1. TESTY PSYCHOLOGICZNE

Transkrypt

1 1. TESTY PSYCHOLOGICZNE 1. pojęcie testu psychologicznego 2. zastosowanie 3. podstawowe wymogi (standaryzacja, obiektywność, rzetelność, trafność, normalizacja) 4. cecha psychologiczna w ujęciu psychologicznym i psychometrycznym.

2 1. Pojęcie testu psychologicznego Test psychologiczny -grupa metod różniąca się pod względem przedmiotu pomiaru i procedury badania. Przedmiot badania: test zdolności (testy inteligencji, osiągnięć, zdolności) kwestionariusze osobowości (inwentarze) Procedura badania: indywidualne grupowe.

3 Co to jest test? wg Standardy dla testów w stosowanych w psychologii i pedagogice (APA, 2007): Testem jest narzędzie lub procedura służąca ocenie. Ich istotą zaś otrzymanie w określonychwarunkach próbki zachowania osób badanych, a następnie dokonanie ich oceny zgodnie z wystandaryzowanymi regułami.

4 ELEMENTY SKŁADOWE TESTU 1. Zawiera próbki zadań - czyli określone standardowe bodźce Test psychologiczny jednak to przede wszystkim specyficzna forma interakcji między osobą badającą a osobą badaną, która to interakcja zachodzi w określonych warunkach czasowych, fizycznych i psychologicznych (procedura, a nie tylko sam materiał).

5 2. Zawiera skalę lub skale standardowe, rejestrujące wywołane przez bodźce reakcje Przedmiotem rejestracji w teście jest zachowanie, które: a) jest deskrypcją cechy, b) którego aspekt spełnia kryteria: typowości, specyfiki dla występującego bodźca oraz reprezentacji ilościowej, a nie jakościowej.

6 3. Dostarcza reguł dochodzenia do wyniku oraz jego oceny, w dwóch aspektach: a). indywidualnym -informuje o nasileniu danej cechy u danej jednostki; b). pomiarowym -umożliwia oszacowanie parametrów "dobroci" pomiaru testem.

7 TEORETYCZNE PODSTAWY POMIARU PSYCHOLOGICZNEGO q POMIAR - umiejętno tności, doświadczenie, znajomość procedur q POMIAR - założenia dot. istoty i funkcji pomiaru - filozofia pomiaru.

8 KONCEPTUALNE MODELE POMIARU q Model atrybucyjny (Galton, Cattell) q Model decyzyjny (Cronbach( Cronbach, Gleser).

9 MODEL ATRYBUCYJNY q u podłoża a leży y teoria zachowania - zachowanie jest zdeterminowane czynnikami wewnętrznymi (cechami) q model zorientowany jest na cechy - ekstrawersji, wrogości, itp. Na ich podstawie potrafimy przewidywać zachowanie jednostki (znajomość czynników środowiskowych, zewnętrznych jest mało o istotna) q celem jest pomiar natęż ężenia określonych cech u jednostki.

10 MODEL DECYZYJNY q proces oceny dotyczy nie tylko gromadzenia określonego rodzaju danych, lecz i wykorzystywania tych danych do podejmowania decyzji Szczególnie użyteczny u w sytuacjach alternatywnych: kogo zatrudnić,, a kogo odrzucić; skierować na tęt czy inną terapię; gdy określamy koszty podejmowania decyzji, Test jest ukierunkowany na rozwiązywanie zywanie problemów Ważna jest użytecznou yteczność,, mniej zaś trafność ść.

11 2. Zastosowanie testów w szkolnictwie sądownictwie selekcji pracowników w diagnozie zaburzeń T. Szustrowa: Raport o stanie orzecznictwa psychologicznego w Polsce -26 obszarów praktyki psychologicznej.

