ROBOTYKA PW JUNIOR SKRYPT DO ZAJĘĆ CZ 1. AUTOR mgr inż. Katarzyna Radziewicz
|
|
- Arkadiusz Wilczyński
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ROBOTYKA PW JUNIOR SKRYPT DO ZAJĘĆ CZ 1 AUTOR mgr inż. Katarzyna Radziewicz 1
2 Spis treści CEL ZAJĘĆ... 3 OMÓWIENIE PRZYKŁADOWYCH MODELI ROBOTÓW... 3 CZYM JEST ROBOTYKA?... 4 PODSTAWOWE CZĘŚCI ELEKTRONICZNE... 5 Rezystor... 5 Kondensator... 5 Cewka... 6 Tranzystor... 7 Dioda... 7 Przełączniki... 8 Przyciski... 8 Potencjometr... 9 Buzzer... 9 Źródło zasilania Płytka stykowa PODSTAWOWE JEDNOSTKI ELEKTRYCZNE PRAWO OHMA POŁĄCZENIE SZEREGOWE REZYSTORÓW POŁĄCZENIE RÓWNOLEGŁE REZYSTORÓW CHARAKTERYSTYKA IU Przykładowe charakterystyki IU REZYSTOR DIODA LED PODSTAWOWY UKŁAD ELEKTRONICZNY Dobór rezystora do diody LED Standardowe napięcia przewodzenia diod LED Rozróżnienie polaryzacji diody LED
3 CEL ZAJĘĆ Celem zajęć jest samodzielne zbudowanie, zmodyfikowanie oraz zaprogramowanie jednego z przykładowych robotów zaprezentowanych na zdjęciach: ROBOT TYPU LINE FOLLOWER AUTONOMICZNY ROBOT POTRAFIĄCY OMIJAĆ PRZESZKODY OMÓWIENIE PRZYKŁADOWYCH MODELI ROBOTÓW ROBOT TYPU LINE FOLLOWER Robot typu line follower jest w stanie poruszać się po wyznaczonej trasie. Robot jest zbudowany na bazie platformy wykonanej z pleksiglasu. Jest wyposażony w dwa silniki napędzające niezależnie dwa duże koła oraz jedno mniejsze koło wleczone, które zapewnia stabilną pozycję robota. Robot widzi linię przy pomocy sensorów odbiciowych, które pozwalają mu rozróżnić kolor czarny (trasę) od białego (tła). Sterowaniem robota zajmuje się mózg, czyli płytka Arduino UNO. Mózg zbiera dane od czujników odbiciowych i na ich podstawie odpowiednio steruje silnikami, tak aby robot nie zjechał z wyznaczonej trasy. AUTONOMICZNY ROBOT OMIJAJĄCY PRZESZKODY Ten typ robota jest w stanie jeździć samodzielnie i zmieniać swoją trasę jeżeli napotka na swojej drodze przeszkodę. Ten robot jest również zbudowany na bazie platformy wykonanej z pleksiglasu. Tak jak poprzednik jest wyposażony w dwa silniki napędzające dwa duże koła oraz jedno mniejsze koło wleczone, które zapewnia stabilną pozycję robota. Oczami robota są w tym przypadku dwa czujniki ultradźwiękowe, które sprawdzają odległość od najbliższych przedmiotów. Na podstawie zebranych przez czujniki informacji mózg robota (Arduino UNO) steruje silnikami, tak aby robot w nic nie uderzył. 3
4 CZYM JEST ROBOTYKA? Robotyka jest dziedziną, która łączy w sobie zagadnienia związane z mechaniką, elektroniką oraz sterowaniem (informatyka). Poznanie podstawowej wiedzy z każdej z tych dziedzin jest niezbędne do zbudowania nawet najprostszego robota. Zagadnienia mechaniczne dotyczą konstrukcji robota. Odpowiednio zaprojektowana platforma pozwoli zrealizować określony rodzaj zadania, np. chodzenie jak pająk, jazda na dwóch kołach (seagway), czy podnoszenie i przenoszenie przedmiotów przy pomocy chwytaka. Dział elektroniki zajmuje się konstruowaniem układów, które łączą elementy mechaniczne z oprogramowaniem. Typowymi układami elektronicznymi wykorzystywanymi w robotyce są np.: sterowniki silników, różnego rodzaju czujniki, mikrokontrolery sterujące, układy zasilania. Dział informatyki w robotyce sprowadza się do napisania odpowiedniego algorytmu sterowania oraz zrealizowania go przy pomocy języka programowania. Algorytm wykorzystuje sygnały, które mikrokontroler otrzymuje od układów elektronicznych znajdujących się na robocie i na ich podstawie steruje układami wyjściowymi. Skutkiem poprawnego zaprogramowania algorytmu sterowania jest określona reakcja części wykonawczych (mechanicznych) robota, np. przejechanie do przodu, przekręcenie ramienia robota, zamknięcie lub otwarcie chwytaka. MECHANIKA INFORMATYKA ELEKTRONIKA ROBOTYKA 4
5 PODSTAWOWE CZĘŚCI ELEKTRONICZNE Elektronika jest bardzo rozbudowaną dziedziną nauki. Aby poznać jej podstawy należy na początku zapoznać się z jej najprostszymi elementami częściami elektronicznymi. Poszczególne części elektroniczne połączone w odpowiedni sposób pozwalają na zbudowanie dowolnego urządzenia. W związku z tym, ważne jest aby nauczyć się z nich poprawnie korzystać. Każdy element elektroniczny charakteryzuje się określonymi parametrami. Najczęściej są to wytyczne określające maksymalny prąd pracy, maksymalne napięcie pracy, czy maksymalną dopuszczalną moc. Przekroczenie którejkolwiek z tych wartości najczęściej powoduje nieodwracalne uszkodzenie elementu elektronicznego. Tworząc układ należy zwrócić szczególną uwagę na te parametry, gdyż niektóre uszkodzenia mogą nie być widoczne gołym okiem. Rezystor Rezystor jest najprostszym elementem elektronicznym. Służy do ograniczenia prądu w układzie. Charakteryzuje się rezystancją wyrażaną w omach [Ω], która mówi jak duży opór stawia rezystor przepływającemu w układzie prądowi. Drugim parametrem opisującym rezystor jest maksymalna moc [W], z jaką może pracować. Zależy ona od rozmiarów danego elementu. Im większa obudowa rezystora, tym większa maksymalna dopuszczalna moc. REZYSTANCJA REZYSTORA [Ω] miliomy 1 mω = 1x10-3 Ω = 0,001 Ω kiloomy 1 kω = 1x10 3 Ω = 1000 Ω megaomy 1 MΩ = 1x10 6 Ω = Ω Rezystory w różnych obudowach. Symbol rezystora na schemacie elektrycznym Kondensator Kondensator jest elementem gromadzącym energię w polu elektrycznym. Element ten charakteryzuje się pojemnością wyrażaną w faradach [F], napięciem pracy [V] oraz temperaturą pracy [ o C]. Pojemność kondensatora mówi o tym, ile ładunku jest on w stanie zmagazynować. Napięcie pracy jest to maksymalne napięcie, które może występować między okładkami kondensatora. Jeżeli zostanie ono przekroczone, to istnieje duże ryzyko, że kondensator zostanie uszkodzony. Temperatura pracy jest parametrem określającym maksymalną temperaturę, w której kondensator może pracować. POJEMNOŚĆ KONDENSATORA [F] mikrofarady 1 µf = 1x10-6 F = 0, F nanofarady 1 nf = 1x10-9 F = 0, F pikofarady 1 pf = 1x10-12 F = 0, F 5
