URZĄ D STATYSTYCZNY W BIAŁ YMSTOKU

Transkrypt

1 URZĄ D STATYSTYCZNY W BIAŁ YMSTOKU Opracowania sygnalne Białystok, maj 2012 r. Tel , fax SekretariatUSBST@stat.gov.pl Internet: Województwo podlaskie położone jest w północno-wschodniej części kraju, w geograficznym środku Europy. Region rozciąga się wzdłuż malowniczej Niziny Podlaskiej, sąsiadującej z Pojezierzem Mazurskim i Niziną Mazowiecką. Posiada korzystne położenie względem ważnych szlaków tranzytowych z zachodu na wschód i z południa na północ Europy. Od wschodu graniczy z Białorusią, zaś od północy z Litwą. O atrakcyjności turystycznej Podlasia decydują głównie walory przyrodnicze. Województwo podlaskie to perła polskiej przyrody piękne krajobrazy, czyste powietrze, naturalne środowisko Zielonych Płuc Polski. Cenne kompleksy leśne, unikalna fauna i flora oraz obszary niezmienione działalnością człowieka stanowią niezaprzeczalne skarby regionu. Nie bez znaczenia dla turystycznej atrakcyjności województwa jest również położenie na styku kultur i narodowości. Zachowały się tu także cenne obiekty zabytkowe, świadczące o interesującej historii i bogatej kulturze regionu. UWAGI OGÓLNE Przedmiotem niniejszego opracowania są turystyczne obiekty zbiorowego zakwaterowania i ich wykorzystanie w 2011 r. Opracowanie powstało na podstawie wyników stałego badania statystycznego GUS, prowadzonego na formularzach KT-1 i KT-1a. W sporządzanych sprawozdaniach jednostki podają: dokładną lokalizację, rodzaj i kategorię obiektu, liczbę pokoi, miejsc noclegowych, placówek gastronomicznych. Ponadto informują o wykorzystaniu obiektu w poszczególnych miesiącach, tj. o liczbie dni działalności obiektu, nominalnej liczbie noclegów lub pokoi, a także o liczbie osób korzystających z zakwaterowania oraz liczbie udzielonych noclegów i wynajętych pokoi (z wyodrębnieniem turystów zagranicznych). Zgodnie z metodologią badania KT-1 (KT-1a), pojęcie turysta, o którym mowa w opracowaniu, oznacza osobę podróżującą do miejsca znajdującego się poza jej zwykłym otoczeniem na czas nie dłuższy niż 12 kolejnych miesięcy, jeśli podstawowym celem podróży nie jest podjęcie działalności zarobkowej wynagradzanej ze środków pochodzących z odwiedzanego miejsca oraz korzystającą z miejsc zbiorowego lub indywidualnego zakwaterowania w odwiedzanym miejscu przynajmniej przez jedną noc. Z kolei korzystający z noclegów to liczba osób (turystów), które rozpoczęły pobyt, tj. zostały zameldowane w obiekcie w danym miesiącu, przy czym osoby przebywające na przełomie miesięcy są liczone tylko jeden raz.

2 Baza noclegowa Baza noclegowa województwa podlaskiego, według stanu w końcu lipca 2011 r., obejmowała 165 turystycznych obiektów zbiorowego zakwaterowania, w tym miejsca całoroczne oferowały 123 spośród nich. W omawianym okresie wśród turystycznych obiektów zbiorowego zakwaterowania funkcjonowały 74 obiekty hotelowe oraz 91 pozostałych obiektów. Na ogólną liczbę obiektów hotelowych składały się: 24 hotele, 2 motele, 5 pensjonatów oraz 43 inne obiekty hotelowe. Tabl. 1. Ogólne dane o turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania Rodzaje obiektów Obiekty a Miejsca noclegowe a Korzystający z noclegów ogółem w tym turyści zagraniczni Udzielone noclegi ogółem w tym turystom zagranicznym O g ó ł e m w tym obiekty całoroczne Obiekty hotelowe Hotele Motele Pensjonaty Inne obiekty hotelowe Pozostałe obiekty Domy wycieczkowe Schroniska (łącznie z młodzieżowymi) Ośrodki wczasowe (bez kwater prywatnych) Ośrodki kolonijne Ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe Domy pracy twórczej Zespoły ogólnodostępnych domków turystycznych Kempingi Pola biwakowe Hostele Zakłady uzdrowiskowe Inne obiekty niesklasyfikowane a Stan w dniu 31 VII. W porównaniu ze stanem zanotowanym w końcu lipca 2010 r. liczba obiektów turystycznych zbiorowego zakwaterowania w województwie uległa zmniejszeniu o 9,3%, przy czym stwierdzono różnokierunkowe zmiany w ilości poszczególnych obiektów. Obiekty hotelowe wzbogaciły się o 1 hotel i 1 pensjonat oraz 2