12 3. Podstawowe wymogi dot. testów standaryzacja obiektywność normalizacja rzetelność trafność

13 STANDARYZACJA jednolitość warunków badania Standaryzacja oznacza, że procedura badania testem musi być tak szczegółowo opracowana, aby stosowanie go było za każdym razem identyczne -niezależnie od osoby badającej i osoby badanej; Standaryzacja ma na celu zminimalizowanie wpływu czynników ubocznych lub zakłócających (wewnętrznych i zewnętrznych) na wyniki testowe.

14 OBIEKTYWNOŚĆ niezależność wyników testowania Obiektywność oznacza, że procedura interpretacji wyników badania testem musi być tak szczegółowo opracowana, aby interpretacja była za każdym razem identyczna -niezależnie od osoby badającej; Obiektywność ma na celu zminimalizowanie wpływu osoby badającej na wyniki testowe (ocena wyników na podstawie protokołu).

15 NORMALIZACJA nadawanie znaczenia wynikom testowym Normalizacja oznacza konieczność opracowania procedury przekształcania wyników liczbowych w wyniki różnicowe, umożliwiające ocenę wyniku danej osoby na tle reprezentatywnej populacji; Normalizacja ma na celu zminimalizowanie błędu związanego z oceną faktycznego nasilenia cechy u osoby badanej, a więc błędnej diagnozy psychologicznej. Wynik surowy - przeliczenie na jednostki standaryzowane Wyniki średnie różnych grup odniesienia.

16 RZETELNOŚĆ dokładność pomiaru jak dokładnie mierzy to, co ma mierzyć? Rzetelność oznacza konieczność takiego opracowania testu (materiału u testowego i procedury badania), aby maksymalizował on dokładno adność pomiaru cechy badanej przez test; Rzetelność ma dwa aspekty - stabilność pomiaru (powtarzalność wyników w badania) oraz konsystencję (precyzję pomiaru).

17 TRAFNOŚĆ obszar zastosowania testu czy test mierzy to, co ma mierzyć? Trafność oznacza wymóg g takiego opracowania testu (materiału u testowego i procedury badania), aby maksymalizował on stopień, w jakim test mierzy daną cechę; Trafność ma dwa aspekty - dotyczy tego, co test mierzy i jak dobrze to mierzy oraz dotyczy tego, co możemy przewidywać na podstawie wyników testowych.

18 4. Cecha psychologiczna w ujęciu psychologicznym i psychometrycznym Cech i stanów psychicznych czł-ka nie można obserwować bezpośrednio, jak wzrostu czy wagi. Zakłada się, że zmienne latentne(ukryte) mogą przybierać rozmaite stany, różniące się natężeniem. Tzn. że właściwości psychiczne przysługują ludziom w różnym stopniu. Różnice ilościowe można uporządkować na kontinuum (por. zmienne jakościowe). Wiele cech ma rozkład normalny. Ważna jest też konfiguracja natężenia poszczególnych cech rozpatrywana jako całość.

19 Założenie: pomiar rzeczywiście cie odzwierciedla relacje zachodzące ce między wartościami badanej cechy. Wyniki poszczególnych osób b. porównuje się ze średnią, a ostateczny rezultat testu wyraża się jako odległość od średniej w jednostkach odchylenia standardowego. Założenie: Odch. stand. jako jednostka odpowiadająca równym przyrostom latentnejzmiennej psychologicznej (skale przedziałowe). Badamy normalność rozkładu próbki a nie populacji.

20 Pytania sprawdzające l. Co to jest test psychologiczny? 2. Jak odróżnić profesjonalny test psychologiczny od popularnej psychozabawy? 3. Wymień podstawowe charakterystyki testu. 4. Co to jest rzetelność pomiaru testem? 5. Dlaczego trafność jest uznawana za najważniejszą charakterystykę? 6. Na czym polega standaryzacja warunków testowania? 7. Co to jest "obiektywność" diagnozy testowej? 8. Co to jest "norma" w sensie psychometrycznym? 9. Na czym polega diagnozowanie psychologiczne? 10. Co to jest cecha latentna? 11. Co to jest pomiar różnicowy? 12. Jakie założenia przyjmuje się, aby możliwe było mierzenie cech psychicznych?