6 W elektronice najbardziej elektrolityczne i ceramiczne. rozpowszechnionymi typami Kondensatory elektrolityczne mają wygląd cylindrów z dwoma wyprowadzeniami. W większości są to elementy spolaryzowane (mają dwa bieguny: dodatni + i ujemny -), co oznacza że należy je odpowiednio podłączyć do układu. Niepoprawne podłączenie tego elementu skutkuje jego uszkodzeniem. Kondensatory elektrolityczne charakteryzują się dużą pojemnością wyrażaną w mikrofaradach [µf]. Z tego względu stosuje się je do gromadzenia energii w układach zasilania i stabilizowania napięcia. Kondensatory ceramiczne mają zwykle wygląd pastylki z dwoma wyprowadzeniami. Są to elementy niespolaryzowane, co oznacza że można je dowolnie podłączyć w układzie. Kondensatory ceramiczne charakteryzują się małą pojemnością wyrażaną zwykle w nanofaradach [nf]. Służą głównie jako elementy przeciwzakłóceniowe i stabilizujące wahania napięcia zasilania układów cyfrowych. Symbol kondensatora spolaryzowanego na schemacie elektrycznym kondensatorów są kondensatory Kondensatory elektrolityczne w różnych obudowach. Kondensatory ceramiczne w różnych obudowach. Symbol kondensatora niespolaryzowanego na schemacie elektrycznym Cewka Cewka jest elementem gromadzącym energię w polu magnetycznym. Charakteryzuje się indukcyjnością wyrażaną w henrach [H] oraz maksymalnym prądem pracy [A]. Indukcyjność mówi o tym, jakie pole magnetyczne wytworzy Symbol cewki na schemacie elektrycznym cewka, kiedy przepłynie przez nią prąd. Prąd pracy jest to maksymalny prąd, który może przepłynąć przez cewkę nie powodując jej uszkodzenia oraz utraty indukcyjności. Cewek używa się do filtrowania zakłóceń (np. w zasilaczach impulsowych) oraz gromadzenia energii w przetwornicach napięcia stałego. Cewki w różnych obudowach. 6
7 Tranzystor Tranzystor jest najprostszym elementem logicznym w elektronice. Można go porównać do przełącznika, który jest włączany (stan logiczny 1) i wyłączany (stan logiczny 0) automatycznie z dużą częstotliwością. Tranzystory, ze względu na zasadę ich działania, dzielą się na dwie grupy: tranzystory unipolarne i tranzystory bipolarne. Do tranzystorów unipolarnych należą m.in. tranzystory typu MOSFET. MOSFET-y posiadają trzy wyprowadzenia: bramkę, źródło i dren. Napięcie przyłożone do bramki tego tranzystora steruje przepływem prądu między źródłem a drenem. Do tranzystorów bipolarnych należą tranzystory typu NPN i PNP. Te tranzystory również posiadają 3 wyprowadzenia i są to: baza, kolektor i emiter. Nóżką sterującą te tranzystory jest baza. Przepływ niewielkiego prądu między bazą a emiterem steruje przepływem dużego prądu między kolektorem a emiterem. Każdy tranzystor może występować w różnych obudowach, zarówno do montażu powierzchniowego (SMD), jak i przewlekanego (THT). ZASADA DZIAŁANIA TRANZYSTORA BIPOLARNEGO KOLEKTOR BAZA EMITER PODSTAWOWE RODZAJE TRANZYSTORÓW I ICH SYMBOLE unipolarne bipolarne nazwa symbol nazwa symbol MOSFET-N NPN nazwa symbol nazwa symbol MOSFET-P PNP Tranzystory w różnych obudowach. Dioda Dioda jest elementem spolaryzowanym, który przepuszcza prąd tylko w jedną stronę. Z tego powodu ważne jest, w jaki sposób zostanie podłączona do układu. W przypadku odwrotnego podłączenia przepływ prądu nie będzie możliwy. Element nie ulegnie uszkodzeniu, ale nie będzie działać. Podstawowymi parametrami diody są napięcie przewodzenia [V], oraz maksymalny prąd pracy [A]. Napięcie przewodzenia mówi o tym, jakie napięcie należy przyłożyć do diody, aby zaczęła przewodzić prąd (świecić w przypadku diody LED). Diody dzielą się na: prostownicze stosowane do prostowania napięcia przemiennego, 7
8 Zenera stosowane jako źródło napięcia odniesienia w stabilizatorach napięcia, pojemnościowe (warikap) diody o zmiennej pojemności zależnej od napięcia, stosowane w układach do automatycznego strojenia, elektroluminescencyjne (LED) dioda świecąca, stosowana do sygnalizacji różnych stanów układu (np. dioda świeci, jeśli układ jest zasilany, wykryto przeszkodę, wciśnięto przycisk), laserowe stosowane m.in. w czytnikach płyt CD, wskaźnikach laserowych, dalmierzach, fotodiody dioda, która przewodzi prąd kiedy pada na nią światło, stosowana jako czujnik natężenia światła. Symbol diody na schemacie elektrycznym Symbol diody LED na schemacie elektrycznym Symbol fotodiody na schemacie elektrycznym Parametry diod różnią się w zależności od rodzaju i zastosowania. Zakresy pracy diod obejmują prądy od kilku miliamperów [ma] do kilku kiloamperów [ka], a napięcia od kilku woltów [V] do kilkudziesięciu kilowoltów [kv]. Różne rodzaje diod w różnych obudowach. Przełączniki Przełącznik jest elementem mechanicznym, który umożliwia włączanie i wyłączanie prądu w obwodzie. O tym czy prąd płynie w obwodzie decyduje położenie dźwigni. Symbol przełącznika na schemacie elektrycznym Różne rodzaje przełączników. Przyciski Przycisk, tak jak przełącznik, jest elementem mechanicznym umożliwiającym włączanie i wyłączanie prądu w obwodzie. W przeciwieństwie do przełącznika, prąd w układzie płynie tak długo, jak przycisk jest naciśnięty. Zwolnienie przycisku spowoduje wyłączenie prądu. Przyciski stosowane są do wyboru różnych opcji. Można je spotkać np. w klawiaturach i padach. Symbol przycisku na schemacie elektrycznym Różne obudowy przycisków 8
9 Potencjometr Potencjometr jest szczególną odmianą rezystora. Charakteryzuje się sumaryczną rezystancją. Posiada trzy wyprowadzenia i pokrętło. Można go porównać do dwóch rezystorów połączonych jeden za drugim (szeregowo). Punkt połączenia rezystorów jest przyczepiony do pokrętła. Obracanie nim pozwala na zmianę punktu tego połączenia. Jeżeli pokrętło znajduje się dokładnie na środku, to rezystancja obu rezystorów jest taka sama (A). Jeżeli pokrętło jest przekręcone do lewej strony, to rezystancja prawego rezystora jest maksymalna, a lewego wynosi 0 (B). W przypadku przekręcenia pokrętła do prawej strony, rezystancja prawego rezystora wynosi 0, a lewego jest maksymalna (C). Potencjometry są wykorzystywane do regulacji różnych rzeczy (np. poziomu głośności w radiu, jasności świecenia, szybkości jazdy). Schemat potencjometru na schemacie elektrycznym ZASADA DZIAŁANIA POTENCJOMETRU A B C Różne rodzaje potencjometrów Buzzer Buzzer inaczej zwany brzęczykiem piezoelektrycznym jest elementem wydającym ciągły, piskliwy dźwięk. Jest to element spolaryzowany dlatego ważne jest poprawne podłączenie do układu. Brzęczyki piezoelektryczne stosuje się do sygnalizacji różnych stanów układu (np. wykrycie przeszkody, wykrycie obecności, naciśnięcie przycisku). Symbol buzzera na schemacie elektrycznym Brzęczyk 9
