USTAWA z dnia r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz ustawy o działach administracji rządowej

Transkrypt

1 projekt USTAWA z dnia r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz ustawy o działach administracji rządowej Art. 1. W ustawie z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. U. z 2004 r. Nr 208, poz. 2128, z późn. zm. 1) ) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 3 ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. Nadzór nad Agencją sprawuje minister właściwy do spraw rozwoju wsi, a w zakresie zadań określonych w przepisach o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej - nadzór nad Agencją sprawuje minister właściwy do spraw Skarbu Państwa. ; 2) w art. 5 ust. 6 otrzymuje brzmienie: 6. Minister właściwy do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wykaz spółek hodowli roślin uprawnych oraz hodowli zwierząt gospodarskich o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej, których prawa z akcji lub udziałów wykonuje Agencja, biorąc pod uwagę strategiczne znaczenie spółek w postępie biologicznym w rolnictwie w zakresie hodowli roślin uprawnych oraz hodowli zwierząt gospodarskich."; 3) w art.6 ust.2 otrzymuje brzmienie: 1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2004 r. Nr 281, poz oraz z 2005 r. Nr 132, poz. 1110, Nr 163, poz. 1362, Nr 167, poz.1398, Nr 169, poz i Nr 175, poz

2 2. Oprócz zadań, o których mowa w ust. 1, Agencja realizuje również inne zadania określone odrębnymi przepisami, a w szczególności przepisami o kształtowaniu ustroju rolnego oraz przepisami o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej. ; 4) w art. 7 ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi, w drodze rozporządzenia, nadaje Agencji statut, biorąc pod uwagę zakres jej zadań."; 5) w art. 9: a) w ust. 1 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie: Prezesa Agencji wyłonionego w drodze konkursu powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw rozwoju wsi., b) ust. 2a i 3 otrzymują brzmienie: 2a. Wiceprezesa Agencji powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw rozwoju wsi na wniosek Prezesa Agencji. 3. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi składa Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej roczny raport z działalności Agencji."; 6) w art. 10: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: 1. Rada Nadzorcza składa się z przewodniczącego i jedenastu członków, w tym: 1) trzech przedstawicieli ministra właściwego do spraw rozwoju wsi; 2) po jednym przedstawicielu ministra właściwego do spraw finansów publicznych, ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa, ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego, ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego oraz ministra właściwego do spraw środowiska; 3) jednego przedstawiciela Krajowej Rady Izb Rolniczych; 4) trzech przedstawicieli powoływanych spośród kandydatów zgłoszonych przez związki zawodowe rolników, organizacje społeczno-zawodowe rolników, związki zawodowe pracowników 2

3 rolnictwa, rolnicze związki spółdzielcze, związki dzierżawców, administratorów i właścicieli nieruchomości rolnych oraz organizacje pracodawców rolnych - o zasięgu krajowym., b) ust. 4 i 5 otrzymują brzmienie: 4. Przewodniczącego Rady Nadzorczej oraz jej członków powołuje, z zastrzeżeniem ust. 5, i odwołuje minister właściwy do spraw rozwoju wsi. 5. Powołanie członków Rady Nadzorczej, o których mowa w ust. 1 pkt 4, następuje po ich wyłonieniu na zebraniu kandydatów. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi zwołuje zebranie kandydatów i ustala regulamin wyłonienia tych kandydatów na członków Rady Nadzorczej., c) ust. 7-9 otrzymują brzmienie: 7. Członek Rady Nadzorczej może być odwołany na wniosek organu lub związku albo organizacji, której jest reprezentantem. 8. W przypadku odwołania członka Rady Nadzorczej reprezentującego związki i organizacje, o których mowa w ust. 1 pkt 4, wyboru nowego członka dokonuje się w trybie określonym w ust. 2, 4 i Rada Nadzorcza wybiera spośród swoich członków wiceprzewodniczącego., d) ust. 12 otrzymuje brzmienie: 12. Rada Nadzorcza przedstawia swoje opinie ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi."; 7) w art. 20: a) ust. 3 i 4 otrzymują brzmienie: 3. Roczne plany finansowe, o których mowa w ust. 2, zatwierdza minister właściwy do spraw rozwoju wsi. 4. Środki finansowe z gospodarowania mieniem Zasobu przeznacza się na finansowanie obciążających mienie Zasobu zadań określonych w ustawie, w tym na obsługę zobowiązań Agencji określonych w art. 20a ust.1 i 4, a także zadań określonych odrębnymi przepisami, w tym przepisami o kształtowaniu ustroju rolnego oraz przepisami o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej., b) ust. 6 otrzymuje brzmienie: 3

