprawdzano działania podjęte przez podmioty gospodarcze w tym zakresie, kładąc szczególny nacisk na sporządzanie list dystrybucyjnych będących podstawą procesu wycofania z rynku produktów niezgodnych. 6) Rozpatrywanie skarg i interwencji mieszkańców W 2015r. przyjęto ogółem 16 telefonicznych anonimowych wniosków o interwencję od konsumentów oraz 3 przekazane pisemnie, w tym jedna interwencja przekazana została do załatwienia zgodnie z kompetencjami do PPIS w Polkowicach. Zgłaszane interwencje były wnikliwie rozpatrywane, a o terminie i zakresie działań decydowało ryzyko zagrożenia zdrowia ludzi. Interwencji w wyniku których stwierdzono nieprawidłowości było 12, co stanowi 75% zgłaszanych zażaleń. Większość interwencji dotyczyło zakładów żywienia zbiorowego. Ogółem przyjęto 16 informacji dotyczących nieprawidłowości w tych obiektach, w tym 4 dotyczyły zakładów żywienia zbiorowego typu otwartego i 1 zakładu małej gastronomii. W trakcie przeprowadzonych kontroli sanitarnych stwierdzono nieprawidłowości w 12 przypadkach. Sprawy dotyczyły głównie niewłaściwych warunków sanitarno-higienicznych w zakładzie, wprowadzania do obrotu środków spożywczych nieodpowiadających wymaganiom prawa żywnościowego oraz po terminie przydatności do spożycia/dacie minimalnej trwałości. Klienci sklepów i zakładów żywienia zbiorowego otwartego informowali o braku czystości i porządku w zakładach. Działania podjęte w czasie kontroli sanitarnych przeprowadzanych w związku ze złożonymi interwencjami polegały, w przypadku stwierdzenia obecności w sprzedaży towarów uznanych, jako niebezpieczne dla zdrowia, na spowodowaniu wycofania z obrotu kwestionowanych towarów i ustaleniu przyczyn stwierdzonych niezgodności. Wykonanie zaleceń weryfikowano podczas kontroli sprawdzających. Za stwierdzone naruszenia wymagań higieniczno-sanitarnych w zakładach nałożono 12 mandatów karnych na łączną kwotę 2950 zł. Interwencje przekazane pisemnie dotyczyły wprowadzania do obrotu oraz stosowania do produkcji środków spożywczych nie odpowiadających wymaganiom prawa żywnościowego, przygotowywania potraw bez zapewnienia prawidłowych warunków sanitarno-higienicznych, zatrudniania personelu bez aktualnych orzeczeń lekarskich dla celów sanitarnoepidemiologicznych. Zasadność zgłaszanych zarzutów nie potwierdziła się.