10 Źródło zasilania Źródło zasilania służy do dostarczenia energii wymaganej do pracy układu. Typowymi źródłami zasilania stosowanymi w robotyce są baterie, akumulatory i zasilacze. Źródła napięcia mają swoją polaryzację. Elektroda dodatnia (+) tworzy dodatnią szynę zasilania, a elektroda ujemna (-) ujemną szynę zasilania potocznie zwaną masą. Symbol źródła stałego napięcia na schemacie elektrycznym Baterie są źródłem jednorazowego użytku. Ich głównymi parametrami są napięcie [V] oraz pojemność wyrażana w amperogodzinach [Ah]. Typowy paluszek R6 jest źródłem napięcia o wartości 1,5V. Pojemność baterii mówi o tym, jak długo jest ona w stanie pracować przy danym (najczęściej niewielkim) prądzie. Akumulator jest źródłem napięcia podobnym do baterii, jednak może być wielokrotnie rozładowywany i ładowany. Typowe napięcie dla akumulatora R6 to 1,2V. Zasilacze są urządzeniami, które przekształcają wysokie przemienne napięcie sieci w niewielkie stałe napięcie, którym jest zasilane wiele układów elektronicznych (np. ładowarka do telefonu). Najważniejszymi parametrami takiego zasilacza są napięcie wyjściowe [V] oraz maksymalny prąd wyjściowy [A]. Baterie Zasilacz laboratoryjny Akumulatory Zasilacze wtyczkowe 10
11 Płytka stykowa Płytka stykowa jest narzędziem do tworzenia prototypów i prostych układów elektronicznych. Najczęściej jest zbudowana z czterech sekcji: dwóch sekcji zasilania i dwóch sekcji głównych, na których budowany jest układ. Każda sekcja składa się z otworów, które są ze sobą połączone w odpowiedni sposób. W otworach umieszczane są wyprowadzenia elementów. Schemat połączeń płytki stykowej Płytka stykowa PODSTAWOWE JEDNOSTKI ELEKTRYCZNE Podstawowymi wielkościami w elektronice są prąd, napięcie i moc. Prąd elektryczny jest to uporządkowany ruch ładunków elektrycznych. Na schematach elektrycznych prąd jest oznaczany strzałką opisaną literą I (rysunek A), a jego wartość (natężenie) jest wyrażane w amperach [A]. Napięcie jest to różnica potencjałów między dwoma punktami obwodu elektrycznego. Na schematach elektrycznych jest oznaczane literą U lub E (rysunek B), która pojawia się przy strzałkach określających napięcie panujące na danym elemencie. Literami U i E oznaczamy także źródła napięcia. Jednostką napięcia jest wolt [V]. Moc jest to praca wykonywana w jednostce czasu. W przypadku układów elektronicznych moc jest określana jako iloczyn prądu i napięcia. Symbolem mocy jest litera P, a jej jednostką jest wat [W]. P [W] = I [A] A B 11
12 PRAWO OHMA Podstawowym prawem rządzącym w elektronice jest prawo Ohma. Prawo to mówi o tym, że prąd I płynący przez rezystor o rezystancji R jest proporcjonalny do napięcia U przyłożonego do tego rezystora i odwrotnie proporcjonalny do jego rezystancji. W sposób matematyczny prawo to wyraża się prostym równaniem: I [A] = Przykład 1 Jeżeli napięcie ma wartość U = 5 V, a rezystancja opornika wynosi R = 1kΩ, to można policzyć prąd płynący przez rezystor korzystając z prawa Ohma: I [A] = = 5 V 1kΩ = 5 = 0,005 A = 5mA 1000 Przykład 2 Prawo Ohma można również wykorzystać do policzenia rezystancji. Jeżeli wartość napięcia wynosi U = 5 V, a wartość prądu I = 0,02 A = 20mA, to przekształcając wzór można łatwo policzyć rezystancję. I [A] = R[Ω] = I [A] = I [A] = 5 V 20mA = 5 0,02 = 250 Ω Przykład 3 Korzystając z prawa Ohma możemy również wyliczyć napięcie, jeżeli znamy prąd I = 2 A oraz rezystancję R = 115 Ω. Wystarczy przekształcić wzór. I [A] = = I [A] = I [A] = 2 A 115 Ω = 230 V 12
13 POŁĄCZENIE SZEREGOWE REZYSTORÓW Połączenie szeregowe rezystorów występuje, gdy połączymy rezystory jeden za drugim. W takim przypadku rezystancja zastępcza widziana ze skrajnych zacisków jest sumą rezystancji połączonych w ten układ. Przy połączeniu szeregowym przez wszystkie rezystory płynie ten sam prąd. Napięcie na rezystorach jest różne i zależy od ich rezystancji. I = const (stałe) U = var (zmienne) R = R + R + + R Przykład Powyższy układ jest to połączenie szeregowe 3 rezystorów podłączonych do źródła zasilania. Znając napięcie źródła E oraz rezystancje poszczególnych rezystorów R 1, R 2 i R 3, w łatwy sposób można policzyć napięcie panujące na każdym z nich. Na początku należy obliczyć prąd, który płynie przez rezystory. Żeby go obliczyć należy skorzystać z własności połączenia szeregowego rezystorów i wyznaczyć rezystancję zastępczą R Z. R = R + R + R = 1Ω + 3Ω + 6Ω = 10Ω DANE R 1 = 1 Ω R 2 = 3 Ω R 3 = 6 Ω E = 10 V = U RZ SZUKANE R Z =? I =? U R1 =? U R2 =? U R3 =? Następnie korzystając z prawa Ohma można policzyć prąd płynący przez rezystor R Z. I [A] = E [V] 10 V = > I [A] = = R [Ω] 10 Ω = 1 A 13
14 Znając prąd płynący przez rezystory R1, R2 i R3 oraz ich rezystancje, można obliczyć napięcie jakie na nich panuje. Wystarczy przekształcić wzór na prawo Ohma: I [A] = = I [A] Rezystor R 1 U [V] = I [A] R [Ω] = 1 A 1 Ω = 1 V Rezystor R 2 U [V] = I [A] R [Ω] = 1 A 3 Ω = 3 V Rezystor R 3 U [V] = I [A] R [Ω] = 1 A 6 Ω = 6 V Na koniec można sprawdzić poprawność obliczeń i zsumować napięcia na rezystorach. Wynik powinien być równy napięciu panującemu na źródle. U + U + U = 1 V + 3 V + 6 V = 10 V = E POŁĄCZENIE RÓWNOLEGŁE REZYSTORÓW Połączenie równoległe rezystorów występuje, gdy połączymy rezystory jeden obok drugiego. W takim przypadku rezystancja zastępcza widziana ze wspólnych zacisków jest sumą odwrotności rezystancji połączonych w ten układ. Napięcie na każdym z rezystorów jest takie samo, natomiast prąd przepływający przez rezystory zależy od ich rezystancji. I = var (zmienne) U = const (stałe) 1 = R R R R 14