3 4 inne obiekty hotelowe. Wśród pozostałych obiektów przybył 1 ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy, natomiast ubyło aż 13 innych obiektów niesklasyfikowanych, 4 schroniska, 3 ośrodki wczasowe, 2 pola biwakowe, 1 zespół ogólnodostępnych domków turystycznych oraz dom pracy twórczej. Struktura turystycznych obiektów zbiorowego zakwaterowania w 2011 r. Stan w dniu 31 VII a Ośrodki kolonijne, kempingi, hostele, zakłady uzdrowiskowe, inne obiekty niesklasyfikowane. W województwie podlaskim obserwuje się nierównomierne rozmieszczenie bazy noclegowej turystyki. Najbardziej rozwiniętą sieć turystycznych obiektów zbiorowego zakwaterowania posiada północna i wschodnia część Podlasia. W 2011 r. najwięcej obiektów turystycznych znajdowało się na terenie powiatów: augustowskiego, białostockiego, hajnowskiego i sejneńskiego oraz w mieście Białystok. Tabl. 2. Baza noclegowa turystyki według powiatów Wyszczególnienie Obiekty a Miejsca noclegowe a Korzystający z noclegów Udzielone noclegi Wynajęte pokoje b Stopień wykorzystania pokoi b w % W o j e w ó d z t w o , ,9 Powiaty Augustowski , ,3 Białostocki , ,2 Bielski , ,6 Grajewski Hajnowski , ,2 Kolneński , ,6 Łomżyński , ,5 Moniecki , ,0 Sejneński , ,5 Siemiatycki , ,9 a Stan w dniu 31 VII. b Dane dotyczą obiektów hotelowych. 3

4 Tabl. 2. Baza noclegowa turystyki według powiatów (dok.) Wyszczególnienie Obiekty a Miejsca noclegowe a Korzystający z noclegów Udzielone noclegi Wynajęte pokoje b Stopień wykorzystania pokoi b w % Powiaty (dok.) Sokólski , ,6 Suwalski , ,0 Wysokomazowiecki , Zambrowski , ,1 Miasta na prawach powiatu Białystok , ,3 Łomża , ,8 Suwałki , ,9 a Stan w dniu 31 VII. b Dane dotyczą obiektów hotelowych. Miejsca noclegowe W dniu 31 lipca 2011 r. turystyczne obiekty zbiorowego zakwaterowania w województwie podlaskim dysponowały 11,0 tys. miejsc noclegowych, z czego 7,7 tys. tj. 69,9% znajdowało się w obiektach całorocznych. W porównaniu z poprzednim rokiem udział miejsc całorocznych w ogólnej liczbie miejsc noclegowych wzrósł o 5,0 pkt proc. Przeciętna liczba miejsc noclegowych przypadająca na 1 obiekt wynosiła 67. Najwięcej miejsc noclegowych oferowały hotele, inne obiekty hotelowe, inne obiekty niesklasyfikowane, ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe, zespoły ogólnodostępnych domków turystycznych, schroniska oraz pola biwakowe. Najmniejszy ich odsetek zanotowano natomiast w hostelach, motelach, domach wycieczkowych, pensjonatach oraz ośrodkach kolonijnych. Struktura miejsc noclegowych w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania w 2011 r. Stan w dniu 31 VII a Ośrodki kolonijne, kempingi, hostele, zakłady uzdrowiskowe, inne obiekty niesklasyfikowane. W porównaniu ze stanem sprzed roku ogólna liczba miejsc noclegowych uległa zmniejszeniu o 3,3%, przy czym w przypadku obiektów hotelowych nastąpił wzrost o 11,2 %, a pozostałych obiektów spadek o 13,2%. 4

