Sytuacja ekonomiczno-finansowa sektora cukrowniczego

Transkrypt

1 Sytuacja ekonomiczno-finansowa sektora cukrowniczego Dr inż. Piotr SZAJNER IERiGZ-PIB ul. Świętokrzyska 20 PL Warszawa

2 Plan prezentacji Wyniki finansowe przemysłu cukrowniczego; Czynniki determinujące wyniki finansowe; Restrukturyzacja sektora; Ceny cukru; Popyt na cukier w kraju; Wnioski;

3 mln zł [1.] Wyniki finansowe zysk netto Przemysł cukrowniczy wykazuje dużą zmienność wyniku finansowego; Bezwzględne mierniki wyników finansowych: Zysk = przychody koszty; Przychody z całokształtu działalności: 2012 r. - 7,6 mld zł; 2013 r. - 6,2 mld zł; 2014 r. - 5,7 mld zł Struktura przychodów: Sprzedaż produktów i towarów 86%; Przychody finansowe 11%; Inne operacyjne 3%; W latach rekordowe zyski 1,1-1,7 mld zł, W 2014 r. szacowany spadek zysku do ok. 420 mln zł,

4 % [2.] Wyniki finansowe wskaźnik rentowności cukrowniczy spożywczy Względne mierniki wyników finansowych: Rentowność = relacja zysku (brutto, netto) do przychodów; Różne kategorie przychodów: np. ogółem, przychody ze sprzedaży; Względna ocena sytuacji ekonomicznofinansowej umożliwia porównanie z innymi branżami; Duża zmienność rentowności wynikiem zmienności wyniku finansowego; W latach rekordowa rentowność netto ok. 20% przychodów, W 2014 r. szacowana rentowność wyniesie ok. 17% przychodów, Przeciętna rentowność przemysłu spożywczego 3-5%;

5 [3.] Wyniki finansowe płynność finansowa cukrowniczy spożywczy Płynność finansowa zdolność do regulowania krótkoterminowych zobowiązań: wskaźnik płynności bieżącej jest to relacja aktywów obrotowych (łatwo zamienialne na środki finasowe) do pasywów bieżących (zobowiązania krótkoterminowe); Bezpieczny poziom wskaźnika płynności finansowej, który uznawany przez banki wynosi 1,2; Płynność finansowa cukrownictwa wynosi 3-4 nadpłynność finansowa! Część kapitału obrotowego jest zamrożona nieefektywne gospodarowanie kapitałem; Duże nakłady inwestycyjne nie rozwiązują problemu nadpłynności;

6 [3.] Wyniki finansowe przyczyny pogorszenia wyników w 2014 r. Dekoniunktura na światowym i krajowym rynku spadek cen cukru; Duża podaż na rynku światowym, UE i wewnętrznym; Pozytywne efekty restrukturyzacji branży wysoka efektywność gospodarowania częściowo złagodziła negatywne skutki spadków cen; Wzrost zużycia cukru w Polsce nie zrekompensował spadków cen;

7 mln zł stopa inwestowania w % [1.] Restrukturyzacja nakłady inwestycyjne nakłady stopa inwestowania Nakłady inwestycyjne w latach wyniosły 3,6 mld zł, tj. 240 mln zł rocznie; 2014 r. 230 mln zł; Stopa inwestowania relacja nakładów inwestycyjnych do amortyzacji (%): %; %; 2007 r. 86% - reforma Struktura inwestycji w 2013 r.: Maszyny i urządzenia 81%; Budynki i lokale 16%; Pozostałe środki 3%; Struktura inwestycji w 2014 r.: Maszyny i urządzenia 91%; Budynki i lokale 7%; Pozostałe środki 2%;

8 zatrudnienie, tys. osób wydajność pracy, mln zł/osobę [2.] Restrukturyzacja zatrudnienie 20 2,0 15 1,6 1,2 10 0,8 5 0,4 0 0, zatrudnienie wydajność pracy Racjonalizacja zasobów pracy; wykorzystania Długookresowa zatrudnienia: redukcja 2000 r tys. osób; 2014 r. - 3,3 tys. osób; Stabilizacja zatrudnienia porównaniu od 2012 r. w Duży wzrost mierzonej: wydajności pracy wartością przychodów: 2000 r. 250 zatrudnionego; tys. zł/ 2014 r. zł/zatrudnionego; 1730 tys. produkcją cukru: 2000 r. 100 t/zatrudnionego; 2014 r. 580 t/zatrudnionego;

9 wynagrodzenia, mln zł efektywność wynagrodzeń, zł [3.] Restrukturyzacja zatrudnienie wynagrodzenia efektywność pracy Redukcja kosztów opłaty pracy i wzrost efektywności wykorzystania czynnika ludzkiego Efektywność pracy to relacja przychodów ze sprzedaży do kosztów pracy (wartość wynagrodzeń): 2000 r. 6,9 zł; 2012 r. 22,0 zł; 2014 r. 19,5 zł; Wzrost wartości technicznego uzbrojenia (wyposażenia) pracy relacja wartości kapitału trwałego do zatrudnienia: 2000 r. 87 tys. zł/osobę; 2014 r. 750 tys. zł/osobę; Wzrost znaczenia usług obcych w strukturze kosztów,

