Gwarancje bankowe. Określenie formy rozliczenia

Transkrypt

1 Gwarancje bankowe Określenie formy rozliczenia

2 Gwarancje bankowe 2 Gwarancja bankowa a akredytywa Gwarancje bankowe i akredytywy służą zabezpieczeniu wierzytelności (mogą być zaliczone do tzw. zabezpieczeń osobistych), z tym że: Akredytywa dokumentowa służy przede wszystkim do rozliczenia transakcji handlowej (pełni funkcję płatniczą). Gwarancja zabezpiecza interesy finansowe beneficjenta (pełni funkcję gwarancyjną) Na zlecenie klientów banki mogą również potwierdzać gwarancje bankowe i akredytywy, które zostały udzielone przez inny bank. Definicja gwarancji bankowej (ustawa Prawo bankowe) Art Gwarancją bankową jest jednostronne zobowiązanie banku-gwaranta, że po spełnieniu przez podmiot uprawniony (beneficjenta gwarancji) określonych warunków zapłaty, które mogą być stwierdzone określonymi w tym zapewnieniu dokumentami, jakie beneficjent załączy do sporządzonego we wskazanej formie żądania zapłaty, bank ten wykona świadczenie pieniężne na rzecz beneficjenta gwarancji - bezpośrednio albo za pośrednictwem innego banku. 2. Udzielenie i potwierdzenie gwarancji bankowej następuje na piśmie pod rygorem nieważności.

3 Gwarancje bankowe 3 Pojęcie gwarancji bankowej na podstawie całości przepisów prawa bankowego gwarancję bankową można określić jako zobowiązanie zaciągnięte przez bank (gwaranta) na zlecenie innej osoby (zleceniodawcy gwarancji), na mocy którego bank zobowiązany jest do zapłaty pewnej sumy pieniężnej (w złotych lub walucie obcej) na żądanie osoby uprawnionej (beneficjenta gwarancji) po spełnieniu przez nią określonych przesłanek.

4 Gwarancje bankowe 4 Stosunki prawne powstające w przypadku udzielenia gwarancji bankowej W gwarancji bankowej należy wyróżnić następujące stosunki prawne: 1. stosunek prawny łączący zleceniodawcę gwarancji z bankiem, który jej udziela (tzw. stosunek pokrycia), 2. stosunek łączący bank gwarantujący z beneficjentem gwarancji (tzw. stosunek zapłaty, stosunek gwarancji) oraz 3. Stosunek prawny łączący zleceniodawcę gwarancji z beneficjentem tzw. stosunek waluty.

5 GWARANCJA BANKOWA RODZAJE UMÓW Gwarancje bankowe 5 BENEFICJENT UMOWA/ KONTRAKT (STOSUNEK WALUTY) ZLECENIODAWCA GWARANCJA (UMOWA GWARANCJI STOSUNEK GWARANCJI) ZLECENIE (UMOWA ZLECENIA - STOSUNEK POKRYCIA) BANK GWARANT

6 Gwarancje bankowe 6 Gwarancja bezwarunkowa na pierwsze żądanie. W przypadku gwarancji bezwarunkowych, znanych także jako gwarancje na pierwsze żądanie, bank ma obowiązek zapłaty po otrzymaniu wezwania od beneficjenta gwarancji, bez potrzeby dokumentowania, czy zabezpieczone gwarancją zdarzenie nastąpiło (jednakże art. 81 stanowi, że spełnienie warunków zapłaty może być stwierdzone określonymi dokumentami). Zapłata sumy gwarancyjnej nie jest więc uzależniona od sprawdzenia zasadności żądania beneficjenta; o obowiązku świadczenia gwaranta decydują wyłącznie przesłanki formalne. Teoretycznie bank Gwarant może odmówić zapłaty, z tym że na nim spoczywa ciężar dowodu, że zapłata nie jest należna Beneficjentowi. W gwarancjach warunkowych, zwanych też czasami dokumentowymi, obowiązek zapłaty sumy gwarancyjnej uzależniony jest od spełnienia określonych przesłanek (warunków). Beneficjent gwarancji obowiązany jest wówczas dołączyć do żądania zapłaty dokumenty wskazujące na spełnienie tych przesłanek. Czasami spotyka się definicję, zgodnie z którą gwarancje wchodzące w życie po zaistnieniu pewnego zdarzenia nazywane są również gwarancjami warunkowymi (np. Gwarancje zwrotu zaliczki wchodzące w życie po wpływie zaliczki na rachunek kontrahenta).