5 W omawianym okresie oferta miejsc noclegowych zmniejszyła się w sześciu rodzajach obiektów, w tym zlikwidowany został dom pracy twórczej, a wśród pozostałych pięciu najwyższy spadek liczby miejsc noclegowych odnotowano w ośrodkach wczasowych (o 61,5%) oraz na polach biwakowych (o 24,9%). W 8 rodzajach obiektów liczba miejsc noclegowych wzrosła, a najwięcej przybyło ich w domach wycieczkowych (o 45,5%), zespołach ogólnodostępnych domków turystycznych (o 43,6%), pensjonatach (o 30,1%) oraz ośrodkach kolonijnych (o 25,0%). Korzystający z noclegów W 2011 r. z obiektów noclegowych zbiorowego zakwaterowania zlokalizowanych na terenie województwa podlaskiego skorzystało 473,6 tys. turystów, tj. o 3,7% więcej niż przed rokiem. Podobnie jak w roku poprzednim, turyści najchętniej zatrzymywali się w hotelach, które przyjęły 229,9 tys. osób (48,5% ogółu korzystających z noclegów). Duża część spośród nich, bo aż 88,2 tys., tj. 38,4% wybierała hotele dwugwiazdkowe. Na usługi innych obiektów hotelowych zdecydowało się 20,6% turystów korzystających z noclegów w województwie podlaskim, ośrodków szkoleniowo-wypoczynkowych 4,8%, domów wycieczkowych 4,3%, moteli 2,5% oraz zespołów ogólnodostępnych domków turystycznych 2,4%. Inne obiekty niesklasyfikowane, które w czasie niepełnego wykorzystania zgodnie z ich przeznaczeniem pełniły funkcję obiektów noclegowych dla turystów, przyjęły 9,7% ogółu osób korzystających z noclegów. W porównaniu z 2010 r. największy wzrost liczby turystów stwierdzono w ośrodkach kolonijnych (ponad 3-krotny) oraz pensjonatach (o 53,1%). Znacznie więcej osób niż przed rokiem przyjęły również motele (o 28,7%), hostele (o 15,6%), hotele (o 12,8%), domy wycieczkowe (o 11,5%), kempingi (o 5,8%) oraz inne obiekty hotelowe (o 5,3%). Największy spadek liczby turystów korzystających z noclegów miał miejsce w domu pracy twórczej, który w trakcie omawianego roku uległ likwidacji (o 92,0%), ośrodkach wczasowych (o 75,4%), na polach biwakowych (o 33,2%), w schroniskach (o 25,6%) oraz ośrodkach szkoleniowo- -wypoczynkowych (o 9,7%). Udzielone noclegi Turystyczne obiekty zbiorowego zakwaterowania znajdujące się na terenie województwa podlaskiego w 2011 r. udzieliły 901,7 tys. noclegów, tj. o 0,2% mniej niż przed rokiem. Najwięcej, bo aż 363,2 tys. udzielonych noclegów zanotowano w hotelach (40,3% ogólnej ich liczby), dużo turystów skorzystało też z usług innych obiektów hotelowych, które zapewniły 160,3 tys. noclegów (17,8%). W następnej kolejności pod tym względem uplasowały się: ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe (8,8%), zakłady uzdrowiskowe (6,0%) oraz zespoły ogólnodostępnych domków turystycznych (3,5%). Popularnością cieszyły się również inne obiekty niesklasyfikowane typu internaty, domy studenckie, które w okresie niepełnego ich wykorzystania zgodnie z przeznaczeniem pełniły funkcję obiektów noclegowych dla turystów (10,3% ogółu udzielonych noclegów). W stosunku do roku poprzedniego, największy wzrost liczby udzielonych noclegów stwierdzono w ośrodkach kolonijnych (prawie 2-krotny), motelach (o 27,8%), pensjonatach (o 21,2%) i zespołach ogólnodostępnych domków turystycznych (o 16,9%). Do obiektów, w których zaobserwowano znaczny spadek ilości udzielonych noclegów należały: dom pracy twórczej, który został zlikwidowany w ciągu ostatniego 5