15 Przykład DANE R 1 = 1 Ω R 2 = 3 Ω R 3 = 6 Ω E = 10 V = U SZUKANE R Z =? I RZ =? I R1 =? I R2 =? I R3 =? Powyższy układ jest to połączenie równoległe 3 rezystorów podłączonych do źródła zasilania. Znając napięcie źródła E oraz rezystancje poszczególnych rezystorów R 1, R 2 i R 3, w łatwy sposób można policzyć prąd płynący przez każdy z nich. Napięcie panujące na każdym z rezystorów jest takie samo i jest równe napięciu źródła zasilania U = E. Teraz wystarczy podstawić dane do wzoru na prawo Ohma: Rezystor R 1 I [A] = 10 V = = = 10 A R [Ω] 1 Ω Rezystor R 2 I [A] = 10 V = = = 3,3(3) A R [Ω] 3 Ω Rezystor R 3 I [A] = 10 V = = = 1,6(6) A R [Ω] 6 Ω Do wyliczenia rezystancji zastępczej R Z należy użyć wzoru na połączenie równoległe rezystorów: 1 R = 1 R + 1 R + 1 R = 1 1 Ω Ω Ω = = 9 6 = 1 0,6(6) 15
16 R = 0,6(6)Ω Prąd płynący przez rezystancję zastępczą I RZ można policzyć z prawa Ohma: I [A] = = R [Ω] = 10 V = 15 A 0,6(6) Ω Na koniec możemy sprawdzić poprawność obliczeń poprzez zsumowanie prądów płynących przez rezystory R 1, R 2 i R 3. Prąd wynikowy powinien być taki sam, jak prąd płynący przez rezystancję zastępczą R Z układu. I + I + I = 10 A + 3,3(3) A + 1,6(6) A = 15 A = I CHARAKTERYSTYKA IU Charakterystyka prądowo napięciowa jest to zależność między prądem a napięciem przedstawiona w sposób graficzny (wykres). Zależność ta przedstawia zachowanie elementu elektronicznego w określonych warunkach i dla każdego elementu jest ona inna. Przykładowe charakterystyki IU REZYSTOR Charakterystyka prądowo napięciowa rezystora jest zależnością liniową. Im większa rezystancja, tym mniejszy prąd płynie przez rezystor przy tym samym napięciu. Im mniejsza rezystancja, tym większy prąd płynie przez rezystor przy tym samym napięciu. Zależność prądu od napięcia dla różnych rezystancji opornika. 16
17 DIODA LED Charakterystyka prądowo napięciowa diody LED jest zależnością nieliniową. Na początku dioda nie przewodzi prądu. Dopiero, kiedy napięcie osiągnie wartość napięcia przewodzenia U D0 przez diodę zaczyna płynąć prąd. Prąd ten bardzo szybko osiąga duże wartości, które grożą uszkodzeniem diody. Maksymalny prąd pracy dla diody LED to 20 ma. Z tego powodu należy diodę podłączać zawsze w szeregu z rezystorem. Zależność prądu od napięcia dla zielonej diody świecącej. PODSTAWOWY UKŁAD ELEKTRONICZNY Dobór rezystora do diody LED Najprostszym układem elektronicznym, którego działanie można zaobserwować gołym okiem jest dioda LED połączona szeregowo z rezystorem. Układ ten podłączony do baterii w odpowiedni sposób spowoduje zaświecenie diody LED. Łącząc taki układ należy pamiętać o doborze odpowiedniego rezystora, który zabezpieczy diodę LED przed spaleniem. Samą diodę świecącą należy podłączyć zwracając uwagę na jej polaryzację. Anodę diody (+) podłączamy od strony dodatniej szyny zasilania, a katodę (-) do masy. 17
18 Napięcie źródła zasilania wynosi U = 5V. Znany jest również prąd I. Jest to maksymalny prąd, z którym może pracować dioda LED, czyli I = 20 ma. Wiadomo również jakie napięcie panuje na diodzie LED. Żeby dioda mogła zaświecić U D musi być równe napięciu przewodzenia diody, czyli U D = U D0 = 2,2V. Znając U D można łatwo policzyć napięcie panujące na rezystorze. Wynosi ono: U U D = U R = 5 V 2,2 V = 2,8V. Teraz korzystając z prawa Ohma można policzyć rezystancję opornika: = U [V] I [A] = 2,8 V 20mA = 2,8 0,02 = 140 Ω Rezystor o wartości 140Ω należy do szeregu E48. Rezystory należące do tego szeregu są dosyć drogie, dlatego też warto skorzystać z rezystora należącego do popularnego szeregu E3. W szeregu E3 występują 3 wartości rezystancji na tzw. dekadę i są to: 1Ω oraz wszystkie wielokrotności i podwielokrotności (, 0,1Ω, 1 Ω, 10 Ω, 100 Ω, 1k Ω, 10k Ω, 100 kω, 1M Ω, ) 2,2 Ω oraz wszystkie wielokrotności i podwielokrotności ( 0,22 Ω, 2,2 Ω,22 Ω, 220 Ω, 2,2k Ω, 22 kω, 220 kω, 2,2M Ω, ) 4,7 Ω oraz wszystkie wielokrotności i podwielokrotności ( 0,47 Ω, 4,7 Ω,47 Ω, 470 Ω, 4,7k Ω, 47 kω, 470 kω, 4,7M Ω, ) Najbliższymi rezystancjami, z szeregu E3, do wyliczonej są 100 Ω oraz 220 Ω. 100Ω 140Ω 220Ω W przypadku wybrania rezystora 100 Ω prąd płynący przez diodę wyniesie: I [A] = U [V] = 2,8 V = 0,028 A = 28 ma 100 Ω Prąd I = 28 ma, jest za duży dla diody LED i może spowodować jej uszkodzenie. Dlatego też nie możemy wybrać rezystora o wartości 100 Ω. W przypadku rezystora 220 Ω prąd płynący przez diodę wyniesie: I [A] = U [V] 2,8 V = = 0,013 A = 13 ma 220 Ω Prąd I = 13 ma jest prądem bezpiecznym dla diody, dlatego można spokojnie zastosować rezystor 220 Ω. 18
19 Standardowe napięcia przewodzenia diod LED zielona czerwona żółta niebieska biała U D0 = 2,2 V U D0 = 1,9 V U D0 = 2,2 V U D0 = 3,2 V U D0 = 3,4 V Rozróżnienie polaryzacji diody LED Nowa dioda LED posiada dwa wyprowadzenia, które są różnej długości. Dłuższa nóżka oznacza anodę diody, czyli plus. W przypadku, kiedy dioda została wylutowana z układu polaryzację można sprawdzić oglądając elektrody wewnątrz bańki. W większości przypadków elektroda większa jest katodą, czyli minusem. katoda (-) anoda (+) 19
Dioda półprzewodnikowa
mikrofalowe (np. Gunna) Dioda półprzewodnikowa Dioda półprzewodnikowa jest elementem elektronicznym wykonanym z materiałów półprzewodnikowych. Dioda jest zbudowana z dwóch różnie domieszkowanych warstw
Bardziej szczegółowoZadania z podstaw elektroniki. Zadanie 1. Wyznaczyć pojemność wypadkową układu (C1=1nF, C2=2nF, C3=3nF):
Zadania z podstaw elektroniki Zadanie 1. Wyznaczyć pojemność wypadkową układu (C1=1nF, C2=2nF, C3=3nF): Układ stanowi szeregowe połączenie pojemności C1 z zastępczą pojemnością równoległego połączenia
Bardziej szczegółowoTemat: Elementy elektroniczne stosowane w urządzeniach techniki komputerowej
Temat: Elementy elektroniczne stosowane w urządzeniach techniki komputerowej W układach elektronicznych występują: Rezystory Rezystor potocznie nazywany opornikiem jest jednym z najczęściej spotykanych
Bardziej szczegółowoPL B1. POLITECHNIKA OPOLSKA, Opole, PL BUP 05/18. JAROSŁAW ZYGARLICKI, Krzyżowice, PL WUP 09/18
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 230058 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 422007 (51) Int.Cl. H02M 3/155 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 24.06.2017
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWE ELEMENTY ELEKTRONICZNE DIODA PROSTOWNICZA. W diodach dla prądu elektrycznego istnieje kierunek przewodzenia i kierunek zaporowy.