4 6. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady gospodarki finansowej Agencji i gospodarki finansowej Zasobu, uwzględniając w szczególności odrębność tworzenia i funkcjonowania funduszy własnych Agencji, o których mowa w art. 20b ust. 2, oraz funduszu mienia Zasobu, o którym mowa w art. 20c ust. 2."; 8) w art. 20d ust. 3-5 otrzymują brzmienie 3. Roczne sprawozdanie finansowe Agencji oraz roczne sprawozdanie finansowe z gospodarowania mieniem Zasobu, sporządzane z zastosowaniem takich samych metod i w takim samym układzie, podlegają badaniu przez biegłych rewidentów wybranych przez Radę Nadzorczą. 4. Roczne sprawozdania, o których mowa w ust. 3, zatwierdza minister właściwy do spraw rozwoju wsi na wniosek Prezesa Agencji, zaopiniowany przez Radę Nadzorczą. 5. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi, na wniosek Prezesa Agencji, zaopiniowany przez Radę Nadzorczą, dokonuje podziału rocznego wyniku finansowego Agencji oraz rocznego wyniku finansowego Zasobu."; 9) w art. 22 w ust. 3 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie: Agencja, za zgodą ministra właściwego do spraw rozwoju wsi, może wykorzystywać mienie Zasobu do ustanawiania zabezpieczeń zaciąganych kredytów, o których mowa w ust. 1, i emisji obligacji, o których mowa w ust. 2. "; 10) w art. 23 ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. Agencja może udzielać poręczeń i gwarancji kredytowych, w tym dewizowych, obciążających mienie Zasobu wyłącznie za zgodą ministra właściwego do spraw rozwoju wsi i do wysokości określonej w planie finansowym, o którym mowa w art. 20 ust. 2 pkt 2."; 11) w art. 23a w ust. 2 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie: Minister właściwy do spraw rozwoju wsi, po zasięgnięciu opinii Prezesa Agencji, ustali w drodze rozporządzenia szczegółowe przesłanki odroczenia, 4

5 rozłożenia na raty lub umorzenia należności oraz tryb postępowania w tych sprawach. ; 12) w art. 24 ust. 8 otrzymuje brzmienie: 8. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb dokonywania zamiany nieruchomości, o której mowa w ust.1 pkt 6. ; 13) w art. 31 w ust. 4 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie: Minister właściwy do spraw rozwoju wsi, po zasięgnięciu opinii Prezesa Agencji, ustali w drodze rozporządzenia: ; 14) w art. 32 ust.1 otrzymuje brzmienie: 1. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb sprzedaży nieruchomości Zasobu i ich części składowych, warunki rozkładania ceny sprzedaży na raty oraz stawki szacunkowe, o których mowa w art. 30 ust. 2."; 15) art. 37 otrzymuje brzmienie: Art. 37. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi, w drodze rozporządzenia, tryb przekazywania mienia w razie ustanowienia lub wygaśnięcia zarządu oraz tryb ustalania i wnoszenia opłat, w szczególności wymagania dotyczące wniosku o przekazanie mienia w zarząd, zakres decyzji i umów o przekazaniu mienia w zarząd, a także zakres decyzji o wygaśnięciu zarządu oraz mając na względzie zabezpieczenie możliwości sprawnego uiszczania opłat."; 16) w art. 39a: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: 1. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi, w drodze rozporządzenia, określi tryb przeprowadzania przetargów na dzierżawę, uwzględniając w szczególności formy przeprowadzania przetargu, wymagania dotyczące wadium, sposób ogłaszania przetargu, informacje, jakie powinno zawierać ogłoszenie o przetargu oraz oferta, informacje, jakie powinien zawierać 5

