Konferencja Rola Miast w Polityce Rozwoju: Prezentacja Projektu ZałoŜeń Krajowej Polityki Miejskiej. Warszawa, 21 maja 2012

Transkrypt

1 Konferencja Rola Miast w Polityce Rozwoju: Prezentacja Projektu ZałoŜeń Krajowej Polityki Miejskiej Warszawa, 21 maja

2 ZałoŜenia Krajowej Polityki Miejskiej Piotr śuber Dyrektor Departamentu Koordynacji Polityki Strukturalnej Warszawa, 21 maja 2012 r. 2

3 Przygotowanie ZałożeńKPM jako wynik dotychczasowych prac MRR Przygotowanie zmian Ustawy o działach administracji rządowej (przeniesienie zagadnienia polityka miejska do działu rozwój regionalny) Przegląd OECD Polityki Miejskiej w Polsce (2011) Kwestie rozwoju miast uwzględniane w raportach MRR: Raport o Rozwoju Regionalnym Raport Rozwój Miast w Polsce2010 (przygotowany przez MRR na potrzeby przygotowania Raportu OECD) Miasta w dokumentach strategicznych: Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego : Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju

4 Zasady prowadzenia krajowej polityki miejskiej I. Zasada integralności: podporządkowanie krajowej polityki miejskiej polityce rozwoju (cele zgodne z DSRK, ŚSRK, KPZK 2030 i KSRR ); II. III. Zasada zintegrowanego podejścia terytorialnego (wykorzystanie endogenicznego potencjału miast, dostarczanie zasobów tam gdzie to konieczne, umożliwia realizacjęprzedsięwzięćna danym obszarze w sposób komplementarny i skoordynowany, pozwala na różnicowanie wsparcia dla różnych typów miast); Zasada wielopoziomowego zarządzania (koordynacja pionowa działań prowadzonych przez Rząd z politykami samorządów regionalnych i lokalnych, koordynacja pozioma działańsamorządów jednego miejskiego obszaru funkcjonalnego, KPM adresowana równieżdo środowiska biznesu, instytucji lokalnych, organizacji pozarządowych, przedstawicieli mieszkańców); 4

5 Wyzwania dla Polski w zakresie rozwoju miast i procesów urbanizacji (1) Wyzwania punktem odniesienia dla krajowej polityki miejskiej (jej zasad, celów i instrumentów) Wyzwania dot. dłuższej perspektywy czasu niż Sformułowano 8 wyzwań(są to problemy i szanse) 5

6 Wyzwania dla Polski w zakresie rozwoju miast i procesów urbanizacji (2) 1. Wykorzystanie potencjału głównych ośrodków miejskich i ich obszarów funkcjonalnych do kreowania wzrostu i zatrudnienia oraz zdynamizowania rozwoju kraju (Sytuacja: słaba pozycja konkurencyjna polskich miast, niski poziom powiązań funkcjonalnych, niedorozwój funkcji metropolitalnych, słaba koordynacja zarządzania na obszarach metropolitalnych) Rozkład dofinansowania UE ogółem między stolice województw a pozostałą część kraju (źródło danych: KSI SIMIK stan na marzec 2012 r.) Rozkład dofinansowania UE ogółem między stolice województw a pozostałą część kraju (źródło danych: KSI SIMIK stan na marzec 2012 r.) kraj z w yłączeniem stolic w ojew ództw 76% stolice w ojew ództw 24% 6

7 Wyzwania dla Polski 2. Wykorzystanie potencjału miast w procesach rozwoju regionalnego na obszarach problemowych o znaczeniu krajowym (Sytuacja: niewystarczające tempo rozwoju niektórych ośrodków regionalnych, subregionalnych i lokalnych, niski poziom oferty usług publicznych, odpływ mieszkańców, szczególne problemy w miastach Polski Wschodniej oraz na obszarze Pomorza Środkowego i Polski Zachodniej) 7

8 Wyzwania dla Polski w zakresie rozwoju miast i procesów urbanizacji (3) 3. Przeciwdziałanie degradacji społeczno-gospodarczej i przestrzennej obszarów zurbanizowanych (Sytuacja: wiele obszarów miejskich jest zdegradowanych w skutek kumulacji negatywnych zjawisk społeczno-gospodarczych, przestrzennych i środowiskowych) 8

9 Wyzwania dla Polski w zakresie rozwoju miast i procesów urbanizacji (4) 4. Poprawa ładu przestrzennego na obszarach miejskich i powstrzymanie żywiołowej suburbanizacji (Sytuacja: zanik skoordynowanego planowania przestrzennego, niski standard urbanistyczny oraz bezładna ekspansja stref podmiejskich) Mapa 1. Pokrycie obowiązującymi miejscowymi planami zagospodarowania 9 przestrzennego w powiatach w końcu 2008 r. (dane zagregowane z gmin) Źródło: Śleszyński P.

