BADANIE A PRAKTYKA. Konferencja : SyStem przeciwdziałania przemocy w Małopolsce budowanie świadomości, skuteczne działanie i interwencja

Transkrypt

1 BADANIE A PRAKTYKA Konferencja : SyStem przeciwdziałania przemocy w Małopolsce budowanie świadomości, skuteczne działanie i interwencja Iwona Anna Wiśniewska 15 czerwca 2011 r.

2 KRÓTKI RYS ZJAWISKA PRZEMOCY W POLSCE

3 KRÓTKI RYS ZJAWISKA PRZEMOCY W POLSCE: Do roku 1989 o przemocy domowej nie mówiło się prawie w ogóle. Jeżeli już, to tylko w kontekście alkoholizmu; Lata 90 te: intensywny rozwój organizacji pozarządowych oferujących pomoc; Pierwszą instytucją pozarządową, która zaczęła się zajmować problemem przemocy wobec kobiet była Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (PARPA); W 1994 r. przy PARP-ie powołano ogólnopolską nieodpłatną linię telefoniczną dla osób dotkniętych przemocą, tzw. Niebieską Linię ;

4 KRÓTKI RYS ZJAWISKA PRZEMOCY W POLSCE: W 1997 r. PARPA przeprowadziła kampanię świadomościową pn. Powstrzymać przemoc domową :

5 KRÓTKI RYS ZJAWISKA PRZEMOCY W POLSCE: 56% Polaków usłyszało o kampanii; Polskie społeczeństwo zaczęło dostrzegać problem przemocy, ale mimo wszystko zostały umocnione stereotypy: Przemoc dotyczy kobiet, Aby była przemoc, muszą być ślady na ciele ; 1998 r. PARPA procedura interwencji policji wobec przemocy w rodzinie, tzw. Niebieska Karta ; 2001 r. Policyjny Program Wspierania Ofiar Przestępstw; r. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

6 KRÓTKI RYS ZJAWISKA PRZEMOCY W POLSCE: 2008 r. kampania pn. Kocham nie biję. Kocham reaguję r. nowelizacja Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

7 ZMIANY DOTYCZĄCE ZJAWISKA PRZEMOCY W RODZINIE

8 ZMIANY DOTYCZĄCE ZJAWISKA PRZEMOCY W RODZINIE: Ostatnie lata przyniosły znaczące zmiany w postrzeganiu zjawiska przemocy domowej; Problem przemocy jest coraz bardziej widoczny w środkach masowego przekazu; System prawny oraz działalność organów ścigania są coraz bardziej skuteczne; Jednak pomimo licznych zmian, przemoc wciąż otoczona jest mgłą tajemnicy i uprzedzeń podtrzymywanych przez silnie ugruntowane w tradycji normy postępowania oparte na poczuciu wstydu i winy. Szczególnie ujawniają się one w niewielkich społecznościach miasteczek i wsi.

9 ZMIANY DOTYCZĄCE ZJAWISKA PRZEMOCY W RODZINIE: Kościół mówi głośno: Stop przemocy!. Wielu duchownych uczestniczy w szkoleniach dot. zjawiska przemocy.

10 CO MOŻEMY ZROBIĆ, ABY ZAPOBIEGAĆ PRZEMOCY W RODZINIE, ZWALCZAĆ JEJ PRZYCZYNY ORAZ UMACNIAĆ WIĘZI RODZINNE?

11 CO MOŻEMY ZROBIĆ, ABY ZAPOBIEGAĆ PRZEMOCY W RODZINIE, ZWALCZAĆ JEJ PRZYCZYNY ORAZ UMACNIAĆ WIĘZI RODZINNE? Kontynuować szkolenia dla specjalistów zajmujących się pomocą osobom uwikłanym w przemoc oraz osobom stosującym przemoc. Podejmować działania na rzecz zmiany szkodliwych stereotypów dot. przemocy w rodzinie i innych form przemocy wobec kobiet i dzieci. Eliminować z relacji międzyludzkich wzorce zachowań prowokujących przemoc, czynniki zwiększające zjawisko marginalizacji osób uwikłanych w przemoc.