6 protokół z przetargu sporządzany przez komisję przeprowadzającą przetarg.", b) ust. 8 otrzymuje brzmienie: 8. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi, po zasięgnięciu opinii Prezesa Agencji, określi, w drodze rozporządzenia, sposób ustalania wysokości czynszu dzierżawnego w umowach zawieranych ze spółkami, o których mowa w art. 39 ust. 2 pkt 5 i ust. 3, w zależności od potencjału produkcyjnego przedmiotu dzierżawy, w szczególności w zależności od rodzaju i klasy gruntów oraz miejsca ich położenia, wartości księgowej budynków i budowli, charakteru możliwej do prowadzenia działalności gospodarczej.. Art. 2 W ustawie z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 159, poz. 1548, z późn. zm. 2) ) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 23: a) ust. 3 otrzymuje brzmienie: 3. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi sprawuje nadzór nad działalnością Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Agencji Nieruchomości Rolnych.", b) uchyla się ust. 4; 2) w art. 25 uchyla się ust. 4. Art. 3. Rada Nadzorcza powołana na podstawie art. 10 ust. 4 ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa wykonuje swoje zadania do dnia powołania Rady Nadzorczej na podstawie art. 10 ust. 4 tej ustawy, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Art. 4. 2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 162, poz i Nr 190, poz. 1864, z 2004 r. Nr 19, poz. 177, Nr 69, poz. 624, Nr 91, poz. 873, Nr 96, poz. 959, Nr 116, poz. 1206, Nr 238, poz i Nr 273, poz oraz z 2005 r. Nr 17, poz. 141, Nr 33, poz. 288, Nr 155, poz. 1298, Nr 169, poz i 1417 i Nr 267, poz

7 Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na art. 37 oraz art. 39a ust. 1 ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 37 oraz art. 39a ust. 1 tej ustawy, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Art. 5. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 7

8 UZASADNIENIE Zmiana ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa ma na celu przekazanie nadzoru nad Agencją Nieruchomości Rolnych ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi. Przekazanie nadzoru nad Agencją ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi jest uzasadnione rodzajem zadań realizowanych przez Agencję, określonych w art. 6 ustawy. Należą do nich zadania związane z rolnictwem, a w szczególności: 1) tworzenie oraz poprawa struktury obszarowej gospodarstw rodzinnych; 2) tworzenie warunków sprzyjających racjonalnemu wykorzystaniu potencjału produkcyjnego Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa; 3) restrukturyzacja mienia Skarbu Państwa użytkowanego na cele rolnicze; 4) administrowanie zasobami majątkowymi Skarbu Państwa przeznaczonymi na cele rolnicze; 5) inicjowanie prac urządzeniowo-rolnych na gruntach Skarbu Państwa oraz popieranie organizowania na gruntach Skarbu Państwa prywatnych gospodarstw rolnych; 6) wykonywanie innych zadań określonych odrębnymi przepisami, w szczególności przepisami o kształtowaniu ustroju rolnego. W związku z przyznaniem Agencji Nieruchomości Rolnych dodatkowych zadań wynikających z przepisów ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U ), środki finansowe z gospodarowania mieniem Zasobu przeznacza się na finansowanie obciążających mienie Zasobu zadań określonych w ustawie, w tym na obsługę zobowiązań Agencji określonych w art. 20a ust.1 i 4, a także zadań określonych odrębnymi przepisami, w tym przepisami o kształtowaniu ustroju rolnego oraz przepisami o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, co uzasadnia wprowadzenie zmian w art. 6 ust. 2 oraz art. 20 ust. 4. Wykonywanie wymienionych zadań wymaga stałego merytorycznego nadzoru i wsparcia ze strony resortu rolnictwa, a w konsekwencji sprawowania całościowego 8