10 Wyzwania dla Polski w zakresie rozwoju miast i procesów urbanizacji (5) 5. Poprawa jakości zarządzania i współpracy na obszarach miejskich, w tym na obszarach funkcjonalnych miast (Sytuacja: Brak współpracy w prowadzeniu polityki rozwoju i planowania przestrzennego na obszarach funkcjonalnych, brak zachęt dla gmin do współpracy, niedoskonały system finansowania rozwoju miast) 6. Wyzwania horyzontalne, które w specyficzny sposób ujawniają się w miastach (Sytuacja: szereg wyzwańm.in. dot.: zmian demograficznych i klimatycznych, skutków zwiększonego zapotrzebowania na energię elektryczną i cieplną) 10

11 Wyzwania dla Polski w zakresie rozwoju miast i procesów urbanizacji (6) 7. Infrastruktura transportowa, w tym transport publiczny na obszarach miejskich (Sytuacja: niewydolna infrastruktura transportowa na obszarach miejskich w tym szczególnie transport zbiorowy) 8. Stały monitoring zjawisk społeczno-przestrzennych w obszarach miejskich (Sytuacja: brak obiektywnych danych statystycznych na odpowiednim poziomie, potrzeba kompleksowego systemu analizy zjawisk społeczno-gospodarczych i przestrzennych na obszarach miejskich) 11

12 Cele Krajowej Polityki Miejskiej (1) Cele krajowej polityki miejskiej: wspomagają osiąganie celów ŚSRK, KPZK 2030, KSRR odpowiadająna sformułowane wyżej wyzwania spójne z celami dokumentów UE Cel strategiczny: wzmocnienie zdolności miast do kreowania wzrostu gospodarczego i tworzenia wartościowych miejsc pracy oraz poprawa jakości życia ich mieszkańców 12

13 Cele Krajowej Polityki Miejskiej (2) Cele krajowej polityki miejskiej: 1. Podwyższenie zdolności miast do kreowania rozwoju, wzrostu i zatrudnienia; 2. Wspomaganie rozwoju obszarów problemowych (w tym niektórych obszarów wiejskich) polityki regionalnej poprzez wzmacnianie funkcji miast małych i średnich oraz przeciwdziałanie upadkowi ekonomicznemu miast; 3. Odbudowa zdolności do rozwoju poprzez rewitalizacjęzdegradowanych społecznie, ekonomicznie i fizycznie obszarów miejskich; 4. Wspieranie zrównoważonego rozwoju ośrodków miejskich, w tym przeciwdziałanie zjawiskom suburbanizacji; 5. Stworzenie warunków dla skutecznego, efektywnego i partnerskiego zarządzania rozwojem na obszarach miejskich, w tym w szczególności na obszarach metropolitalnych. 13

14 Założenia systemu zarządzania i realizacji krajowej polityki miejskiej (1) Konieczność budowy od podstaw systemu realizacji KPM Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju określi zasady i sposób prowadzenia KPM Koordynacja KPM: na poziomie krajowym: Minister ds. rozwoju regionalnego na poziomie regionalnym:zarząd Województwa oraz Marszałek Równorzędny partner i istotny podmiot KPM:władze miast i gmin miejskich obszarów funkcjonalnych 14

15 Założenia systemu zarządzania i realizacji krajowej polityki miejskiej (2) Koniecznośćwypracowania nowych mechanizmów koordynacji działań rozwojowych: Rada Ministrów koordynacja działań na poziomie krajowym Komitet Koordynacyjny do Spraw Polityki Rozwoju koordynacja działań Rządu ukierunkowanych terytorialnie KPM będzie korzystała z systemu kontraktów terytorialnych Koniecznośćzapewnienia partnerskiej współpracy między władzami miejskimi a samorządem województwa Wprowadzenie obowiązku strategii rozwojuzintegrowanej ze studium uwarunkowańi kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz planami miejscowymi dla miast i miejskich obszarów funkcjonalnych 15

16 Założenia systemu zarządzania i realizacji krajowej polityki miejskiej (3) Instrumenty KPM Zestaw instrumentów planistycznych, instytucjonalnych, finansowych oraz prawnych (będące zmianami lub propozycjami zmian oraz nowych rozwiązańw odniesieniu do wszystkich poziomów zarządzania) Finansowanie KPM przede wszystkim ze środków strukturalnych UEoraz przez właściwe ukierunkowanie działańinwestycyjnychrealizowanych ze środków budżetu państwa KPM przesądzi równieżo wyborze najbardziej adekwatnych zmian w systemie finansowania rozwoju miast 16

17 Dziękujęza uwagę! 17