Rola zabaw i gier ruchowych w gimnastyce korekcyjnej dla uczniów upośledzonych w stopniu lekkim

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Rola zabaw i gier ruchowych w gimnastyce korekcyjnej dla uczniów upośledzonych w stopniu lekkim"

Edyta Włodarczyk
8 lat temu
Przeglądów:

1 Rola zabaw i gier ruchowych w gimnastyce korekcyjnej dla uczniów upośledzonych w stopniu lekkim Pojęcia zabawy i gry ruchowej, w odróżnieniu od gimnastyki korekcyjnej wymagają wyjaśnienia. Zabawa ruchowa jest prostą, nieskomplikowana formą ruchu opartą na podstawowych ruchach motorycznych człowieka, jak: chód, bieg, skok, czworakowanie, pełzanie, rzucanie itp. polega na rywalizacji indywidualnej kto ładniej, kto dokładniej wykonał zadanie, kto szybciej, kto dalej, wyżej skoczył, rzucił itp. Przepisy zabawy są proste i nieskomplikowane. Gra ruchowa jest wyższą formą zabawy ruchowej, zróżnicowaną pod względem trudności formą ruchu, w której biorą udział drużyny (zespoły) rywalizujące między sobą o zwycięstwo. Podstawową różnicą między zabawą a grą ruchową jest element rywalizacji; w zabawie indywidualny, w grze zespołowy. Zabawy i gry ruchowe są bardzo lubianą prze dzieci formą zajęć ruchowych. Wynika to z ich różnorodności, swobody działania, prostoty ruchów, możliwości wyboru rozwiązań i sprawdzenia się z rówieśnikami. Zabawy i gry ruchowe są atrakcyjną formą ćwiczeń dla wszystkich grup wiekowych, także dla młodzieży i dorosłych. Zwłaszcza dla dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym wieku szkolnym powinny one być podstawowym środkiem realizacji zadań wychowania fizycznego. Także w profilaktyce i korekcji wad postawy zabawy i gry ruchowe mogą i powinny zająć należne sobie, szczególne miejsce. Korekcja wad postawy jest procesem długotrwałym, w którym obok oddziaływania na układ mięśniowy (likwidacja dystonii mięśniowej) musimy doprowadzić do zmiany nawyku postawy z wadliwej na prawidłową, skorygowaną. Proces ten trwa z reguły kilka lat. Prowadzenie zajęć w formie ścisłej, zwłaszcza w grupach dzieci młodszych, powoduje szybkie znużenie, zmęczenie i brak zainteresowań korektywą. Zajęcia gimnastyki korektywnej stają się wtedy ciężkim, narzuconym przez dorosłych obowiązkiem. Poza tym prowadzenie zajęć w formie ścisłej powoduje po, pewnym czasie ograniczenia się do określonego zestawu ćwiczeń, które po roku czy dwóch latach dziecka zna niemal na pamięć. Gdy utrzymanie się wady postawy zmusza dziecko do uczestnictwa w zajęciach gimnastyczki korekcyjnej przez kilka lat, staje się ono niemal specjalistą dorównującym zasobem ćwiczeń instruktorowi. 1

polega na rywalizacji indywidualnej kto ładniej, kto dokładniej wykonał zadanie, kto szybciej, kto dalej, wyżej skoczył, rzucił itp. Przepisy zabawy są proste i nieskomplikowane.

2 Wprowadzenie zabaw i gier ruchowych dostosowanych do potrzeb gimnastyki korekcyjnej w znacznym stopniu uatrakcyjnia zajęcia i mobilizuje ćwiczących do większego wysiłku. Jedną z naczelnych zasad procesu korekcji (I faza reedukacji posturalnej). Dziecko należy odpowiednio motywować do uczestnictwa w zajęciach. Ważne jest, szczególnie w początkowym okresie, by lekcje gimnastyki korekcyjnej podobały mu się i z chęcią brał w nich udział. Zabawy i gry ruchowe, odpowiednio dobrane i właściwie przeprowadzone, mogą zwłaszcza u dzieci młodszych odegrać większą rolę niż perswazja rodziców, lekarza, czy pogadanka instruktora korektywy. Największą grupę uczestniczących zajęciach gimnastyki korekcyjnej stanową dzieci w wieku szkolnym z klas I-III. Jest to wiek, w którym zabawy ruchowe powinny dominować w zajęciach wychowania fizycznego i korektywy. Psychice dziecka w tym wieku odpowiada taka forma ruchu, jaką jest zabawa zwłaszcza, gdy występuje ona pod postacią opowieści ruchowej, formy naśladowczej, a nawet zadaniowej. Zabawa w tej grupie wieku nie powinna przekraczać 5 minut. Wiąże się to z możliwościami koncentracji dziecka na jednym działaniu. W zabawie ruchowej dziecko jest odpowiedzialne tylko za siebie, nie obarcza go stresami wynikającymi z odpowiedzialności za drużynę, tzn. konsekwencjami, które mogą nastąpić po przegranej z winy takich, a nie innych możliwości dziecka. Z tych względów, stawiając na pierwszym miejscu osiągnięcie pozytywnych rezultatów w poprawie wad postawy dziecka, dla grupy dzieci młodszych przewidzieliśmy w niniejszym opracowaniu tylko zabawy ruchowe. W grupie dzieci starszych perspektywa nagrody w postaci obiecanej gry ruchowej może spowodować lepsze wykonanie ćwiczeń w formie ścisłej. Gimnastyka korekcyjna jest formą działalności terapeutycznej w odniesieniu do dzieci z wadami postawy. z tego względu nie wszystkie zabawy i gry ruchowe znane z zajęć wychowania fizycznego mogą być w tym przypadku stosowane. Nie stosuje się między innymi zabaw i gier skocznych, z przewrotami i przerzutami. Zabawa czy gra ruchowa, aby mogła być wykorzystana do potrzeb gimnastyki korekcyjnej, musi spełniać pewne kryteria. Kształtować odruch poprawnej postawy ciała. W czasie zabawy lub gry powinny wystąpić momenty zmuszające dzieci do przyjęcia poprawnej postawy czy to w siadzie, czy w staniu, czy w poruszaniu się. Oddziaływać na poszczególne grupy mięśniowe w celu likwidacji dystonii mięśniowej. Dystonia mięśniowa, będąca nieprawidłowym napięciem antagonistycznych grup 2