7 Gwarancje bankowe 7 Przykładowe rodzaje gwarancji Gwarancje płatnicze i kontraktowe. Udzielając gwarancji, bank przyjmuje na siebie ryzyko zaistnienia lub niezaistnienia pewnego zdarzenia (rezultatu). Jeżeli jest to ryzyko niewykonania zobowiązania, taką gwarancję określa się jako tzw. gwarancję płatniczą. W praktyce występuje ona najczęściej i z reguły służy zabezpieczeniu zobowiązania zleceniodawcy gwarancji wobec beneficjenta, np. z tytułu spłaty udzielonego kredytu, zapłaty za dostawy/ usługi, zapłaty rat leasingowych, zapłaty należności celnych itp. Inne występujące w obrocie rodzaje gwarancji to: tzw. gwarancje kontraktowe. Najczęściej spotykane to gwarancje przetargowe, właściwego wykonania kontraktu, zwrotu zaliczki, gwarancje konosamentowe, gwarancje za linie lotnicze, biura podróży itp.

8 Gwarancje bankowe 8 Regwarancja. Przez regwarancję należy rozumieć gwarancję udzieloną bankowi, który na jej podstawie udzieli własnej gwarancji na rzecz beneficjenta wskazanego w treści regwarancję. Beneficjentem regwarancji jest na ogół bank, który ma udzielić własnej gwarancji, zaś zleceniodawcą regwarancji najczęściej podmiot, który zawarł kontrakt albo przystępuje do przetargu z beneficjentem gwarancji. Regwarancja jest zatem zarówno gwarancją udzieloną przez jeden bank (regwaranta) na rzecz drugiego banku (gwaranta), jak również formą zlecenia udzielenia gwarancji. Regwarancja zabezpiecza interesy jej beneficjenta (banku gwaranta) na wypadek, gdyby beneficjent gwarancji wystąpił z żądaniem zapłaty z gwarancji (udzielonej przez bank gwarantujący). W takim przypadku bank gwarant niezwłocznie zwraca się do banku regwaranta z własnym żądaniem zapłaty z tytułu regwarancji. Regwarancja może mieć charakter bezwarunkowy lub warunkowy. Z reguły regwarancja jest nieodwołalna, gdyż tylko wtedy stanowi zabezpieczenie dla gwaranta będącego beneficjentem regwarancji. Wypłata z regwarancji następuje na żądanie banku, który udzielił gwarancji, po spełnieniu ewentualnie dalszych przesłanek określonych w treści regwarancji.

9 Gwarancje bankowe 9 REGWARANCJA BENEFICJENT UMOWA/ KONTRAKT (STOSUNEK WALUTY) ZLECENIODAWCA GWARANCJA (UMOWA GWARANCJI STOSUNEK GWARANCJI) ZLECENIE (UMOWA ZLECENIA - STOSUNEK POKRYCIA) BANK GWARANT REGWARANCJA (UMOWA REGWARANCJI) BANK REGWARANT BANK GWARANT