6 roku (o 92,5%), pola biwakowe (o 79,5%), ośrodki wczasowe (o 55,6%), schroniska (o 24,0%) oraz pozostałe obiekty niesklasyfikowane (o 20,6%). Średni pobyt turysty w obiekcie noclegowym w 2011 r. trwał prawie 2 dni i utrzymał się na poziomie zbliżonym do zanotowanego rok wcześniej. Turyści najdłużej przebywali w zakładach uzdrowiskowych (prawie 14 dni) i ośrodkach kolonijnych (prawie 12 dni), natomiast najkrócej w domach wycieczkowych oraz hostelach (nieco ponad 1 dzień). Wykorzystanie miejsc noclegowych W 2011 r., przy niewielkim spadku liczby miejsc noclegowych i jednoczesnym wzroście liczby turystów, nieznacznie zwiększyło się wykorzystanie miejsc noclegowych w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania. Stopień ich wykorzystania, mierzony stosunkiem liczby udzielonych noclegów do nominalnej liczby miejsc noclegowych (wyrażony w procentach), ukształtował się na poziomie 30,1% i na przestrzeni omawianego roku wzrósł o 0,7 pkt proc. Był on zróżnicowany w zależności od rodzaju obiektu. Najwyższy stopień wykorzystania miejsc noclegowych charakteryzował: zakłady uzdrowiskowe 78,6%, hostele 56,5%, ośrodki kolonijne 52,4%, domy wycieczkowe 45,9% oraz motele 43,6%, a najniższy zlikwidowany w ciągu roku dom pracy twórczej 6,5% i pola biwakowe 9,4%. W województwie podlaskim z miejsc noclegowych w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania w 2011 r. najczęściej korzystano w miesiącach wiosenno-letnich, tj. od maja do września. Wizytom w celach turystycznych najbardziej sprzyjały lipiec i sierpień, a najmniej styczeń. Tabl. 3. Stopień wykorzystania miejsc noclegowych w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania Rodzaje obiektów ogółem miesiące I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII w procentach O g ó ł e m... 29,4 30,1 20,1 23,1 24,0 27,5 31,9 35,2 40,0 38,9 30,0 28,3 26,6 22,8 Hotele... 34,7 35,2 26,2 29,1 29,8 35,3 41,7 42,4 41,5 43,4 37,9 34,4 31,9 27,6 Motele... 54,1 43,6 32,6 39,2 56,4 70,5 72,8 57,3 59,0 38,1 30,7 30,6 28,5 22,8 Pensjonaty... 16,8 18,2 3,6 6,5 6,3 7,3 12,7 20,1 53,0 56,0 20,5 9,3 5,5 8,8 Inne obiekty hotelowe... 23,3 23,8 15,9 17,1 18,3 20,5 28,5 35,0 29,7 29,7 26,2 21,5 22,1 20,5 Domy wycieczkowe... 43,7 45,9 24,6 22,3 36,4 45,9 74,5 64,1 28,6 46,1 50,3 57,0 59,0 45,5 Schroniska (łącznie z młodzieżowymi)... 23,6 18,9 10,3 11,3 10,8 17,7 32,9 17,3 24,2 20,3 23,4 21,0 14,4 10,2 Ośrodki wczasowe (bez kwater prywatnych)... 36,5 33,4 2,1 0,1 2,2 5,0 18,9 34,9 59,6 42,4 45,4 19,4 15,4 9,9 Ośrodki kolonijne... 60,6 52,4 1,5 86,6 84,4 2,1 Ośrodki szkoleniowo- -wypoczynkowe... 25,0 29,3 8,6 25,4 7,2 10,5 21,0 32,4 60,7 57,9 24,4 12,8 5,8 5,2 Dom pracy twórczej... 28,6 6,5 5,6 4,7 5,1 10,7 Zespoły ogólnodostępnych domków turystycznych 20,2 22,7 5,5 7,6 6,8 8,2 9,1 18,9 41,3 37,0 11,6 17,1 5,0 6,7 Kempingi... 20,7 22,1 6,5 26,7 25,6 22,3 10,7 Pola biwakowe... 34,2 9,4 0,0 10,4 14,6 4,9 0,3 Hostele... 58,8 56,5 41,6 63,7 72,1 58,1 69,9 60,7 68,6 50,0 54,3 52,2 53,7 46,3 Zakłady uzdrowiskowe... 80,1 78,6 57,9 59,7 82,5 65,5 74,3 81,0 83,5 87,7 90,0 83,5 90,2 87,1 Inne obiekty niesklasyfikowane... 22,6 23,2 16,6 16,3 17,2 23,4 30,6 32,8 30,1 29,0 23,1 21,4 19,6 13,9 6

