Milczeć czy pomagać Śląski Błękitny Krzyż Bielsko- Biała 23 września 2011

Transkrypt

1 Milczeć czy pomagać Śląski Błękitny Krzyż Bielsko- Biała 23 września 2011 Przeciwdziałanie Przemocy w Rodzinie Nowe rozwiązania prawne Jarosław Polanowski PROKURATURA OKRĘGOWA W WARSZAWIE 1

2 Zespoły interdyscyplinarne -skład obligatoryjny Art. 9a ust. 3. W skład zespołu interdyscyplinarnego wchodzą przedstawiciele: ( powołani przez burmistrza, wójta lub prezydenta miasta) 1) jednostek organizacyjnych pomocy społecznej; 2) Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych; 3) Policji; 4) oświaty; 5) ochrony zdrowia; 6) organizacji pozarządowych. 9a pkt.4. :W skład zespołu interdyscyplinarnego wchodzą także kuratorzy sądowi. 2

3 Zespoły interdyscyplinarne -skład fakultatywny 5. W skład zespołu interdyscyplinarnego mogą wchodzić także prokuratorzy oraz przedstawiciele podmiotów innych niż określone w ust. 3, działających na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. 3

4 Grupy robocze -skład obligatoryjny: Art. 9a pkt.11. W skład grup roboczych wchodzą przedstawiciele: 1) jednostek organizacyjnych pomocy społecznej; 2) gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych; 3) Policji; 4) oświaty; 5) ochrony zdrowia. 4

5 Grupy robocze - skład fakultatywny 12. W skład grup roboczych mogą wchodzić także kuratorzy sądowi, a także przedstawiciele innych podmiotów, specjaliści w dziedzinie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. 5

6 Obsługa organizacyjno- techniczna zespołów interdyscyplinarnych i źródło finansowania Art. 9A ust.9. Obsługę organizacyjnotechniczną zespołu interdyscyplinarnego zapewnia ośrodek pomocy społecznej. Art. 9A ust.13. Członkowie zespołu interdyscyplinarnego oraz grup roboczych wykonują zadania w ramach obowiązków służbowych lub zawodowych. 6

7 Podejmowanie interwencji w rodzinie Art. 9d. 1. Podejmowanie interwencji w środowisku wobec rodziny dotkniętej przemocą odbywa się w oparciu o procedurę Niebieskie Karty i nie wymaga zgody osoby dotkniętej przemocą w rodzinie. 7

8 Procedura Niebieskie Karty Art. 9D ust.2. Procedura Niebieskie Karty obejmuje ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty i ochrony zdrowia, w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie. 3. Przedstawiciele podmiotów, o których mowa w ust. 2, realizują procedurę Niebieskie Karty w oparciu o zasadę współpracy i przekazują informacje o podjętych działaniach przewodniczącemu zespołu interdyscyplinarnego. 8

9 Wszczęcie procedury Niebieskiej Karty Art..9D ust.4. Wszczęcie procedury Niebieska Karta następuje przez wypełnienie formularza Niebieska Karta - A w przypadku powzięcia, w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych, uzasadnionego podejrzenia stosowania przemocy wobec członków rodziny lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem przemocy w rodzinie. Wypełnienie formularza następuje w obecności osoby,co do której istnieje podejrzenie, ze jest dotknięta przemocą w rodzinie 9

10 Procedura Niebieskiej Karty. Przekazanie wypełnionego formularza Niebieska Karta A do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego następuje niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia wszczęcia procedury. Kopię wypełnionego formularza Niebieska Karta A pozostawia się u wszczynającego procedurę. Przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego po otrzymaniu formularza Niebieska Karta - A niezwłocznie, nie później niż w ciągu 3 dni od dnia jego otrzymania, przekazuje go członkom zespołu 10 interdyscyplinarnego lub grupie roboczej.