PODSTAWOWE ELEMENTY ELEKTRONICZNE DIODA PROSTOWNICZA W diodach dla prądu elektrycznego istnieje kierunek przewodzenia i kierunek zaporowy. Jeśli plus (+) zasilania jest podłączony do anody a minus (-)
Bardziej szczegółowoPrzykładowe zadanie egzaminacyjne dla kwalifikacji E.20 w zawodzie technik elektronik
1 Przykładowe zadanie egzaminacyjne dla kwalifikacji E.20 w zawodzie technik elektronik Znajdź usterkę oraz wskaż sposób jej usunięcia w zasilaczu napięcia stałego 12V/4A, wykonanym w oparciu o układ scalony
Bardziej szczegółowo1. W gałęzi obwodu elektrycznego jak na rysunku poniżej wartość napięcia Ux wynosi:
1. W gałęzi obwodu elektrycznego jak na rysunku poniżej wartość napięcia Ux wynosi: A. 10 V B. 5,7 V C. -5,7 V D. 2,5 V 2. Zasilacz dołączony jest do akumulatora 12 V i pobiera z niego prąd o natężeniu
Bardziej szczegółowo2 K A T E D R A F I ZYKI S T O S O W AN E J
2 K A T E D R A F I ZYKI S T O S O W AN E J P R A C O W N I A P O D S T A W E L E K T R O T E C H N I K I I E L E K T R O N I K I Ćw. 2. Łączenie i pomiar pojemności i indukcyjności Wprowadzenie Pojemność
Bardziej szczegółowoPracownia pomiarów i sterowania Ćwiczenie 1 Pomiar wielkości elektrycznych z wykorzystaniem instrumentów NI ELVIS II
Małgorzata Marynowska Uniwersytet Wrocławski, I rok Fizyka doświadczalna II stopnia Prowadzący: dr M. Grodzicki Data wykonania ćwiczenia: 03.03.2015, 10.03.2015 Pracownia pomiarów i sterowania Ćwiczenie
Bardziej szczegółowoPrąd elektryczny 1/37
Prąd elektryczny 1/37 Prąd elektryczny Prądem elektrycznym w przewodniku metalowym nazywamy uporządkowany ruch elektronów swobodnych pod wpływem sił pola elektrycznego. Prąd elektryczny może również płynąć
Bardziej szczegółowoLekcja 6. Metody pracy: pogadanka, wykład, pokaz z instruktarzem, ćwiczenia praktyczne
Lekcja 6 Temat: Równoległe łączenie diod Cele operacyjne uczeń: umie dobrać rezystancję rezystorów do diod połączonych równolegle, umie wyjaśnić, dlaczego do źródła zasilania nie można podłączyć równolegle
Bardziej szczegółowoTouch button module. Moduł przycisku dotykowy z podświetleniem LED
Touch button module Moduł przycisku dotykowy z podświetleniem LED 1 S t r o n a 1. Opis ogólny Moduł dotykowy został zaprojektowany jako tania alternatywa dostępnych przemysłowych przycisków dotykowych.
Bardziej szczegółowoPL 217306 B1. AZO DIGITAL SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Gdańsk, PL 27.09.2010 BUP 20/10. PIOTR ADAMOWICZ, Sopot, PL 31.07.
PL 217306 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217306 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 387605 (22) Data zgłoszenia: 25.03.2009 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoWykład 1 Technologie na urządzenia mobilne. Wojciech Świtała
Wykład 1 Technologie na urządzenia mobilne Wojciech Świtała wojciech.switala@cs.put.poznan.pl http://www.cs.put.poznan.pl/~wswitala Sztuka Elektroniki - P. Horowitz, W.Hill Układy półprzewodnikowe U.Tietze,
Bardziej szczegółowoTranzystory i ich zastosowania
Tranzystory i ich zastosowania Nie wszystkie elementy obwodu elektrycznego zachowują się jak poznane na lekcjach rezystory (oporniki omowe). Większość używanych elementów ma zmienny opór. Jak się tak bliżej
Bardziej szczegółowoPowtórzenie wiadomości z klasy II. Przepływ prądu elektrycznego. Obliczenia.
Powtórzenie wiadomości z klasy II Przepływ prądu elektrycznego. Obliczenia. Prąd elektryczny 1. Prąd elektryczny uporządkowany (ukierunkowany) ruch cząstek obdarzonych ładunkiem elektrycznym, nazywanych
Bardziej szczegółowoPodstawy budowy robotów
Podstawy budowy robotów Kamil Rosiński KoNaR 15.10.2015 Kamil Rosiński (KoNaR) Podstawy budowy robotów 15.10.2015 1 / 18 Spis treści 1 Przepisy Konkurencja Line Follower Light 2 Budowa robota Istotne szczegóły
Bardziej szczegółowoZabezpieczenie akumulatora Li-Poly
Zabezpieczenie akumulatora Li-Poly rev. 2, 02.02.2011 Adam Pyka Wrocław 2011 1 Wstęp Akumulatory litowo-polimerowe (Li-Po) ze względu na korzystny stosunek pojemności do masy, mały współczynnik samorozładowania
Bardziej szczegółowoSkrócony opis dostępnych na stanowiskach studenckich makiet laboratoryjnych oraz zestawu elementów do budowy i badań układów elektronicznych
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA Wydział Elektryczny Katedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Laboratorium Podstaw Elektroniki bud. A-5 s.211 (a,b) Skrócony opis dostępnych na stanowiskach studenckich makiet
Bardziej szczegółowoElementy półprzewodnikowe. Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W12) Kwalifikacyjnego kursu zawodowego.
Elementy półprzewodnikowe Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W12) Kwalifikacyjnego kursu zawodowego. Elementy elektroniczne i ich zastosowanie. Elementy stosowane w elektronice w większości
Bardziej szczegółowoĆwiczenie - 3. Parametry i charakterystyki tranzystorów
Spis treści Ćwiczenie - 3 Parametry i charakterystyki tranzystorów 1 Cel ćwiczenia 1 2 Podstawy teoretyczne 2 2.1 Tranzystor bipolarny................................. 2 2.1.1 Charakterystyki statyczne
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 4 Tranzystor bipolarny (npn i pnp)
Ćwiczenie nr 4 Tranzystor bipolarny (npn i pnp) Tranzystory są to urządzenia półprzewodnikowe, które umożliwiają sterowanie przepływem dużego prądu, za pomocą prądu znacznie mniejszego. Tranzystor bipolarny
Bardziej szczegółowoWłączanie i wyłączanie tyrystora. Włączanie tyrystora przy pomocy kondensatora Cel ćwiczenia;
. Włączanie tyrystora przy pomocy kondensatora Cel ćwiczenia; Zapoznanie się z budową, działaniem i zastosowaniem tyrystora. Zapoznanie się z budową, działaniem i zastosowaniem tyrystora w obwodzie kondensatorem.
Bardziej szczegółowoBadanie diod półprzewodnikowych i elektroluminescencyjnych (LED)
Temat ćwiczenia: Badanie diod półprzewodnikowych i elektroluminescencyjnych (LED) - - ` Symbol studiów (np. PK10): data wykonania ćwiczenia - godzina wykonania ćwiczenia. Nazwisko i imię*: 1 Pluton/Grupa
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu
Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Laboratorium Elektryczne Montaż Maszyn i Urządzeń Elektrycznych Instrukcja Laboratoryjna: Badanie ogniwa galwanicznego. Opracował: mgr inż.
Bardziej szczegółowoSYMBOLE GRAFICZNE. Tyrystory. Struktura Charakterystyka Opis
SYMBOLE GRAFICZNE y Nazwa triasowy blokujący wstecznie SCR asymetryczny ASCR Symbol graficzny Struktura Charakterystyka Opis triasowy blokujący wstecznie SCR ma strukturę czterowarstwową pnpn lub npnp.
Bardziej szczegółowoPodstawy elektroniki
Podstawy elektroniki Mateusz Krawczuk, Aleksander Sil 20 października 2016 M. Krawczuk, A. Sil Podstawy elektroniki 20 października 2016 1 / 46 Wstęp Agenda Elementy obwodu elektrycznego Rezystor M. Krawczuk,
Bardziej szczegółowo1 K A T E D R A F I ZYKI S T O S O W AN E J
1 K A T E D R A F I ZYKI S T O S O W AN E J P R A C O W N I A P O D S T A W E L E K T R O T E C H N I K I I E L E K T R O N I K I Ćw. 1. Łączenie i pomiar oporu Wprowadzenie Prąd elektryczny Jeżeli w przewodniku
Bardziej szczegółowoLI OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP II Zadanie doświadczalne
LI OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP II Zadanie doświadczalne ZADANIE D1 Cztery identyczne diody oraz trzy oporniki o oporach nie różniących się od siebie o więcej niż % połączono szeregowo w zamknięty obwód elektryczny.