10 Gwarancje bankowe 10 Prawo właściwe Istotne znaczenie w przypadku gwarancji bankowych na rzecz beneficjentów, ma określenie prawa właściwego, któremu podlegać będą stosunki prawne powstające w związku z udzieleniem gwarancji. Należy podkreślić, iż dla stosunków tych właściwe może być prawo różnych państw. Gdy chodzi o stosunek prawny między zleceniodawcą gwarancji i bankiem, to z reguły strony w chwili zawarcia umowy mają miejsca siedziby w tym samym kraju, zatem właściwym będzie prawo miejsca siedziby banku gwaranta (np. prawo polskie). Jeżeli w chwili udzielenia gwarancji bank i beneficjent nie mieli miejsca zamieszkania (siedziby) w tym samym kraju i nie doszło do wyboru prawa właściwego, to do stosunku między bankiem a beneficjentem gwarancji właściwym może być prawo państwa, w którym została zawarta umowa lub prawo siedziby banku, który udzielił gwarancji.

11 PRAWO WŁAŚCIWE DLA GWARANCJI Gwarancje bankowe 11 BENEFICJENT (KRAJ YYY) UMOWA/ KONTRAKT (STOSUNEK WALUTY) ZLECENIODAWCA (KRAJ XXX) GWARANCJA (PRAWO (KRAJU XXX) LUB PRAWO (KRAJU YYY) ZLECENIE (UMOWA ZLECENIA - STOSUNEK POKRYCIA) BANK GWARANT (KRAJ XXX)

12 Gwarancje bankowe 12 Udzielanie gwarancji Udzielaniem gwarancji zajmują się banki. W gwarancjach, których beneficjentami są eksporterzy, gwarancji udzielaj zazwyczaj banki importerów na ich zlecenie. W gwarancjach, których beneficjentami są importerzy (np. gwarancja zwrotu zaliczki), udzielaniem gwarancji zajmują się banki eksporterów. W obrocie międzynarodowym gwarancji udziela się najczęściej w formie komunikatów SWIFT MT 760 (komunikat wysyła bank udzielający gwarancji). W przypadku otrzymania gwarancji w formie papierowej, należy zwrócić się do swojego banku ze zleceniem przeprowadzenia korespondencji umożliwiającej potwierdzenie autentyczności takiej gwarancji.

13 Gwarancje bankowe 13 PRZYKŁADOWE ZDARZENIA I RODZAJE GWARANCJI ZAPROSZENIE DO PRZETARGU OFERTA KONTRAKT ZALICZKA DOSTAWY INSTALACJA ODBIÓR OKRES GWARANCYJNY CZAS PRZETARGOWA ZWROTU ZALICZKI DOBREGO WYKONANIA KWOT ZATRZYMANYCH DOBREGO DZIAŁANIA

14 Gwarancje bankowe 14 Bank udzielający gwarancji Bank otrzymujący gwarancję ZLECENIODAWCA BENEFICJENT Bank awizujący gwarancję

15 Dziękuję za uwagę

16 Incoterms 2010 Rodzaje reguł dostawy i podstawowe zasady

17 Title of the presentation Incoterms Date 2010 # 17 Definicja Incoterms: Reguły Incoterms 2010 (tzw. bazy lub reguły dostawy), wprowadzone przez Międzynarodową Izbę Handlową w Paryżu (ICC - International Chamber of Commerce), opisują obowiązki i prawa sprzedających (eksporterów) i kupujących, związanych z czynnościami i kosztami dotyczącymi dostarczenia towarów od miejsca wysyłki do miejsca dostawy. Zwyczajowo, używany jest trzyliterowy skrót wybranej bazy dostawy, po której powinno zostać wpisane miejsce (np. nazwa i ewentualnie adres), a następnie określenie Incoterms 2010.

