Z wizytą u Gaździny i Królowej Podhala

Transkrypt

1 Nasze wędrowanie Zbigniew Nowacki Z wizytą u Gaździny i Królowej Podhala Wśród wielu polskich sanktuariów Matki Bożej wyróżnia się to podhalańskie Sanktuarium Matki Bożej Ludźmierskiej Królowej Podhala w Ludźmierzu koło Nowego Targu. Po pierwsze dlatego, że kult maryjny związany z figurą Królowej Podhala trwa co najmniej od 1400 roku, a zatem miejsce to w wymiarze historycznym należy do najstarszych sanktuariów maryjnych w Polsce. Po drugie, nasz Papież, św. Jan Paweł II nawiedził to sanktuarium i pokłonił się Gaździnie dwukrotnie: 8 czerwca 1979 roku oraz 7 czerwca 1997 roku. Po trzecie, piękne otoczenie i szczególnie piękny Ogród Różańcowy przyciągają rzesze pielgrzymów z kraju i z zagranicy. Ja miałem to szczęście być w Ludźmierzu w 2007 roku z dziećmi z Domu Dziecka Sióstr Rodziny Maryi z Warszawy-Płudy, gdy przez 9 dni przemierzaliśmy Tatry, Pieniny, Podhale, Wieliczkę i Wadowice oraz Kalwarię Zebrzydowską. Historia Sprowadzeni na początku XIII wieku na Podhale cystersi kolonizowali tereny między Długopolem i Dębnem. Wybudowali w założonej przez wojewodę krakowskiego Teodora Gryfita wsi, nazwanej Ludźmierzem, kościół i klasztor. Był to rok Klasztor przeniesiono wkrótce do Szczyrzyca, a kościół parafialny, drewniany, administrowany przez był przez cystersów przez następne wieki aż do 1824 roku, co potwierdzają liczne dokumenty kościelne oraz Kronika Jana Długosza. Kościół był modrzewiowy, kryty gontem i miał 3 ołtarze. W II połowie XIX wieku rozebrano go i wybudowano na jego miejscu nowy,

2 murowany kościół, w stylu neogotyckim. Kościół jest pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Górale podhalańscy bardzo czczą cudowną figurę Matki Boskiej "Gaździny i Królowej Podhala". Według jednej z legend, węgierski handlarz winem w czasie podróży zboczył z drogi prowadzącej przez torfowiska koło Ludźmierza, jego wóz ugrzązł, jemu samemu zaś groziła utrata życia. Głodny i znużony wzywał pomocy Matki Boskiej oraz oddał się w Jej opiekę. Przyrzekł wówczas, że po wyjściu z opresji sporządzi figurę Matki Boskiej i złoży ją w kościele ludźmierskim. Jego modlitwa została wysłuchana - w ciemności zauważył światło z ludźmierskiego kościoła, wydostał się z bagna i uratował życie. Z wdzięczności ufundował figurę. Cudowna figura Matki Bożej została koronowana koronami papieskimi przez przez prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego oraz ówczesnego biskupa krakowskiego Karola Wojtyłę 15 sierpnia 1963 roku, w uroczystość Matki Bożej Królowej Polski. Podczas tej uroczystości miało miejsce znamienne i prorocze wydarzenie. Otóż z ręki figury wypadło berło, które w locie chwycił biskup Wojtyła... Wydarzenie to zostało sfilmowane. Gdy w 2008 roku nakręcono film o naszym Papieżu, z inspiracji kard. Stanisława Dziwisza, znalazło się to nagranie wśród innych nagrań dokumentalnych.

3 Św. Jan Paweł II, podczas swej 1. pielgrzymki do Polski, nawiedził Sanktuarium w Ludźmierzu i powiedział wtedy m.in.: Matka Boska jest zawsze podobna do ludzi ze swego domu. Kiedy teraz patrzyłem w Meksyku na Matkę Boską z Guadalupe, Matkę Boską Indian, przychodziła mi na myśl najbardziej Matka Boska Ludźmierska, bo to taka prawdziwa Gaździna Podhalańska. 18 lat później, podczas kolejnej pielgrzymki do Polski i do Ludźmierza, odmawiając różaniec u stóp tej Królowej i Gaździny Podhalańskiej 7 czerwca 1997 roku powiedział m.in.: Tutejszy lud, który się odznacza prostotą i głęboką wiarą, zawsze miał poczucie tego, jak wspaniałym źródłem życia duchowego może być modlitwa różańcowa. Od wieków z różańcem w ręku przychodzili tu pielgrzymi różnych stanów, rodziny i całe parafie, aby od Maryi uczyć się miłości do Chrystusa. Źródła kościelne podają, że w tym różańcu brało udział ponad 250 tyś. osób.

4 Sanktuarium Wokół kościoła znajdują się piękne krużganki, wieczrnik, bardzo ciekawy pod względem architektonicznym ołtarz polowy oraz stacje Drogi Krzyżowej. Przy sanktuarium działa także dość obszerny dom dla pielgrzymów. Z inicjatywy i w znacznej mierze z funduszy zebranych przez górali ze Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej (USA) powstał piękny Ogród Różańcowy. Poszczególne stacje różańcowe wykonane są z białego marmuru, a wzniesienie Stacji Ukrzyżowania Pana Jezusa góruje nad całym Ogrodem. W jego centrum stoi monumentalny pomnik, wykonany z brązu, św. Jana Pawła II, klęczącego na modlitwie.

