Danuta Kosior ZS CKR w Gołotczyźnie doradca metodyczny

Transkrypt

1 Danuta Kosior ZS CKR w Gołotczyźnie doradca metodyczny

2 1. Definicja oceniania kształtującego 2. Podstawa prawna oceniania kształtującego 3. Ocenianie kształtujące a ocenianie tradycyjne (sumujące) 4. Dziesięć zasad oceniania kształtującego. 5. Ocenianie kształtujące na lekcji/zajęciach

3 Ocenianie kształtujące to częste, interaktywne ocenianie postępów ucznia i uzyskanego przez niego zrozumienia materiału, tak by móc określić, jak uczeń ma się dalej uczyć i jak najlepiej go nauczać. (Według Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju OECD )

4 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych 14. Ocenianie bieżące z zajęć edukacyjnych ma na celu monitorowanie pracy ucznia oraz przekazywanie uczniowi informacji o jego osiągnięciach edukacyjnych pomagających w uczeniu się, poprzez wskazanie, co uczeń robi dobrze, co i jak wymaga poprawy oraz jak powinien dalej się uczyć.

5 W art.44b pkt.5 znowelizowanej 25 grudnia 2015 r. Ustawie o Systemie Oświaty znalazł się zapis: Ocenianie osiągnięć edukacyjnych i zachowania ucznia odbywa się w ramach oceniania wewnątrzszkolnego, które ma na celu: 1) Informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz o postępach w tym zakresie; 2) Udzielanie uczniowi pomocy w nauce poprzez przekazanie uczniowi informacji o tym, co zrobił dobrze i jak powinien się dalej uczyć; 3) Udzielanie wskazówek do samodzielnego planowania własnego rozwoju; 4) Motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce i zachowaniu; 5) Dostarczanie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach i trudnościach w nauce i zachowaniu ucznia oraz o szczególnych uzdolnieniach ucznia; 6) Umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej.

6 Ocenianie sumujące (tradycyjne) jest nastawione na wskazywanie uczniowi popełnionych przez niego błędów w myśl zasady człowiek uczy się na błędach Ocena sumująca ma znaczenie przy podsumowaniu wiedzy nabytej przez ucznia i zwykle ogranicza się do wystawienia stopnia. Ocenianie sumujące powoduje, że uczniowie uczą się dla ocen(dla nauczyciela, dla rodziców) a nie dla siebie

7 Ocena kształtująca, służy uczniowi do tego, aby uświadomił sobie, co zrobił dobrze, co źle i jak może poprawić swoją pracę. W ocenianiu kształtującym uczeń otrzymuje mniej ocen-stopni a częściej informację zwrotną na temat wykonanej pracy od nauczyciela czy od kolegi. W ocenianiu kształtującym uczeń zadaje sobie pytanie: czego się dzisiaj nauczyłem? a nie: jaką ocenę otrzymałem?

8 Stosowanie oceniania kształtującego nie wyklucza stosowanie oceniania sumującego. Zastosowanie oceniania sumującego (wystawienie oceny) motywuje do nauki tylko uczniów zdolnych, ocena wystawiona uczniowi o przeciętnych zdolnościach nie wpływa na jego motywację. Zastosowanie oceniania kształtującego (wystawienie przez nauczyciela komentarza do wykonanej pracy) pozytywnie wpływa na motywację do nauki zarówno dla ucznia o przeciętnych zdolnościach jak i ucznia zdolnego.

9 Zasada 1 Ocenianie kształtujące powinno być powiązane z dobrym planowaniem nauczania i uczenia się. Nauczyciel planując lekcję, przede wszystkim określa jej cele i kryteria oceniania. Przekazuje je uczniom i ściśle się do nich stosuje. Zaplanowany jest również sposób przekazywania uczniom informacji zwrotnej na temat ich pracy. Informacja ta zawiera cztery elementy: co uczeń zrobił dobrze, co należy poprawić, jak należy poprawić, wskazówki, jak uczeń ma się dalej rozwijać. Taka informacja pomaga uczniowi uczyć się i pozwala mu być aktywnym i odpowiedzialnym uczestnikiem własnego procesu uczenia się.

10 Zasada 2 Ocenianie kształtujące koncentruje się na tym, w jaki sposób uczniowie się uczą. Nauczyciel uzyskuje od uczniów informację na temat tego, co pomaga im się uczyć i planuje lekcje z uwzględnieniem tych informacji. Uczniowie są równie świadomi tego, czego, jak i tego, jak się uczą. I nauczyciel i uczniowie koncentrują się na procesie, a nie na samym wyniku końcowym.

11 Zasada 3 Ocenianie kształtujące jest istotne podczas realizacji całego procesu dydaktycznego - od planowania po ocenę osiągnięć. Informacja zwrotna - przekazywana uczniom przez nauczyciela - jest stałym elementem procesu nauczania. Dzięki niej uczniowie mogą na bieżąco poprawiać i doskonalić swoją pracę i - w konsekwencji - osiągają lepsze efekty i wyniki nauczania.