Ważne jest, szczególnie w początkowym okresie, by lekcje gimnastyki korekcyjnej podobały mu się i z chęcią brał w nich udział.

3 mięśniowych jest najczęstszą przyczyną wadliwej postawy. Jej likwidacja polega na rozciągnięciu nadmiernie napiętych mięśni i wzmocnieniu mięśni osłabionych. Wzmocnienie mięśni osłabionych musi odbywać się po uprzednim skorygowaniu wszystkich składowych postawy: ustawieniu głowy, barków, brzucha, miednicy, nóg, itd. Celowo dobrane zadanie ruchowe występujące w zabawie czy grze powinno prowadzić do likwidacji dystonii mięśniowej w danej wadzie postawy. Stworzyć możliwość utrzymania poprawnej pozycji w trakcie trwania całej zabawy czy gry ruchowej. Nie mogą występować w czasie trwania zabawy czy gry ruchowej sytuacje, w których wykonanie zadania ruchowego wymaga przyjęcia pozycji wadliwej, sprzyjającej pogłębianiu wady. Dziecko musi mieć cały czas możliwość ćwiczenia w pozycji skorygowanej, a przynajmniej nieszkodliwej. Najkorzystniejsza sytuacja występuje wtedy, kiedy zadanie ruchowe w grze lub zabawie zmusza dziecko do jego poprawnego wykonania. Złe z punkty widzenia korektywy wykonanie jest nie możliwe lub skazujące dziecko na przegraną. Zaabsorbowane zabawą czy grą, pochłonięte rywalizacją dziecka często zapomina o konieczności poprawnego wykonania zabawy lub gry. Aby taka sytuacja nie nastąpiła, prowadzący lekcję (nauczyciel, instruktor) musi pamiętać o właściwym jej przeprowadzeniu. Sprzyjać odciążeniu kręgosłupa od ucisku osiowego. Ucisk taki utrudnia przyjmowanie pozycji skorygowanej, więc większość ćwiczeń, a także zabaw i gier ruchowych w gimnastyce korekcyjnej, odbywa się w leżeniu, pełzaniu, ślizgach, na czworakach. PRZYKŁADOWE GRY I ZABAWY DLA POSZCZEGÓLNYCH WAD POSTAWY I. PLECY OKRĄGŁE 1. Pływanie na plecach 2. Lot samolotu 3. Pokaż łokcie 4. Ślimak 5. Czatujący Indianin 6. Lornetka 7. Smażenie naleśników 8. Dzięcioł siedzący 9. Kukułka 10. Schowaj się za stołeczkiem 3

Celowo dobrane zadanie ruchowe występujące w zabawie czy grze powinno prowadzić do likwidacji dystonii mięśniowej w danej wadzie postawy.

4 II. BOCZNE SKRZYWIENIE KRĘGOSŁUPA (SKOLIOZA) 1. Pływanie żabką 2. Kapelusz 3. Dotknij laski leżąc 4. Kwiatek rośnie 5. Budowanie domu 6. Start rakiety 7. Klepanie piłki 8. Wielkoludy 9. Traf piłką do bramki za pomocą laski 10. Poczta z dmuchaniem piłeczki III. PLECY WKLĘSŁE 1. Chrząszcz na grzbiecie 2. Toczący się pień 3. Dźwig 4. Ryba na piasku 5. Karuzela 6. Berek słoń 7. Nie daj się trafić 8. Rzuć dalej za siebie 9. Która para dalej 10. Fala IV. PŁASKOSTOPIE 1. Bicie brawa stopami 2. Wyrzutnia 3. Składanie koperty 4. Rowerek z woreczkami 5. Pranie bielizny 6. Wieszanie bielizny 7. Schowaj woreczek 8. Przeciągnij szarfę stopami 9. Podrzuć i złap woreczek 10. Toczenie piłki w parach 4

Ryba na piasku 5. Karuzela 6. Berek słoń 7. Nie daj się trafić 8. Rzuć dalej za siebie 9. Która para dalej 10. Fala IV. PŁASKOSTOPIE 1. Bicie brawa stopami 2. Wyrzutnia 3.

5 Dobierając zabawę lub grę ruchową do zajęć gimnastyki korekcyjnej należy uwzględnić: skład i liczebność grupy ćwiczebnej, miejsce zajęć, rodzaj i ilość przyborów, rodzaj wady postawy, przeciwwskazania. 5

liczebność grupy ćwiczebnej, miejsce zajęć, rodzaj

Podobne dokumenty

Gimnastyka korekcyjno-kompensacyjna w Przedszkolu Miejskim Nr 10 w Jaśle

Gimnastyka korekcyjno-kompensacyjna w Przedszkolu Miejskim Nr 10 w Jaśle Ruch zastąpi lekarstwo, ale lekarstwo nie zastąpi ruchu Wiek przedszkolny to bardzo ważny etap w życiu człowieka, kiedy to kształtują