Istota funkcjonowania przedsiębiorstwa produkcyjnego. dr inż. Andrzej KIJ

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Istota funkcjonowania przedsiębiorstwa produkcyjnego. dr inż. Andrzej KIJ"

Kazimierz Stefan Dziedzic
7 lat temu
Przeglądów:

1 Istota funkcjonowania przedsiębiorstwa produkcyjnego dr inż. Andrzej KIJ 1

2 Popyt rynkowy agregacja krzywych popytu P p2 p1 D1 q1 D2 q2 Q 2

3 Popyt rynkowy agregacja krzywych popytu P p2 p1 D1 +D2 D1 D2 q1 q2 q1+q2 Q 3

4 Podaż rynkowa agregacja krzywych podaży P S1 S2 p1 p2 Q 5

5 Podaż rynkowa agregacja krzywych podaży P S1 S2 S1 + S2 p1 p2 S2(p1) Q 6

6 Równowaga rynkowa P Równowaga: D(p*)=S(p*) S(p) p* W równowadze ilość którą konsumenci chcą kupić po danej cenie jest równa ilości, którą producenci chcą, po danej cenie, dostarczyć. D(p) q* Q 7

7 Cena powyżej ceny równowagi: nadwyżka podaży P Nadwyżka S p 0 > p* p 0 p* D q D q* q S 11

8 Cena poniżej ceny równowagi: nadwyżka popytu P p 2 < p* p * p 2 Niedobór D q S q* q D 12

9 Wzrost podaży Wzrost ilości w równowadze D S S Spadek ceny równowagi P * p 2 q * q 2 q 1 13

10 Wzrost popytu Wzrost ilości w równowadze D D S Wzrost ceny równowagi p 2 p * q * q 2 q 1 14

11 Wzrost popytu i podaży Wzrost ilości w równowadze D D S S S Kierunek zmian ceny równowagi nie jest jednoznaczny p 1 p* p 2 q * q 1 q 2 15

12 Cele działalności przedsiębiorstwa Z ekonomicznego punktu widzenia celem działalności przedsiębiorstw jest maksymalizacja zysku. Zysk jest to różnica utargu całkowitego i kosztu całkowitego. Utarg całkowity jest to wartość dóbr sprzedanych przez przedsiębiorstwo w pewnym okresie. Koszt całkowity jest to suma wartości czynników produkcji zużytych w analizowanym okresie. Dywidenda - część zysku netto (po opodatkowaniu podatkiem dochodowym) spółki kapitałowej przeznaczona do podziału pomiędzy akcjonariuszy lub udziałowców. W ustalaniu wielkości zysku wygospodarowanego w pewnym okresie pomagają dokumenty finansowe przedsiębiorstwa, z których najważniejsze to rachunek wyników (ang. net income statement) i bilans (ang. balance sheet). 26

13 Krzywa możliwości produkcyjnych Zbiór kombinacji różnych wielkości produkcji dwóch dóbr, przy których przedsiębiorstwo lub kraj w pełni wykorzystuje posiadane zasoby 27

14 Krzywa możliwości produkcyjnych Dobro y A B Dobro x 28

15 Czynniki przesuwające krzywą możliwości produkcyjnych - Zmiana wielkości zasobów - Technologia - Specjalizacja pracy - Efekty skali - Handel (wymiana zasobów) 29

16 Kształty krzywej dochodowości 1. y A B Ilość jednego dobra, z której trzeba zrezygnować, aby zwiększyć produkcje drugiego dobra rośnie wraz ze wzrostem produkcji x 2. y A B Ilość jednego dobra, z której trzeba zrezygnować, aby zwiększyć produkcje drugiego dobra jest stała wraz ze wzrostem produkcji x 30

17 Utargi Utarg całkowity (ang. total revenue - TR) jest to iloczyn liczby sprzedanych jednostek dobra, Q, i ceny, P (TR=P*Q). Popyt i utarg całkowity przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego 31

18 Popyt i utarg całkowity przedsiębiorstwa na rynku konkurencji niedoskonałej Jeśli warunkiem zwiększenia sprzedaży jest obniżenie ceny, rynek jest rynkiem konkurencji niedoskonałej. Od pewnej wielkości sprzedaży dalsze obniżanie ceny powoduje zmniejszenie utargu (rys. b). 32

19 Koszty i funkcja produkcji Koszt całkowity (ang. Total Cost-TC) jest to wartość zużytych czynników produkcji. O poziomie kosztu całkowitego decyduje metoda produkcji i ceny czynników. Metodę produkcji danej ilości dobra będziemy nazywali technicznie nieefektywną, jeśli wymaga ona zużycia większej ilości przynajmniej jednego czynnika produkcji i nie mniejszej ilości każdego innego czynnika, niż inne metody. Funkcja produkcji przyporządkowuje technicznie efektywne metody wytwarzania poszczególnym wielkościom produkcji. 33

20 Przykład funkcji produkcji NK nakład kapitału NP nakład pracy KK- koszt kapitału KP Koszt pracy TC Koszt całkowity Na przykład, dla drugiej metody wytworzenia 15 jednostek dobra stosunek liczby zużytych jednostek kapitału i pracy wynosi 2:6 = 1/3, a dla metody pierwszej 4:4 = 1. Oznacza to, że metoda pierwsza jest trzy razy bardziej kapitałochłonna od drugiej 34