Bardziej szczegółowoNazwa kwalifikacji: Eksploatacja urządzeń elektronicznych Oznaczenie kwalifikacji: E.20 Numer zadania: 01
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Eksploatacja urządzeń elektronicznych Oznaczenie kwalifikacji: E.20 Numer zadania:
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 254. Badanie ładowania i rozładowywania kondensatora. Ustawiony prąd ładowania I [ ma ]: t ł [ s ] U ł [ V ] t r [ s ] U r [ V ] ln(u r )
Nazwisko... Data... Wydział... Imię... Dzień tyg.... Godzina... Ćwiczenie nr 254 Badanie ładowania i rozładowywania kondensatora Numer wybranego kondensatora: Numer wybranego opornika: Ustawiony prąd ładowania
Bardziej szczegółowoPrąd przemienny - wprowadzenie
Prąd przemienny - wprowadzenie Prądem zmiennym nazywa się wszelkie prądy elektryczne, dla których zależność natężenia prądu od czasu nie jest funkcją stałą. Zmienność ta może związana również ze zmianą
Bardziej szczegółowoProstowniki. 1. Prostowniki jednofazowych 2. Prostowniki trójfazowe 3. Zastosowania prostowników. Temat i plan wykładu WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY
POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA Temat i plan wykładu WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY Prostowniki 1. Prostowniki jednofazowych 2. Prostowniki trójfazowe 3. Zastosowania prostowników ELEKTRONIKA Jakub Dawidziuk sobota, 16
Bardziej szczegółowoArduino jako wyłącznik z opóźnieniem
Arduino jako wyłącznik z opóźnieniem W układach elektronicznych czasami chcemy przez pewien czas utrzymać włączone urządzenie nawet wtedy, gdy wyłącznik elektryczny został wyłączony. Zwykłe przyciski służące
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 5. Zastosowanie tranzystorów bipolarnych cd. Wzmacniacze MOSFET
Ćwiczenie 5 Zastosowanie tranzystorów bipolarnych cd. Wzmacniacze MOSFET Układ Super Alfa czyli tranzystory w układzie Darlingtona Zbuduj układ jak na rysunku i zaobserwuj dla jakiego położenia potencjometru
Bardziej szczegółowo12. Zasilacze. standardy sieci niskiego napięcia tj. sieci dostarczającej energię do odbiorców indywidualnych
. Zasilacze Wojciech Wawrzyński Wykład z przedmiotu Podstawy Elektroniki - wykład Zasilacz jest to urządzenie, którego zadaniem jest przekształcanie napięcia zmiennego na napięcie stałe o odpowiednich
Bardziej szczegółowoTest powtórzeniowy. Prąd elektryczny
Test powtórzeniowy. Prąd elektryczny Informacja do zadań 1. i 2. Przez dwie identyczne żarówki (o takim samym oporze), podłączone szeregowo do baterii o napięciu 1,6 V (patrz rysunek), płynie prąd o natężeniu
Bardziej szczegółowoBadanie charakterystyk elementów półprzewodnikowych
Badanie charakterystyk elementów półprzewodnikowych W ramach ćwiczenia student poznaje praktyczne właściwości elementów półprzewodnikowych stosowanych w elektronice przez badanie charakterystyk diody oraz
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Sprawdzanie podstawowych praw w obwodach elektrycznych przy wymuszeniu stałym
Ćwiczenie 1 Sprawdzanie podstawowych praw w obwodach elektrycznych przy wymuszeniu stałym Wprowadzenie Celem ćwiczenia jest sprawdzenie podstawowych praw elektrotechniki w obwodach prądu stałego. Badaniu
Bardziej szczegółowoPrzyrządy i Układy Półprzewodnikowe
VI. Prostownik jedno i dwupołówkowy Cel ćwiczenia: Poznanie zasady działania układu prostownika jedno i dwupołówkowego. A) Wstęp teoretyczny Prostownik jest układem elektrycznym stosowanym do zamiany prądu
Bardziej szczegółowoE104. Badanie charakterystyk diod i tranzystorów
E104. Badanie charakterystyk diod i tranzystorów Cele: Wyznaczenie charakterystyk dla diod i tranzystorów. Dla diod określa się zależność I d =f(u d ) prądu od napięcia i napięcie progowe U p. Dla tranzystorów
Bardziej szczegółowoDioda półprzewodnikowa OPRACOWANIE: MGR INŻ. EWA LOREK
Dioda półprzewodnikowa OPRACOWANIE: MGR INŻ. EWA LOREK Budowa diody Dioda zbudowana jest z dwóch warstw półprzewodników: półprzewodnika typu n (nośnikami prądu elektrycznego są elektrony) i półprzewodnika
Bardziej szczegółowoPodstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude
Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki Opracował: Mgr inż. Marek Staude Część 1 Podstawowe prawa obwodów elektrycznych Prąd elektryczny definicja fizyczna Prąd elektryczny powstaje jako uporządkowany ruch
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 4- tranzystor bipolarny npn, pnp
Ćwiczenie 4- tranzystor bipolarny npn, pnp Tranzystory są to urządzenia półprzewodnikowe, które umożliwiają sterowanie przepływem dużego prądu, za pomocą prądu znacznie mniejszego. Tranzystor bipolarny
Bardziej szczegółowoPRAWO OHMA DLA PRĄDU PRZEMIENNEGO
ĆWICZENIE 53 PRAWO OHMA DLA PRĄDU PRZEMIENNEGO Cel ćwiczenia: wyznaczenie wartości indukcyjności cewek i pojemności kondensatorów przy wykorzystaniu prawa Ohma dla prądu przemiennego; sprawdzenie prawa
Bardziej szczegółowoPracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 1. Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów RC
Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie ĆWICZENIE Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów C. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest praktyczno-analityczna ocena wartości
Bardziej szczegółowoTranzystory bipolarne elementarne układy pracy i polaryzacji
Tranzystory bipolarne elementarne układy pracy i polaryzacji Ryszard J. Barczyński, 2010 2014 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego
Bardziej szczegółowoTest powtórzeniowy Prąd elektryczny
Test powtórzeniowy rąd elektryczny 1 Wybierz poprawne uzupełnienia zdania. W metalach kierunek przepływu prądu jest zgodny z kierunkiem ruchu elektronów, jest przeciwny do kierunku ruchu elektronów, ponieważ
Bardziej szczegółowoBudowa. Metoda wytwarzania
Budowa Tranzystor JFET (zwany też PNFET) zbudowany jest z płytki z jednego typu półprzewodnika (p lub n), która stanowi tzw. kanał. Na jego końcach znajdują się styki źródła (ang. source - S) i drenu (ang.
Bardziej szczegółowoWłasności i zastosowania diod półprzewodnikowych
Własności i zastosowania diod półprzewodnikowych 1. zas trwania: 6h 2. el ćwiczenia Badanie charakterystyk prądowo-napięciowych różnych typów diod półprzewodnikowych. Montaż i badanie wybranych układów,
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI MATERIAŁY POMOCNICZE SERIA PIERWSZA
LABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI MATERIAŁY POMOCNICZE SERIA PIERWSZA 1. Lutowanie lutowania ołowiowe i bezołowiowe, przebieg lutowania automatycznego (strefy grzania i przebiegi temperatur), narzędzia
Bardziej szczegółowoElektronika. Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W10) Szkoły Policealnej Zawodowej.