5 Ciekawostką ogrodu jest tzw. Brama wiary: pod drewnianą konstrukcją umieszczono dzwon, którego dźwiękiem każdy człowiek w sposób symboliczny może ogłosić niebu i ziemi swoje odnowienie wiary. Warunkiem jest odmówienie specjalnej modlitwy. Biskup i kardynał Karol Wojtyła, a później papież Jan Paweł II był przywiązany do tego sanktuarium Matki Boskiej Ludźmierskiej. Jego osobistym darem na rocznicę koronacji cudownej figurki Matki Boskiej Ludźmierskiej była piuska papieska, która jest przechowywana z należytym szacunkiem.

6 W latach dziewięćdziesiątych wydarzeniem kulturalnym związanym z sanktuarium stają się koncerty "Nieszporów Ludźmierskich". Ich prawykonanie odbyło się w Ludźmierzu 28 września 1992 roku. Autorem muzyki jest pochodzący z Nowego Targu kompozytor Jan Kanty Pawluśkiewicz, autorem psalmów zaś Leszek A. Moczulski. Nieszpory reprezentowały kulturę polską na Światowej Wystawie Expo 98 w Lizbonie. Bazylika Początkowo figura Matki Boskiej Ludźmierskiej była umieszczona w bocznym ołtarzu, a w głównym znajdowała się figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem, z 1420 roku. Przeniesienie nastąpiło w 1776 roku. Obecny ołtarz rokokowy wykonany został w czasie przebudowy. Figura Matki Boskiej Ludźmierskiej to drewniany, pozłacany posążek o wysokości 125 cm. Matka Boża trzyma na lewym ręku małego Pana Jezusa z koroną, natomiast w prawym ręku berło, na które nałożono relikwie św. Jana Pawła II w dniu Jego kanonizacji ( roku). Replika figury znajduje się przy źródełku, u wejścia do sanktuarium. Samemu źródełku również przypisywane są cudowne właściwości. Cudowna figura MBL jest odsłaniana przed Mszą św. poranną codziennie o godz

7 Pieśń na odsłonięcie figury Zdrowaś bądź, Maryjo, Podhala Królowo! Witaj i błogosław nasz dzień dziś na nowo. Niechaj Twoja łaska nieustannie świeci w troskach i radościach wszystkich Twoich dzieci. Niech nas w trudach życia ku Bogu rozwija prosimy serdecznie, Ludźmierska Maryjo! Zasłonięcie po Mszy św. wieczornej Pieśń na zasłonięcie figury Zdrowaś bądź, Maryjo, Gaździno Podhala! Niech Cię całej ziemi stworzenie wychwala. Za Twoją opiekę, której doświadczały wszystkie Twoje dzieci w trudach przez dzień cały. Niech nas w mrokach nocy Twoja moc spowija prosimy serdecznie, Ludźmierska Maryjo! Kościół sanktuaryjny został podniesiony przez papieża św. Jana Pawła II w 2001 roku do godności Bazyliki Mniejszej. Bazylika Mniejsza to tytuł nadany niektórym katedrom bądź kolegiatom (w Polsce np. Katedra Św. Wojciecha w Gnieźnie, Św. Jana w Warszawie). Wyróżnienie tym tytułem oznacza szczególny związek z Kościołem i z papieżem. Aktu tego dokonuje z upoważnienia Ojca Świętego Jana Pawła II Kongregacja Kultu Bożego i Sakramentów Świętych. Uroczyste nabożeństwo ogłoszenia tytułu kościołowi w Ludźmierzu odbyło się 18 maja 2001 roku., t j. w dniu 81. urodzin Ojca Świętego.

8 Kult maryjny i sława sanktuarium Polscy pisarze dawali świadectwo kultu Matki Boskiej Ludźmierskiej: Władysław Orkan w swojej książce W Rostokach (1903) opisał uroczystość odpustową w Ludźmierzu. Kazimierz Przerwa-Tetmajer wyraził w poezji miłość prostego ludu do Królowej Podhala. Dzwony sanktuarium Ludźmierza zainspirowały go także do napisania znanego hymnu Angelus Domini. Melchior Wańkowicz w swym dziele Tworzywo (1960) opisał kult Matki Boskiej w Ludźmierzu. Co roku w czerwcu odbywa się Pielgrzymka Sursum Corda z Zakopanego (Krzeptówek) do Ludźmierza. Do przejścia jest 30 km. 4 czerwca 2016 roku była to już XIX pielgrzymka. 5 czerwca 2016 roku przybyła inna pielgrzymka: Strażackie Sursum Corda już po raz XII dotarło do Ludźmierza samochodów, 2 autokary, 250 motocykli, 53 poczty sztandarowe, kompania reprezentacyjna, orkiestra z Krościenka. Około 2000 strażaków z OSP, nie tylko z okolic, ale i spod Warszawy, spod Łodzi. I wiele innych rzeczy dzieje się jeszcze w Ludźmierzu. Więcej informacji można uzyskać na stronie internetowej sanktuarium: Najważniejsze są jednak świadectwa wiary, nawróceń i cudownych uzdrowień za przyczyną Matki Bożej Ludźmierskiej Królowej Podhala.