21 Koszt całkowity produkcji Punkty A, B, C odpowiadają ekonomicznie efektywnym metodom produkcji kolejno: 15,16 i 30 jednostek dobra. 35

22 Znając koszt całkowity produkcji różnych ilości produktu, możemy ustalić koszt krańcowy i koszt przeciętny odpowiadający kolejnym jednostkom produkcji. Koszt krańcowy (ang. marginal cost - MC) jest to zmiana kosztu całkowitego, TC, spowodowana zwiększeniem się produkcji o jednostkę. Koszt przeciętny (ang. average cost - AC) jest to część kosztu całkowitego, TC, przypadająca na jednostkę produktu. 36

23 Koszty stałe i zmienne w krótkim okresie Koszty stale się nie zmieniają, niezależnie od wielkości produkcji. Koszty zmienne są tym większe, im przedsiębiorstwo więcej wytwarza. Koszty stałe plus koszty zmienne równają się kosztom całkowitym (FC+VC=TC) FC ang. fixed costs VC ang. variable costs 37

24 Prawo malejących przychodów W krótkim okresie prawo malejących przychodów powoduje, że w miarę zwiększania nakładów zmiennego czynnika produkcji od pewnego momentu wielkość produkcji rośnie coraz wolniej

25 Intuicja osobista Dyskusje panelowe Badania rynku Analogie historyczne Metoda delficka Średnie zwykłe Średnie ruchome Wygładzanie wykładnicze Model sezonowości i trendu Regresja liniowa METODY PROGNOZOWANIA POPYTU Metody prognozowania Metody jakościowe (oparte na osądzie) Metody ilościowe (statystyczne) Projekcyjne Przyczynowe Źródło: Kosieradzka A., Podstawy zarządzania produkcją. Ćwiczenia, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2008, s.13 39

26 PROGNOZOWANIA PRZYCZYNOWE Prognozowanie przyczynowe poszukuje przyczyn lub związków, które można wykorzystać w prognozie Współczynnik korelacji r odpowiada na pytanie, czy x i y są związane liniowo r = +1 doskonała korelacja r = +1 linia dobrze dopasowana 0,5<r<1 linia coraz gorzej dopasowana r = 0 przypadkowe punkty r = -1 doskonała negatywna korelacja r = -1 linia dobrze dopasowana Relacja liniowa między zmiennymi 40

27 Współczynnik determinacji Współczynnik determinacji r 2 zwraca uwagę na całkowite odchylenie wartości zmiennych niezależnych od średniej r n x x n y y n xy x y 2 Źródło: Kosieradzka A., Podstawy zarządzania produkcją. Ćwiczenia, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2008, s.15 41

28 PROGNOZOWANIA PRZYCZYNOWE Zmienna zależna y y = a + bx Współczynnik b = tg Przesunięcie a Zmienna niezależna x Relacja liniowa między zmiennymi 42 Źródło: Kosieradzka A., Podstawy zarządzania produkcją. Ćwiczenia, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2008, s.15

29 PROGNOZOWANIE PROJEKCYJNE Średnia zwykła Dt Ft 1 n F t+1 prognoza dla okresu t+1 D t popyt w okresie t t numer okresu n liczba okresów z danymi historycznymi Średnia ruchoma D1 Dt 1... Dt n Ft 1 n Wygładzanie wykładnicze F t 1 F1 D1 F1 lub po przekształceniu F t 1 F 1 D 1 F F t+1 średnia z n analizowanych okresów D t popyt w okresie t t numer okresu n liczba analizowanych F 1 prognoza dla okresu t D t rzeczywisty popyt w okresie t t numer okresu współczynnik (zwykle w przedziale 0,1-0,2) Źródło: Kosieradzka A., Podstawy zarządzania produkcją. Ćwiczenia, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2008, s

30 ZADANIE 1. Określić prognozę popytu dla kolejnych 4-miesięcy metodą średnich stałych. 2. Określić prognozę popytu dla kolejnego miesiąca metodą średnich ruchomych: dla: n=3, n=6, n=9 dane przedstawić w tabeli i na wykresie 3. Określić prognozę popytu dla kolejnego miesiąca metodą wygładzania wykładniczego: dla α = 0,1; 0,15; 0,2 dane przedstawić w tabeli i na wykresie 4. Wyciągnąć wnioski dotyczące uzyskanych efektów Dane tabelaryczne Okres t Program F 1 (sz./m-c) Wielkość popytu D 1 (szt./m-c)

SPOSÓB ROZWIĄZANIA Okres t Wielkość popytu D 1 (szt./m-c) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

31 SPOSÓB ROZWIĄZANIA Okres t Wielkość popytu D 1 (szt./m-c) Program F 1 (sz./m-c)

32 46

33 47

34 Dziękuję za Uwagę Zapraszam na następne zajęcia

Podobne dokumenty

KOSZTY I OPTIMUM PRZEDSIĘBIORSTWA

KOSZTY I OPTIMUM PRZEDSIĘBIORSTWA PODSTAWOWE POJĘCIA Przedsiębiorstwo - wyodrębniona jednostka gospodarcza wytwarzająca dobra lub świadcząca usługi. Cel przedsiębiorstwa - maksymalizacja zysku Nakład czynniki