12 Zasada 4 Ocenianie kształtujące jest zgodne z najlepszymi zasadami dydaktyki. Nauczyciel stosujący ocenianie kształtujące planuje, obserwuje proces uczenia się, analizuje i interpretuje uzyskane informacje o przebiegu procesu i jego wynikach, przekazuje uczniom informację zwrotną dotyczącą ich pracy i osiągnięć. Uczy również uczniów samooceny i oceny koleżeńskiej. To niezbędne umiejętności skutecznego nauczania.

13 Zasada 5 Ocenianie kształtujące buduje indywidualne relacje nauczyciela z uczniem. Nauczyciel zdaje sobie sprawę, jaki wpływ na ucznia, jego wiarę we własne siły i zapał mają przekazywane przez niego komentarze, oceny i opinie. Informacje zwrotne kierowane do ucznia mają charakter indywidualny, są konstruktywne i dotyczą nie osoby, lecz rezultatów jej pracy. Dzięki stosowaniu oceniania kształtującego nauczyciel zawiera z uczniem indywidualny kontrakt, który pomaga mu się uczyć.

14 Zasada 6 Ocenianie kształtujące motywuje uczniów do nauki. Wbrew obiegowym sądom porównywanie osiągnięć poszczególnych uczniów z osiągnięciami ich kolegów oraz tworzenie wszelkiego rodzaju rankingów nie motywuje, lecz często zniechęca do uczenia się. Ocenianie skupiające się na postępach i osiągnięciach, a nie na podkreślaniu niepowodzeń, zachęca uczniów do nauki. Ocenianie chroni autonomię ucznia, dostarcza mu konstruktywnej informacji zwrotnej, w efekcie - ułatwia mu kierowanie własną nauką.

15 Zasada 7 Ocenianie kształtujące wymaga już na etapie planowania precyzyjnego określenia kryteriów sukcesu (nacobezu). Nauczyciel planuje kryteria sukcesu i przekazuje je uczniom. Dotyczą one każdej szkolnej aktywności. Są podawane do każdej lekcji, sprawdzianu, pracy domowej i pracy podczas lekcji. Kryteria sukcesu powinny być podane w języku zrozumiałym dla ucznia tak, aby mogły służyć też samoocenie i ocenie koleżeńskiej. Nauczyciel oceniając pracę ucznia, konsekwentnie zwraca uwagę tylko na nacobezu, czyli na to, co wcześniej ustalił z uczniami.

16 Zasada 8 Uczniowie otrzymują konstruktywne wskazówki, jak mogą poprawić swoją pracę i w jaki sposób mogą się rozwijać, Uczniom potrzebne są informacje i wskazówki, by mogli zaplanować następny krok w uczeniu się. Nauczyciel wskazuje silne strony ucznia i doradza, jak je rozwijać; wyraźnie i konstruktywnie informuje o stronach słabych i o tym, jak można je eliminować; stwarza uczniom możliwość poprawienia własnej pracy.

17 Zasada 9 Ocenianie kształtujące powinno rozwijać uczniowską zdolność do samooceny tak, by służyło refleksji i samodzielnemu decydowaniu o własnej nauce. Samodzielny uczeń potrafi kształtować swój proces uczenia się: zdobywać nowe umiejętności i wiedzę oraz zaplanować dalsze etapy nauki. Droga do samodzielności prowadzi przez rozwijanie umiejętności samooceny. Nauczyciel zachęca do niej i wyposaża ucznia w stosowne umiejętności.

18 Zasada 10 Ocenianie kształtujące jest właściwe na każdym etapie kształcenia i w stosunku do każdego ucznia, niezależnie od jego poziomu osiągnięć. Ocenianie kształtujące można stosować na wszystkich polach nauczania - począwszy od nauczania początkowego aż do nauki na wyższej uczelni. Nauczyciel zauważa i docenia osiągnięcia uczniów i umożliwia każdemu z nich osiągnięcia na najwyższym dostępnym dla niego poziomie.

19 Na początku lekcji/zajęć nauczyciel: - określa cele lekcji/ zajęć i formułuje je w języku zrozumiałym dla ucznia - ustala z uczniami kryteria oceniania, czyli to, co będzie brał pod uwagę przy ocenie ucznia - formułuje pytanie kluczowe, które skłania uczniów do myślenia

20 W czasie lekcji nauczyciel: - zauważa i docenia dobre elementy pracy ucznia - wskazuje uczniowi co wymaga poprawienia i w jaki sposób uczeń powinien to zrobić - daje wskazówki w jakim kierunku uczeń powinien pracować dalej

21 Na koniec lekcji nauczyciel: - dokonuje oceny pracy ucznia wg wcześniej przyjętych kryteriów - może wprowadzić samoocenę lub ocenę koleżeńską pracy ucznia - może przeprowadzić krótka ankietę ewaluacyjną aby otrzymać informację zwrotną od ucznia na temat swojej pracy

22 Dziękuję za uwagę