10 zł/kg [1.] Ceny cukru w Polsce detaliczne zbytu W latach ceny cukru w kraju wykazywały tendencję spadkową: Powody spadku cen: Duża produkcja w latach ; Spadek cen cukru i energii (np. paliw płynnych) na rynkach zewnętrznych, Zjawiska deflacyjne w UE i Polsce, Wskaźniki cen w 2014 r.: Cukier 71,2%; Żywność 99,1%; Inflacja 99,9%; Zmniejszenie marzy handlowej na poziomie detalicznym i producenta,

11 zł/kg [2. ] Ceny cukru w Polsce 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1, paczkowany workowany W 2014 r. ceny zbytu wykazują tendencję spadkową, - średnia cena wyniosła workowany - 2,08 zł/kg; paczkowany - 1,95 zł/kg; Spadek cen krajowych i światowych oraz większa produkcja spowodowały spadek przychodów o 9% do ok. 5,7 mld zł, Spadek cen wpłynął na niewielkie pogorszenie wyniku finansowego; Od kwietnia 2013 r. ceny cukru workowanego są wyższe od cen cukru paczkowanego duży popyt ze strony przemysłu spożywczego rekordowy eksport żywności z Polski; Zmiany struktury popytu oznaczają konieczność zmian strategii konkurowania, a w i także dystrybucji (sprzedaży),

12 zł/kg USD/t [3.] Ceny cukru w Polsce Światowe ceny cukru wykazują tendencję spadkową, a decyduje o tym duża podaż, W latach zapasy końcowe stanowią ok. 44% konsumpcji, wobec 36% w 2011 r.; Spadek cen energii głównie paliw płynnych, których ceny są silnie skorelowane z cenami cukru zużycie trzciny cukrowej do produkcji bioetanolu; Dynamika i kierunki zmian cen światowych i krajowych były różne: zbytu światowe polityka rolna UE ochrona celna rynku; kursy walutowe;

13 [4. ] Ceny cukru w Polsce Wyszczególnienie Wskaźniki cen 2013 = 100% 2003 = 100% Ceny zbytu: cukier workowany 67,8 114,3 cukier paczkowany 65,0 106,0 Cena detaliczna 71,2 116,3 Cena skupu buraków cukrowych bez dopłat cukrowych 89,6 103,9 z dopłatami cukrowymi 91,9 147,0 Światowa cena cukru 90,4 146,5

14 tys. ton [1.] Zużycie cukru tendencje ogólne gosp. domowe p. spożywczy inne działy Istotne znaczenie w przygotowaniu strategii marketingowej - popyt jest fundamentem ekonomii rynku; Stałe zużycie cukru w kraju 1,65 mln t; Zamiany w strukturze konsumpcji: Długookresowy spadek w gospodarstwach domowych; wzrost w przemyśle spożywczym; Zmiana modelu konsumpcji wzrost spożycia produktów przetworzonych ekonomiczne korzyści: wartości dodanej; efektów skali; alokacji zasobów; Niska dochodowa elastyczność popytu na cukier mały stopień reakcji popytu na zmiany dochodów;

15 [2.] Zużycie cukru - w przemyśle spożywczym Według badań IERiGŻ-PIB w 2014 r. zużycie cukru w przemyśle spożywczym wyniosło 995 tys. ton, w tym: Napoje bezalkoholowe i soki owocowe 430 tys. ton (43%); Wyroby cukiernicze 265 tys. ton (27%); Wyroby ciastkarskie (PKD 10.72) 110 tys. ton (11%); Mleczarstwo (lody, jogurty) 75 tys. ton (8%); Przetwórstwo owoców 55 tys. ton (6%); Pozostałe 60 tys. ton Cukier jest istotną pozycją w strukturze kosztów we wtórnym przetwórstwie żywności : 2013 r tys. t x 3,06 zł/kg = 2,85 mld zł; 2014 r tys. t x 2,08 zł/kg = 2,07 mld zł; Redukcja kosztów przetwórstwa ok. 0,78 mld zł poprawa wyników finansowych wtórnego przetwórstwa żywności;

16 [4.] Zużycie cukru - spożycie w gospodarstwach domowych Spożycie cukru (bez cukru zawartego w przetworach spożywczych) w kg/osobę Wyszczególnienie =100% 2000=100% Przeciętne gospodarstwo domowe 14,5 103,4 67,2 Rolników 22,4 110,7 75,1 Emerytów i rencistów 19,4 101,9 69,5 Pracowników 12,4 104,0 73,6 Pracujących na własny rachunek 10,8 103,4 67,2

17 Wnioski Przemiany w przemyśle cukrowniczym spowodowały: zmianę struktury rynku i jego funkcjonowania; poprawę efektywności gospodarowania wykorzystanie czynników produkcji (zasobów) redukcja kosztów; Pogorszenie koniunktury rynkowej spowodowane dużą podażą cukru - spowodowało pogorszenie wyników finansowych w 2014 r. zmniejszenie zysków, Wskaźniki rentowności i płynności finansowej znacznie powyżej średniej w przemyśle spożywczym, Różna dynamika zmian cen na poszczególnych etapach łańcucha marketingowego: baza surowcowa produkcja handel detaliczny; w tym także na rynku światowym cukru Pozycja konkurencyjna sektora jest dobra: Silna pozycja konkurencyjna wobec innych sektorów żywnościowych; Fundamenty przemysłu cukrowniczego są nadal bardzo solidne (sytuacja finansowa) ułatwiają racjonalne inwestowanie gwarancja sukcesu w przyszłości;