18 Title of the presentation Incoterms Date # Wybór odpowiedniej bazy dostawy Wybór bazy dostawy, powinien zostać dostosowany do szeregu elementów, do których należą m.in. rodzaj towaru, planowany środek transportu czy wybór strony odpowiedzialnej za zorganizowanie ubezpieczenia. Decydując się na zastosowanie terminu ze zbioru INCOTERMS 2010, strony kontraktu rozstrzygają przede wszystkim o wyborze środka (środków) transportu, ponoszeniu ryzyka utraty lub uszkodzenia towaru, opłat związanych z przewozem towaru, w tym kosztów załadunku i/lub wyładunku, odpraw celnych itp. W efekcie, dokonując wyboru bazy dostawy strony określają również obowiązki w zakresie dostarczenia dokumentów świadczących o wywiązaniu się ze zobowiązania nałożonego na eksportera w takiej bazie.

19 Title of the presentation Incoterms Date # Podział reguł dostawy ze względu na środek transportu Reguły dla wszystkich środków transportu: Ex works/ z zakładu EXW - sprzedający zobowiązany jest do postawienia towaru do dyspozycji kupującego w określonym miejscu. Free Carrier/ dostarczone do przewoźnika FCA - sprzedający jest zobowiązany do dostarczenia towaru przewoźnikowi. Carriage Paid To/ przewóz opłacony do CPT - sprzedający zobowiązany jest do zorganizowania transportu towaru i poniesienia związanych z tym kosztów. Carriage and Insurance Paid to/przewóz i ubezpieczenie opłacone do CIP - sprzedający zobowiązany jest do zorganizowania transportu i ubezpieczenia towaru i poniesienia związanych z tym kosztów. Delivered At Terminal/ dostarczone do terminalu DAT - sprzedający zobowiązany jest do dostarczenia towaru do wymienionego z nazwy terminalu i poniesienia związanych z tym kosztów (aż do wyładunku). Delivered At Place/ dostarczone do miejsca DAP - sprzedający zobowiązany jest do dostarczenia towaru do wymienionego z nazwy miejsca i poniesienia związanych z tym kosztów (bez wyładunku). Delivered Duty Paid/ dostarczone cło opłacone DDP - sprzedający zobowiązany jest do postawienia towaru do dyspozycji kupującego w określonym miejscu i poniesienia związanych z tym kosztów (odprawiony w imporcie, gotowy do wyładunku).

20 Title of the presentation Incoterms Date # Podział reguł dostawy ze względu na środek transportu Reguły dla transportu morskiego i wodnego śródlądowego: Free Alongside Ship/ dostarczony wzdłuż burty statku FAS - sprzedający zobowiązany jest do postawienia towaru do dyspozycji kupującego w określonym miejscu załadunku (np. na nabrzeżu wymienionego portu, w którym towar zostanie załadowany na statek). Free On Board/ dostarczone na statek FOB - sprzedający jest zobowiązany do dostarczenia towaru na pokład statku w wymienionym porcie załadunku. Cost And Freight/ koszt i fracht CFR - sprzedający zobowiązany jest do dostarczenia towaru na pokład statku i opłacenie kosztów transportu towaru do wymienionego portu przeznaczenia. Cost Insurance and Freight/ przewóz i ubezpieczenie opłacone CIF - sprzedający zobowiązany jest do dostarczenia towaru przewoźnikowi (na pokład statku) oraz opłacenia kosztów transportu i zorganizowanie oraz opłacenie ubezpieczenia towaru aż do portu przeznaczenia.

21 Przejście ryzyka na kupującego Title of the presentation Incoterms Date 2010 # 21 Reguła (baza) dostawy EXW FCA CPT CIP DAT DAP DDP FAS FOB CFR CIF Sprzedaż przy Wysyłce (w określonym miejscu) Wysyłce (w określonym miejscu wysłania) Wysyłce (w określonym miejscu wysłania) Wysyłce (w określonym miejscu wysłania) Odbiorze (w określonym miejscu przeznaczenia) Odbiorze(w określonym miejscu przeznaczenia) Odbiorze(w określonym miejscu przeznaczenia) Wysyłce (w określonym porcie wysłania) Wysyłce (w określonym porcie wysłania) Wysyłce (w określonym porcie wysłania) Wysyłce (w określonym porcie wysłania)

22 Dziękuję za uwagę