11 Procedura Niebieskiej Karty Na posiedzeniu członkowie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej w obecności zaproszonej osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, dokonują analizy sytuacji rodziny i wypełniają formularz Niebieska Karta C.(wywiad dot. sytuacji rodziny) 3. Na posiedzenie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej nie zaprasza się dziecka 11

12 Procedura Niebieskiej Karty Niestawiennictwo osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, nie wstrzymuje prac zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej. Przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego wzywa osobę, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, na spotkanie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej. Członkowie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej, wypełniają formularz Niebieska Karta - D ( dotyczy osoby podejrzewanej o stosowanie przemocy w rodzinie) w obecności osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w 12

13 Procedura Niebieskiej Karty. Jeżeli w trakcie działań dokonywanych przez przedstawiciela podmiotu, o którym mowa w art. 9d ust. 2 ustawy, zachodzi podejrzenie, że osoba, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, dopuściła się po raz kolejny stosowania przemocy w rodzinie, wypełnia się formularz Niebieska Karta A w zakresie niezbędnym do udokumentowania nowego zdarzenia i przesyła go do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego. 2. Jeżeli zachodzi podejrzenie, że osoba, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie dopuściła się kolejnego stosowania przemocy w rodzinie w trakcie działań dokonywanych przez zespół interdyscyplinarny lub grupę roboczą, wypełnia się formularz Niebieska Karta C w niezbędnym zakresie w związku z nowym zdarzeniem. 13

14 Zadania i obowiązki poszczególnych służb Regulacja prawna: Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie procedury Niebieskiej Karty Pomoc Społeczna: 11 RRM Gminna Komisja RPA: 12RRM Policja 13 RRM Ochrona Zdrowia; 14 RRM Oświata: 15 RRM 14

15 Nowy przepis Kodeksu Karnego stalking -przemoc bez stosunku zależności ofiary od sprawcy Art..190a 1 KK:Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność podlega karze pozbawienia wolności do lat 3 2 Tej samej karze podlega,kto wykorzystując wizerunek innej innej osoby w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej 3 Jeżeli następstwem czynu określonego w 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10 4 Ściganie przestępstw określonych w 1 i 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego 15

16 Nowe rozwiązanie prawnepobicia osób najbliższych Art i 5 KK: 4:Ściganie przestępstwa określonego w par 2 lub 3, jeżeli naruszenie czynności organów ciała lub rozstrój zdrowia trwał nie dłużej niż 7 dni, odbywa się z oskarżenia prywatnego, chyba że pokrzywdzonym jest osoba najbliższa zamieszkująca wspólnie ze sprawcą 5 Jeżeli pokrzywdzonym jest osoba najbliższa,ściganie przestępstwa określonego w par 3 ( nieumyślność) następuje na jej wniosek 16

17 Izolacja ofiary od sprawcy nowe rozwiązanie cywilnoprawne Art. 11a ust 1: Jeżeli członek rodziny wspólnie zajmujący mieszkanie, swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie, osoba dotknięta przemocą może żądać, aby sąd zobowiązał go do opuszczenia mieszkania art. 11a ust 2:sąd rozpoznaje sprawę w trybie KPC,w postępowaniu nieprocesowym. Postanowienie zapada po przeprowadzeniu rozprawy, w terminie jednego miesiąca po złożeniu wniosku, staje się wykonalne z chwila ogłoszenia 17

18 Nowe środki karne-zakaz zbliżania się-( fakultatywny) Art. 41a. 1. KK Sąd może orzec obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania się z określonymi osobami, zakaz zbliżania się do określonych osób, zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu lub nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym w razie skazania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego oraz w razie skazania za umyślne przestępstwo z użyciem przemocy, w tym przemocy przeciwko osobie najbliższej; obowiązek lub zakaz może być połączony z obowiązkiem zgłaszania się do Policji lub innego wyznaczonego organu w określonych odstępach czasu. 18

19 Nowe środki karne-zakaz zbliżania się- Art. 41a 4. Orzekając zakaz zbliżania się do określonych osób, sąd wskazuje odległość od osób chronionych, którą skazany obowiązany jest zachować. ; 19