Elektronika Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W10) Szkoły Policealnej Zawodowej. Zadania elektroniki: Urządzenia elektroniczne służą do przetwarzania i przesyłania informacji w postaci
Bardziej szczegółowoProstowniki. Prostownik jednopołówkowy
Prostowniki Prostownik jednopołówkowy Prostownikiem jednopołówkowym nazywamy taki prostownik, w którym po procesie prostowania pozostają tylko te części przebiegu, które są jednego znaku a części przeciwnego
Bardziej szczegółowoLekcja 5. Temat: Prawo Ohma dla części i całego obwodu
Lekcja 5. Temat: Prawo Ohma dla części i całego obwodu Prąd płynący w gałęzi obwodu jest wprost proporcjonalny do przyłożonej siły elektromotorycznej E, a odwrotnie proporcjonalne do rezystancji R umieszczonej
Bardziej szczegółowoLaboratorium Metrologii
Laboratorium Metrologii Ćwiczenie nr 3 Oddziaływanie przyrządów na badany obiekt I Zagadnienia do przygotowania na kartkówkę: 1 Zdefiniować pojęcie: prąd elektryczny Podać odpowiednią zależność fizyczną
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: "Właściwości wybranych elementów układów elektronicznych"
Ćwiczenie: "Właściwości wybranych elementów układów elektronicznych" Opracowane w ramach projektu: "Informatyka mój sposób na poznanie i opisanie świata realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki.
Bardziej szczegółowoZbiór zadań z elektroniki - obwody prądu stałego.
Zbiór zadań z elektroniki - obwody prądu stałego. Zadanie 1 Na rysunku 1 przedstawiono schemat sterownika dwukolorowej diody LED. Należy obliczyć wartość natężenia prądu płynącego przez diody D 2 i D 3
Bardziej szczegółowokierunek: Automatyka i Robotyka Zadania uzupełniające do wykładu i ćwiczeń laboratoryjnych z Elektroniki sem. II
kierunek: Automatyka i Robotyka Zadania uzupełniające do wykładu i ćwiczeń laboratoryjnych z Elektroniki sem. II iody prostownicze i diody Zenera Zadanie Podać schematy zastępcze zlinearyzowane dla diody
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Eksploatacja urządzeń elektronicznych Oznaczenie kwalifikacji: E.20 Numer zadania:
Bardziej szczegółowoBogdan Olech Mirosław Łazoryszczak Dorota Majorkowska-Mech. Elektronika. Laboratorium nr 3. Temat: Diody półprzewodnikowe i elementy reaktancyjne
Bogdan Olech Mirosław Łazoryszczak Dorota Majorkowska-Mech Elektronika Laboratorium nr 3 Temat: Diody półprzewodnikowe i elementy reaktancyjne SPIS TREŚCI Spis treści... 2 1. Cel ćwiczenia... 3 2. Wymagania...
Bardziej szczegółowoMultiwibrator astabilny, aleŝ to bardzo proste
Multiwibrator astabilny, aleŝ to bardzo proste Warszawa 22.VI.2009 Celem ćwiczenia jest własnoręczne zbudowanie (zlutowanie) układu elektronicznego. Z wielkiej liczby układów elektronicznych wybraliśmy
Bardziej szczegółowoBadanie diod półprzewodnikowych
Badanie diod półprzewodnikowych Proszę zbudować prosty obwód wykorzystujący diodę, który w zależności od jej kierunku zaświeci lub nie zaświeci żarówkę. Jak znaleźć żarówkę: Indicators -> Virtual Lamp
Bardziej szczegółowoScalony stabilizator napięcia typu 723
LABORATORIM Scalony stabilizator napięcia typu 723 Część II Zabezpieczenia przeciążeniowe stabilizatorów napięcia Opracował: dr inż. Jerzy Sawicki Wymagania, znajomość zagadnień: 1. dzaje zabezpieczeń
Bardziej szczegółowoElektronika z wykorzystaniem Arduino i Raspberry Pi : receptury / Simon Monk. Gliwice, copyright Spis treści. Przedmowa 11
Elektronika z wykorzystaniem Arduino i Raspberry Pi : receptury / Simon Monk. Gliwice, copyright 2018 Spis treści Przedmowa 11 1. Teoria 17 1.0. Wprowadzenie 17 1.1. Prąd 17 1.2. Napięcie 18 1.3. Wyliczanie
Bardziej szczegółowoPL B1. POLITECHNIKA OPOLSKA, Opole, PL BUP 11/18. JAROSŁAW ZYGARLICKI, Krzyżowice, PL WUP 01/19
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 230966 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 423324 (51) Int.Cl. H02M 3/155 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 31.10.2017
Bardziej szczegółowoKurs Wprowadzający. Daniel Wlazło, Mikołaj Marcinkiewicz
Kurs Wprowadzający Daniel Wlazło, Mikołaj Marcinkiewicz Sprawy organizacyjne Grupa KNR Kandydaci PWM PWM - Modulacja szerokości impulsów Ze względu na pewną bezwładność układ uśrednia napięcie. Zasilanie
Bardziej szczegółowoPodstawy użytkowania i pomiarów za pomocą MULTIMETRU
Podstawy użytkowania i pomiarów za pomocą MULTIMETRU Spis treści Informacje podstawowe...2 Pomiar napięcia...3 Pomiar prądu...5 Pomiar rezystancji...6 Pomiar pojemności...6 Wartość skuteczna i średnia...7
Bardziej szczegółowoInstrukcje do doświadczeń. Elektronika
Instrukcje do doświadczeń Elektronika 1 Spis doświadczeń 1 Dioda podstawowy obwód elektryczny...7 2 Dioda badanie charakterystyki...8 3 Dioda jako prostownik...9 4 LED podstawowy obwód elektryczny...10
Bardziej szczegółowoLaboratorium Analogowych Układów Elektronicznych Laboratorium 6
Laboratorium Analogowych Układów Elektronicznych Laboratorium 6 1/5 Stabilizator liniowy Zadaniem jest budowa i przebadanie działania bardzo prostego stabilizatora liniowego. 1. W ćwiczeniu wykorzystywany
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 34. Badanie elementów optoelektronicznych
Ćwiczenie nr 34 Badanie elementów optoelektronicznych 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z elementami optoelektronicznymi oraz ich podstawowymi parametrami, a także doświadczalne sprawdzenie
Bardziej szczegółowoSystemy i architektura komputerów
Bogdan Olech Mirosław Łazoryszczak Dorota Majorkowska-Mech Systemy i architektura komputerów Laboratorium nr 4 Temat: Badanie tranzystorów Spis treści Cel ćwiczenia... 3 Wymagania... 3 Przebieg ćwiczenia...
Bardziej szczegółowoTemat i cel wykładu. Tranzystory
POLTECHNKA BAŁOSTOCKA Temat i cel wykładu WYDZAŁ ELEKTRYCZNY Tranzystory Celem wykładu jest przedstawienie: konstrukcji i działania tranzystora bipolarnego, punktu i zakresów pracy tranzystora, konfiguracji
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Eksploatacja urządzeń elektronicznych Oznaczenie kwalifikacji: E.20 Numer zadania:
Bardziej szczegółowo(57) 1. Układ samowzbudnej przetwornicy transformatorowej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B2 PL B2 H02M 3/315. fig.