7 Turyści zagraniczni Województwo podlaskie coraz częściej jest odwiedzane przez obcokrajowców. Świadczy o tym rosnąca liczba gości zagranicznych korzystających z noclegów w obiektach zbiorowego zakwaterowania zlokalizowanych na terenie Podlasia. W 2011 r. z noclegów skorzystało 90,3 tys. turystów zagranicznych, tj. o 25,2% więcej niż przed rokiem. Obcokrajowcy stanowili 19,1% wszystkich turystów korzystających z noclegów w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania znajdujących się w naszym województwie. Najwięcej gości zagranicznych przybyło z państw członkowskich Unii Europejskiej, głównie z Niemiec (11,4% ogólnej liczby), Litwy (8,8% ogólnej liczby) i Estonii (8,2% ogólnej liczby). Dość dużą zbiorowość turystów pochodzących z innych krajów europejskich tworzyli obywatele Białorusi (31,5% ogółu). W stosunkowo niewielkiej grupie obcokrajowców, którzy przybyli z państw pozaeuropejskich, dominowali obywatele krajów azjatyckich, a wśród nich przeważali turyści z Izraela (2,2% ogólnej liczby turystów zagranicznych). Podobnie jak przed rokiem, zdecydowana większość turystów zagranicznych (56,9 tys., tj. 63,0% ogółu) zatrzymała się w hotelach. Tabl. 4. Turyści zagraniczni korzystający z noclegów w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania pozostałe obiekty Wyszczególnienie ogółem hotele motele pensjonaty inne obiekty hotelowe razem domy wycieczkowe schroniska (łącznie z młodzieżowymi) w tym ośrodki szkoleniowo- -wypoczynkowe kempingi O g ó ł e m w tym: Unia Europejska w tym: Estonia Niemcy Litwa Łotwa Finlandia Wielka Brytania Włochy Inne kraje europejskie w tym Białoruś Ameryka Północna w tym Stany Zjednoczone Ameryka Środkowa i Południowa Azja w tym Izrael Oceania w tym Australia

8 W omawianym roku w podlaskich obiektach turystycznych gościom z zagranicy udzielono 136,4 tys. noclegów, co stanowiło 15,1% ogółu noclegów udzielonych w województwie. Średni pobyt turysty zagranicznego w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania w 2011 r., podobnie jak rok wcześniej, trwał 1,5 dnia. Obcokrajowcy najdłużej gościli w zakładach uzdrowiskowych 8,3 dnia, ośrodkach szkoleniowo-wypoczynkowych 3,5 dnia oraz ośrodkach wczasowych 2,7 dnia, a najkrócej na polach biwakowych 1 dzień. Placówki gastronomiczne W końcu lipca 2011 r. w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania zlokalizowanych na terenie województwa podlaskiego funkcjonowały 152 placówki gastronomiczne, tj. o 8 więcej niż przed rokiem. W ciągu ostatniego roku powstały nowe restauracje, bary i kawiarnie oraz stołówki, a zmniejszyła się liczba punktów gastronomicznych. Tabl. 5. Placówki gastronomiczne w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania Stan w dniu 31 VII Rodzaje obiektów Ogółem Restauracje Bary i kawiarnie Stołówki Punkty gastronomiczne O g ó ł e m Obiekty hotelowe Hotele Motele i pensjonaty Inne obiekty hotelowe Pozostałe obiekty w tym: Domy wycieczkowe Ośrodki wczasowe (bez kwater prywatnych) Ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe Zespoły ogólnodostępnych domków turystycznych Inne obiekty niesklasyfikowane Opracowanie: Wydział Badań Ankietowych oraz Wydział Opracowań Statystycznych Urzędu Statystycznego w Białymstoku. 8