12 CO MOŻEMY ZROBIĆ, ABY ZAPOBIEGAĆ PRZEMOCY W RODZINIE, ZWALCZAĆ JEJ PRZYCZYNY ORAZ UMACNIAĆ WIĘZI RODZINNE? Dokonywać przeglądu obowiązujących uregulowań prawnych dot. przemocy w rodzinie oraz badać praktyki ich stosowania pod kątem skuteczności w zakresie zapobiegania i zwalczania przemocy; Zapewnić ofiarom przemocy natychmiastową ochronę przed dalszym pokrzywdzeniem; udoskonalać istniejące mechanizmy interwencji instytucjonalnej dostępnej w warunkach bezpieczeństwa i poufałości;

13 CO MOŻEMY ZROBIĆ, ABY ZAPOBIEGAĆ PRZEMOCY W RODZINIE, ZWALCZAĆ JEJ PRZYCZYNY ORAZ UMACNIAĆ WIĘZI RODZINNE? Chronić osoby uwikłane w przemoc przed wiktymizacją w toku postępowania administracyjnego i sądowego, a zwłaszcza procesu karnego (zarówno w fazie postępowania przygotowawczego, jak i w fazie jurysdykcyjnej); Osobie doznającej przemocy należy towarzyszyć a nie wyręczać. Zweryfikować zakres instytucji obrony koniecznej podejmowanej przez osobę doświadczającą przemocy;

14 CO MOŻEMY ZROBIĆ, ABY ZAPOBIEGAĆ PRZEMOCY W RODZINIE, ZWALCZAĆ JEJ PRZYCZYNY ORAZ UMACNIAĆ WIĘZI RODZINNE? Zagwarantować osobom doświadczającym przemocy bezpłatną pomoc medyczną, psychologiczną, socjalną i prawną związaną z doznanym pokrzywdzeniem (m.in. adwokata z urzędu, pracownika socjalnego towarzyszącego ofierze w toku postępowania administracyjno-sądowego); Zagwarantować organizacjom pozarządowym zajmującym się pomocą ofiarom przemocy możliwość udziału w postępowaniach: karnym, cywilnym i administracyjnym (we wszystkich stadiach); Zwiększyć odpowiedzialność osób powołanych do strzeżenia porządku publicznego za zaniechanie podjęcia działań na rzecz ochrony ofiar przemocy.

15 CO MOŻEMY ZROBIĆ, ABY ZAPOBIEGAĆ PRZEMOCY W RODZINIE, ZWALCZAĆ JEJ PRZYCZYNY ORAZ UMACNIAĆ WIĘZI RODZINNE? PROFILAKTYKA I RZĘDOWA! Publikować informacje wyjaśniające charakter, zasięg, przyczyny i skutki przemocy w rodzinie. Wykorzystując środki masowego przekazu oraz narzędzia służące reklamie takie jak: billboardy, plakaty, ulotki itp., uświadamiać małopolskie społeczeństwo, jak ważna jest rola świadka przemocy w rodzinie i reagowanie na przemoc! Uczyć konkretnych sposobów reagowania na akty przemocy!

16 CO MOŻEMY ZROBIĆ, ABY ZAPOBIEGAĆ PRZEMOCY W RODZINIE, ZWALCZAĆ JEJ PRZYCZYNY ORAZ UMACNIAĆ WIĘZI RODZINNE? Kwestia stosowania kar w wychowaniu. Uczyć rodziców i wychowawców, że kara winna być adekwatna do wieku, krótkotrwała, przynosząca skutki wychowawcze i nigdy nie powinna być stosowana pod wpływem emocji rodziców (opiekunów). Kształtowanie postaw rodzicielskich. Uczyć Małopolan rozpoznawać i nazywać swoje emocje, jak również uczyć empatii.

17 NA ZAKOŃCZENIE Nigdy nie jest za późno na zmianę! Od nas tutaj zgromadzonych oraz od naszych kompetencji często zależy dalsze życie innych osób. Dlatego niezwykle istotne jest, aby nie ulegać pokusie bylejakości i z całym zaangażowaniem wykorzystywać zdolności i możliwości w służbie drugiemu człowiekowi.

18 DZIĘKUJĘ PAŃSTWU ZA UWAGĘ Iwona Anna Wiśniewska