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 161056 (13) B2 (21) Numer zgłoszenia: 283989 (51) IntCl5: H02M 3/315 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 23.02.1990 (54)Układ
Bardziej szczegółowoObwody nieliniowe. Rysunek 1. Rysunek 2. Rysunek 3
Obwody nieliniowe Rysunek 1 Rysunek 2 Rysunek 3 1. Narysuj schemat zasilania diody świecącej, której parametry graniczne przedstawiono na rysunku 1, a charakterystykę prądowo-napięciową na rysunku 2. Układ
Bardziej szczegółowoSpis symboli elementów elektronicznych
Spis symboli elementów elektronicznych Symbol Oznaczenie Opis M V cc V dd Ścieżki i punkty łączenia ścieżek - należy zwracać uwagę na czarne kropeczki w miejscu krzyżowania się ścieżek, bowiem oznaczają
Bardziej szczegółowoZaznacz właściwą odpowiedź
EUOEEKTA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej ok szkolny 200/20 Zadania dla grupy elektrycznej na zawody I stopnia Zaznacz właściwą odpowiedź Zadanie Kondensator o pojemności C =
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka
Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: ELEKTRONIKA 2 (EZ1C500 055) BADANIE DIOD I TRANZYSTORÓW Białystok 2006
Bardziej szczegółowo(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 171947 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21)Numer zgłoszenia: 301401 (2)Data zgłoszenia: 08.12.1993 (5 1) IntCl6 H03F 3/72 H03K 5/04
Bardziej szczegółowoBadanie krzywej rozładowania kondensatora. Pojemność zastępcza układu kondensatorów.
E Badanie krzywej rozładowania kondensatora Pojemność zastępcza układu kondensatorów elem ćwiczenia jest obserwacja rozładowywania kondensatorów o różnej pojemności, powiązanie wyników tych obserwacji
Bardziej szczegółowoOPIS PATENTOWY
RZECZPOSPOLITA POLSKA OPIS PATENTOWY 154 561 w Patent dodatkowy mg do patentu n r ---- Int. Cl.5 G01R 21/06 Zgłoszono: 86 10 24 / p. 262052/ Pierwszeństwo--- URZĄD PATENTOWY Zgłoszenie ogłoszono: 88 07
Bardziej szczegółowoProjektowanie i produkcja urządzeń elektronicznych
Projektowanie i produkcja urządzeń elektronicznych AMBM M.Kłoniecki, A.Słowik s.c. 01-866 Warszawa ul.podczaszyńskiego 31/7 tel./fax (22) 834-00-24, tel. (22) 864-23-46 www.ambm.pl e-mail:ambm@ambm.pl
Bardziej szczegółowoPRAWO OHMA DLA PRĄDU PRZEMIENNEGO. Instrukcja wykonawcza
ĆWICZENIE 53 PRAWO OHMA DLA PRĄDU PRZEMIENNEGO Instrukcja wykonawcza 1 Wykaz przyrządów a. Generator AG 1022F. b. Woltomierz napięcia przemiennego. c. Miliamperomierz prądu przemiennego. d. Zestaw składający
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób podgrzewania żarników świetlówki przed zapłonem i układ zasilania świetlówki z podgrzewaniem żarników
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 211844 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 386656 (51) Int.Cl. H05B 41/14 (2006.01) H05B 41/295 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)
Bardziej szczegółowoScalony stabilizator napięcia typu 723
LBORTORIUM Scalony stabilizator napięcia typu 723 Część I Układy sprzężeń zwrotnych i źródeł napięcia odniesienia Opracował: dr inż. Jerzy Sawicki Wymagania, znajomość zagadnień: 1. Znajomość schematów,
Bardziej szczegółowoPL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 12/15
PL 223865 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 223865 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 406254 (22) Data zgłoszenia: 26.11.2013 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoOpracowane przez D. Kasprzaka aka 'master' i D. K. aka 'pastakiller' z Technikum Elektronicznego w ZSP nr 1 w Inowrocławiu.
Opracowane przez D. Kasprzaka aka 'master' i D. K. aka 'pastakiller' z Technikum Elektronicznego w ZSP nr 1 w Inowrocławiu. WZMACNIACZ 1. Wzmacniacz elektryczny (wzmacniacz) to układ elektroniczny, którego
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 208 Nazwa kwalifikacji: Eksploatacja urządzeń elektronicznych Oznaczenie kwalifikacji: E.20 Numer zadania:
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki sezon 2 3. Prąd elektryczny
Podstawy fizyki sezon 2 3. Prąd elektryczny Agnieszka Obłąkowska-Mucha AGH, WFIiS, Katedra Oddziaływań i Detekcji Cząstek, D11, pok. 111 amucha@agh.edu.pl http://home.agh.edu.pl/~amucha Prąd elektryczny
Bardziej szczegółowoCzym jest tranzystor? Budowa tranzystora
Czym jest tranzystor? Rezystor ogranicza prąd, kondensator gromadzi ładunek, a dioda LED świeci. To jest oczywiste, czym jednak zajmuje się tranzystor? Jest on bardzo popularnym i użytecznym elementem,
Bardziej szczegółowoDiagnostyka układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych. 1.1.1. Podstawowe wielkości i jednostki elektryczne
Diagnostyka układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych 1. Prąd stały 1.1. Obwód elektryczny prądu stałego 1.1.1. Podstawowe wielkości i jednostki elektryczne 1.1.2. Natężenie prądu
Bardziej szczegółowoPL B1. Hajduczek Krzysztof,Opole,PL BUP 20/05. Budziński Sławomir, Jan Wierzchoń & Partnerzy
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 205208 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 366652 (51) Int.Cl. G06F 1/28 (2006.01) H02H 3/20 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data
Bardziej szczegółowoElektrotechnika Skrypt Podstawy elektrotechniki
UNIWERSYTET PEDAGOGICZNY Wydział Matematyczno-Fizyczno-Techniczny Instytut Techniki Edukacja Techniczno-Informatyczna Elektrotechnika Skrypt Podstawy elektrotechniki Kraków 2015 Marcin Kapłan 1 Spis treści:
Bardziej szczegółowoElementy elektroniczne i przyrządy pomiarowe
Elementy elektroniczne i przyrządy pomiarowe Cel ćwiczenia. Nabycie umiejętności posługiwania się miernikami uniwersalnymi, oscyloskopem, generatorem, zasilaczem, itp. Nabycie umiejętności rozpoznawania
Bardziej szczegółowoTranzystory bipolarne elementarne układy pracy i polaryzacji
Tranzystory bipolarne elementarne układy pracy i polaryzacji Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Układy
Bardziej szczegółowoIle wynosi całkowite natężenie prądu i całkowita oporność przy połączeniu równoległym?
Domowe urządzenia elektryczne są często łączone równolegle, dzięki temu każde tworzy osobny obwód z tym samym źródłem napięcia. Na podstawie poszczególnych rezystancji, można przewidzieć całkowite natężenie
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 6: Lokalizacja usterek we wzmacniaczu napięcia REGIONALNE CENTRUM EDUKACJI ZAWODOWEJ W BIŁGORAJU
REGIONALNE CENTRUM EDUKACJI ZAWODOWEJ W BIŁGORAJU R C E Z w B I Ł G O R A J U LABORATORIUM pomiarów elektronicznych UKŁADÓW ANALOGOWYCH Ćwiczenie 6: Lokalizacja usterek we wzmacniaczu napięcia Opracował
Bardziej szczegółowo2. Który oscylogram przedstawia przebieg o następujących parametrach amplitudowo-czasowych: Upp=4V, f=5khz.
1. Parametr Vpp zawarty w dokumentacji technicznej wzmacniacza mocy małej częstotliwości oznacza wartość: A. średnią sygnału, B. skuteczną sygnału, C. maksymalną sygnału, D. międzyszczytową sygnału. 2.
Bardziej szczegółowo(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)
RZECZPO SPO LITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 172018 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21)Numer zgłoszenia 298251 (22) Data zgłoszenia: 23.03.1993 (51) Int.Cl.6 G01R 31/36 H02J
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 24 Temat: Układy bramek logicznych pomiar napięcia i prądu. Cel ćwiczenia
Ćwiczenie 24 Temat: Układy bramek logicznych pomiar napięcia i prądu. Cel ćwiczenia Poznanie własności i zasad działania różnych bramek logicznych. Zmierzenie napięcia wejściowego i wyjściowego bramek
Bardziej szczegółowo