9 nadzoru nad Agencją przez ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. Jest to uzasadnione także znajomością specyfiki działania Agencji oraz uwarunkowań gospodarowania jej kontrahentów, co pozwoli na realizację zadań Agencji wynikających z polityki rolnej państwa, bez konieczności koncentrowania się przede wszystkim na uzyskiwanych wynikach finansowych (np. preferowanie przetargów ograniczonych umożliwiających drobnym rolnikom powiększanie gospodarstw rodzinnych zamiast przetargów nieograniczonych przynoszących lepsze wyniki finansowe). Do zadań Agencji należy też wykonywanie praw z akcji i udziałów spółek strategicznych. Dotychczasowa główna działalność spółek Agencji opiera się na realizacji programów hodowlanych opracowanych i uzgodnionych we współpracy ze związkami hodowców poszczególnych gatunków zwierząt, stacjami hodowli i unasieniania zwierząt, Krajowym Centrum Hodowli Zwierząt oraz z uczelniami i instytutami rolniczymi w Polsce oraz z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które realizuje politykę rolną państwa. Skuteczna realizacja tych zadań wymaga jednolitego nadzoru i koordynacji prac naukowych, hodowlanych i wdrożeniowych, prowadzonych m.in. w spółkach Agencji. Wobec powyższego nadzór nad Agencją w zakresie realizacji bezpośrednich uprawnień właścicielskich nad tymi spółkami powinien realizować minister właściwy do spraw rozwoju wsi, gdyż zapewni to realizację podstawowych zadań w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego kraju, zarówno pod względem produkcji roślinnej, jak i zwierzęcej. Dodatkowo trzeba podnieść, że w spółkach strategicznych trwa realizacja programów restrukturyzacyjnych, które powinny zostać dokończone. Jest to w znaczącej części uzależnione od pomocy Agencji, która polega na refundacji wydatków związanych z rozwojem hodowli, oddaniu do korzystania mienia Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa i stosowania subsydiów kapitałowych stosownie do zapisów Traktatu Akcesyjnego. Dokończenie programów restrukturyzacyjnych jest niezbędnym warunkiem do umożliwienia spółkom działalności w warunkach konkurencji. Wstrzymanie programów restrukturyzacyjnych doprowadziłoby do zaprzepaszczenia dotychczasowego dorobku hodowlanego. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi posiada służby najlepiej merytorycznie przygotowane do rozstrzygania problemów związanych z działalnością Agencji. Zadaniami związanymi ze specyfiką działań Agencji zajmują się w Ministerstwie Departamenty: Gospodarki Ziemią, Infrastruktury Wsi i Komunikacji Społecznej, Rozwoju Obszarów Wiejskich, Rybołówstwa oraz 9

10 Hodowli i Ochrony Roślin. Dla porównania, w Ministerstwie Skarbu Państwa nadzorem nad Agencją zajmuje się jedynie Departament Reprywatyzacji i Udostępniania Akcji, dla którego nadzór ten stanowi niewielką część wykonywanych zadań. Powierzenie sprawowania nadzoru nad Agencją wyłącznie ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi pozwoli na zwiększenie sprawności wykonywania tego nadzoru w wyniku skrócenia procesów decyzyjnych. W wyniku zmiany ustawy w tym zakresie nadzór nad wszystkimi agencjami rządowymi związanymi z rolnictwem zostanie skupiony w jednym ministerstwie, co niewątpliwie ułatwi i przyspieszy współpracę między tymi agencjami, a także ułatwi koordynację działań państwa w zakresie polityki rolnej. Ponadto przekazanie nadzoru ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi umożliwi przeprowadzenie oceny dotychczasowego funkcjonowania Agencji Nieruchomości Rolnych pod względem realizacji polityki rolnej państwa oraz pozwoli na wypracowanie nowych rozwiązań prawnych w tym zakresie, a w szczególności w zakresie gospodarowania nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Zwiększone obowiązki związane ze sprawowaniem nadzoru nad ANR będą w konsekwencji wymagać zwiększenia zatrudnienia w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przy jednoczesnym jego zmniejszeniu w Ministerstwie Skarbu Państwa. Przekazanie nadzoru nad Agencją Nieruchomości Rolnych ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi uzasadnia potrzebę wprowadzenia zmian w składzie Rady Nadzorczej Agencji. Proponuje się ograniczyć liczbę przedstawicieli ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa do jednego przedstawiciela, przy jednoczesnym powołaniu po jednym przedstawicielu ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego oraz ministra właściwego do spraw środowiska oraz zastąpienie ministra właściwego do spraw gospodarki, ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego. Projekt ustawy przewiduje wydanie 2 aktów wykonawczych zgodnie z art.37 i art.39a Te akta wykonawcze nie będą znacznie różnić się od przepisów obecnie obowiązujących, a ich wydanie związane jest ze zmianą upoważnienia związaną z dostosowaniem tych przepisów do przepisów Konstytucji RP Projekt ustawy został skonsultowany z organizacjami społeczno-zawodowymi rolników, związkami zawodowymi rolników, Krajową Radą Izb Rolniczych oraz zamieszczony na stronach internetowych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. 10

11 Powyższe organizacje nie zgłosiły uwag do projektu ustawy. Projekt nowelizacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej. 11

12 12