Turystyka wobec regionu, w którym się rozwija,

Transkrypt

1 Wykład 6. GOSPODARKA TURYSTYCZNA 1

2 1. Pojęcie i istota gospodarki turystycznej: Gospodarkę turystyczną określa się jako kompleks różnorodnych funkcji gospodarczych i społecznych, bezpośrednio lub pośrednio rozwijanych w celu zaspokojenia wzrastających potrzeb materialnych i kulturalnych uczestników ruchu turystycznego. Gospodarka turystyczna spełnia wobec ludności przyjeżdżającej (turystów) dwie podstawowe funkcje: usługową i handlową. Inne funkcje są związane z ich realizacją (np. funkcja poznawczo-kształceniowa). Turystyka wobec regionu, w którym się rozwija, spełnia funkcję ekonomiczną, np.: rozbudowa bazy i infrastruktury turystycznej, rozwój bazy gastronomicznej, tworzenie nowych miejsc pracy. 2

3 Przystosowanie miejscowości (regionu) dla potrzeb turystycznych wynika z przesłanek ekonomicznych (możliwości uzyskania dochodów i zatrudnienia osób). W związku z tym powstało pojęcie lokalnej i regional- nej gospodarki turystycznej. Biorąc pod uwagę infrastrukturę (turystyczną i lokalną) gospodarkę turystyczną można podzielić na: bezpośrednią związaną głównie z zaspokojeniem potrzeb turystycznych, pośrednią dodatkowo świadczącą c usługi na rzecz turystyki. Różnorodne funkcje gospodarcze i społeczne w procesie realizacji potrzeb turystycznych spełniają różne działy i gałęzie gospodarki narodowej i nie zawsze można je dokładnie wydzielić. 3

4 Według międzynarodowej klasyfikacji turystycznej (zaleceń WTO) działalność gospodarcza turystyki występuje w 10 sektorach gospodarki narodowej: 1. Budownictwo; 2. Hotele i restauracje; 3. Handel; 4.Transport, gospodarka magazynowa i łączność; 5. Pośrednictwo finansowe; 6. Obsługa nieruchomości, wynajem i inna działalność związana z prowadzeniem interesów; 7. Edukacja; 8. Administracja publiczna; 9. Pozostała działalność usługowa: komunalna, socjalna i indywidualna; 10. Organizacje i instytucje międzynarodowe. 4

5 2. Związki turystyki z transportem: Ruch turystyczny generuje zapotrzebowanie na rozbudowę infrastruktury transportowej oraz zapotrzebowania na usługi przewoźnickie. Stymulacyjne oddziaływanie turystyki na rozwój transportu wyraża się w: kreowaniu dojazdu do miejsc wypoczynku, stałej rozbudowie infrastruktury liniowej transportu i jego zaplecza technicznego w celu komunikacyj- nego udostępnienia walorów turystycznych, przemianie struktury rodzajowej środków transportu, integracji różnych rodzajów sieci transportowej. Dostępność komunikacyjna obszaru sieć połączeń komunikacyjnych wewnątrz i na zewnątrz oraz ogół urządzeń niezbędnych do działalności transportowej. 5

6 W turystyce najważniejszą rolę odgrywają: transport własnym samochodem, transport kolejowy, transport autokarem, transport lotniczy, transport morski. O wyborze tras komunikacyjnych oraz środków transportu przez turystów decydują: odległość podróży turystycznej, szybkość podróży, bezpieczeństwo i komfort podróży, koszty przejazdu. 6

7 3. Związki turystyki z rolnictwem: Rozwój gospodarki i turystyki wpływa na poszukiwa- nie nowych terenów do wyjazdów turystycznych, głównie na wsi i związanych z rolnictwem. Turystyka alternatywna a rozwój agroturystyki. Rozwój ten wywiera wpływ na rolnictwo poprzez: zmiany w strukturze produkcji rolniczej i dostoso- wania jej do potrzeb turystów w obszarze ich prze- bywania (np. warzywnictwa, sadownictwa itp.), zmiany właścicieli gruntów rolnych, zmiany form użytkowania gruntów rolnych, lepsze wykorzystanie powierzchni użytkowej w budynkach mieszkalnych i użytkowych, powstanie sezonowych miejsc pracy, zatrudnienie poza rolnictwem i wzrost dochodów rodzin rolników, rozwój wyposażenia obszarów rolniczych w sieć infrastruktury lokalnej i turystycznej. 7