20 Nowe środki zapobiegawcze Art. 275a 1 Kpk. Tytułem środka zapobiegawczego można nakazać oskarżonemu o przestępstwo popełnione z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej opuszczenie lokalu mieszkalnego zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa,że oskarżony ponownie popełni przestępstwo z użyciem przemocy wobec osoby, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa groził 2: W postępowaniu przygotowawczym środek przewidziany w 1 stosuje się na wniosek Policji lub z urzędu 3-5:Środek ten stosuje się na okres 3 miesięcy...sąd właściwy do rozpoznania sprawy przedłuża czas trwania na dalsze okresy,nie dłuższe niż 3 miesiące.wydając postanowienie (jw.) można, na wniosek oskarżonego, wskazać mu miejsce pobytu w placówkach zapewniających miejsca noclegowe. Placówkami takimi nie mogą być placówki pobytu ofiar przemocy w rodzinie 20

21 Zmiany w Kodeksie Karnym- wykonawczym Art a: Sąd Penitencjarny odwołuje warunkowe zwolnienie,jeżeli zwolniony, skazany za przestępstwo popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej lub innej osoby zamieszkującej wspólnie ze sprawcą, w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, ponownie używając przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej zamieszkującej wspólnie ze sprawcą art 181a 1:w razie orzeczenia obowiązku( powstrzymywania się od przebywania..zakazu kontaktowania..zakazu zbliżania się..)sąd przesyła odpis wyroku jednostce Policji,a także odpowiedniemu organowi administracji rządowej lub samorządu terytorialnego 21

22 Zmiana Ustawy o dozorze elektronicznym Art.12: W przypadku orzeczenia wobec skazanego zakazu zbliżania się do określonej osoby,o którym mowa w art. 8 ust 3, sąd penitencjarny poucza tę osobę o prawie do wystąpienia z wnioskiem o wyposażenie jej w stacjonarne lub przenośne urządzenie monitorujące,a w przypadku wyposażenia jej w urządzenie- również o sposobie postępowania z takim urządzeniem, w tym o czynnościach kontrolnych związanych z funkcjonowaniem aparatury monitorującej przeprowadzanych przez upoważniony podmiot dozorujący 22

23 SPRAWCY- Działania Korekcyjno- edukacyjne bez zgody skazanego Art KK: zawieszając wykonanie kary ( art KK- warunkowo umarzając postępowanie karne) sąd może zobowiązać skazanego do: pkt.6 poddania się leczeniu, w szczególności odwykowemu lub rehabilitacyjnemu, albo oddziaływaniom terapeutycznym dodano: pkt 6a: uczestnictwa w programach korekcyjnoedukacyjnych Art.. 74 KK:. Nałożenie obowiązku przewidzianego w art pkt. 6 kk wymaga nadto zgody skazanego 23

24 Interwencja kryzysowa wobec dzieci- nowy sposób odbierania dziecka Art. 12a. 1. W razie bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą w rodzinie pracownik socjalny wykonujący obowiązki służbowe ma prawo, z zastrzeżeniem ust 3, odebrać dziecko z rodziny i umieścić je u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, w rozumieniu art ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny w rodzinie zastępczej lub w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczej. 2. Tryb umieszczania dzieci w rodzinie zastępczej lub w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczej regulują przepisy ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. 3. Decyzję, o której mowa w ust. 1, pracownik socjalny podejmuje wspólnie z funkcjonariuszem Policji, a także z lekarzem, lub ratownikiem medycznym, lub pielęgniarką 24

25 Definicja przemocy -Ustawa o Przeciwdziałaniu Przemocy w Rodzinie Art.2 pkt.2: przez przemoc w rodzinie należy rozumieć jednorazowe lub powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób wymienionych w pkt.1 a w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym,a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą 25

26 Obligatoryjne wykonanie kary w art. 75 po 1 KK dodaje się 1a w brzmieniu: 1a. Sąd zarządza wykonanie kary jeżeli skazany za przestępstwo popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej lub innej osoby małoletniej zamieszkujących wspólnie ze sprawcą w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, ponownie używając przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej lub innej osoby małoletniej zamieszkujących wspólnie ze sprawcą. ; 26