8 Zmianom pozytywnym towarzyszą również zjawiska negatywne, wyrażające się przede wszystkim w: degradacjiśrodowiska przyrodniczego, zniekształceń w wiejskiej sieci osadniczej, wyraża- jącej się w budowie rozproszonej, zwłaszcza na obszarach wartościowych krajobrazowo, urbanizacji wsi i przyswajaniu obcych kulturowo form architektonicznych. Rozwój turystyki związanej z rolnictwem sprzyja pow- stawaniu wsi turystycznych, charakteryzujących się odpowiednimi walorami wypoczynkowymi, rozbudo- waną infrastrukturą turystyczną, dobrą dostępnością komunikacyjną itp., które sprzyjają zmianie funkcji wsi. 8

9 4. Związki turystyki z przemysłem: Tradycyjnie związki między turystyką a przemysłem postrzegano jako relację typowo konfliktową, głów- nie poprzez degradację środowiska przez przemysł i obniżanie atrakcyjności terenów turystycznych. Obecnie z rozwojem przemysłu związany jest rozwój gospodarczy, zwiększenie dochodów i oszczędności w bilansie czasu zatrudnionych (następstwo nowych technologii i ustawodawstwa), co sprzyja wyjazdom turystycznym. Rozwój przemysłu pod wpływem turystyki sprzyja z jednej strony zatrudnieniu i zwiększania dochodów zatrudnionych, z drugiej rozwojowi gospodarczemu w całym kraju i przekształceniu struktury przemysłu na rzecz przemysłu przetwórczego. 9

10 Pod wpływem rozwoju turystyki rozwijają się różne gałęzie przemysłu, zwłaszcza: przemysł dóbr konsumpcyjnych powszechnego użytku (np. odzieżowy), przemysł spożywczy, przemysł produkcji artykułów sportowych i sprzętu turystyki kwalifikowanej, przemysł środków transportu, przemysł środków budowlanych, przemysłowo-rzemieślnicza rzemieślnicza produkcja pamiątek turystycznych. 10

11 5. Związki turystyki z kulturą: Kultura jest ogólnym przejawem ludzkich zachowań, sposobu życia, działalności, umiejętności, zwyczajów, idei, norm itp. Dobra kultury w przygotowaniu oferty turystycznej i ich komercjalizacja. Przynależność do określonej grupy kulturowej i zmiana jej zachowań pod wpływem turystyki Relacje te są dwustronne, a zwykle podkreśla się od- działywanie na mieszkańców regionu turystycznego modelu kultury turystów. Takie ujęcie wynikało głównie z występowania dystansu kulturowego i ekonomicznego wobec turystów. 11

12 Obecnie zwraca się na relacje dwustronne, związane z: tożsamością kulturową turystów i osób ich przyjmu- jących, zachowaniem dziedzictwa kulturowego, występowaniem dóbr kultury w ofercie turystycznej, zwłaszcza: zabytków i miejsc związanych z historią, dzieł sztuki, folkloru i kultury ludowej, współczesnej kultury. Czynniki zmian i wzajemnego oddziaływania zależą od: dystansu kulturowego poszczególnych grup, związków z daną grupą kulturową, długotrwałości i intensywności wzajemnego oddziaływania. 12

13 6. Związki turystyki ze sportem: Moda na aktywny wypoczynek i zdrowy styl życia przejawia się w zainteresowaniem turystyką kwalifikowaną. Wymaga to jednak odpowiedniego przygotowania kondycyjnego turysty i posiadania określonych umie- jętności posługiwania się sprzętem turystycznym. Turystyka i sport są wzajemnie ze sobą powiązane, wynikające z podobnych celów przy ich uprawiania. Zasadniczą różnicą jest: element rywalizacji obcy w turystyce i podsta- wowy w sporcie, motywacja poznawcza turystów. 13

14 Związek bezpośredni turystyki i sportu, m. in. jako: 1. Wzajemne przenikanie turystyki kwalifikowanej i sportu. 2. Aktywny wypoczynek przy turystyce kwalifikowanej. 3.Ścisły związek turystyki i sportu ze zdrowiem turystów poprzez wyjazdy lecznicze, regenerację zdrowia, aktywny wypoczynek itp. 4. Wpływ turystyki i sportu na rozwój gospodarki turystycznej i infrastruktury z nią związanej. 5. Związek między infrastrukturą turystyczną a aktywnym wypoczynkiem oraz zbieżność rodza- jowa urządzeń infrastrukturalnych. 6. Wpływ wielkich imprez sportowych na rozwój turystyki w formie aktywnej i biernej. Negatywny wpływ turystyki i sportu w miarę ich rozwoju, wynikający z: degradacji środowiska, zagrożenia zdrowia. 14

15 Dziękuję za uwagę... 15