Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z historii w klasie V

Transkrypt

1 Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z historii w klasie V Aby uzyskać ocenę: Dopuszczającą uczeń powinien wykazać się znajomością elementarnej wiedzy, wyjaśniać z pomocą nauczyciela znaczenie podstawowych terminów, dokonywać opisów przeszłości i porównywać ją z teraźniejszością na podstawie materiałów ilustracyjnych. Dostateczną - uczeń powinien posiadać podstawową wiedzę, czytać teksty ze zrozumieniem, dostrzegać związki teraźniejszości z przeszłością, opanować najprostsze umiejętności przedmiotowe, takie jak: dokonywanie oceny zdarzenia, opis, porównanie, określanie, w którym wieku rozegrało się dane wydarzenie, porządkowanie zdarzeń w kolejności chronologicznej, odczytywanie daty wydarzenia z osi czasu. Dobrą uczeń powinien opanować wiedzę nadobnym poziomie, wykazywać się aktywnością na lekcjach, wyrażać własną opinię, dostrzegać ciągłość rozwoju kulturalnego i cywilizacyjnego, integrować wiedzę uzyskana z różnych źródeł, samodzielnie poszukiwać informacji o swoim regionie i rodzinnej miejscowości, umiejętnie posługiwać się mapą, odczytywać wiadomości z wykresów i tabel. Bardzo dobrą uczeń musi wykazać się dużą wiedzą oraz zrozumieniem procesów historycznych; powinien samodzielnie wyciągać wnioski, ujmować treści historyczne w związki przyczynowo-skutkowe, krytycznie odnosić się do wydarzeń z przeszłości oraz porównywać epoki i okresy. Celującą uczeń powinien samodzielnie rozwijać swoje zainteresowania i wykazywać się wiedzą ponadprogramową, uczestniczyć w pracach przedmiotowych kółek zainteresowań, łączyć i wykorzystywać wiadomości z różnych dziedzin, brać udział w konkursach przedmiotowych. OCENA ŚRÓDROCZNA ROCZNA-jak na ocenę śródroczną i: dopuszczająca - wymienia narzędzia rolnicze używane przez Słowian, - zna daty chrztu Polski i zjazdu gnieźnieńskiego, koronacji Bolesława Chrobrego, umieszcza je na osi czasu, - zna legendy o Lechu, Czechu i Rusie, o Popielu oraz o Piaście, - omawia legendarne początki dynastii Piastów, - rozpoznaje cechy charakterystyczne legendy, - wskazuje na mapie Gniezno, obszar państwa Mieszka I, Gdańsk i ziemie zamieszkiwane przez Prusów, - wyjaśnia znaczenie terminów: : plemię, gród, drużyna, książę, klasztor, post, skryptorium, kopista, kupiec, rzemieślnik, cech, burmistrz, samorząd miejski, rynek, mieszczanie, - wie, na czym polegał słowiański obrzęd postrzyżyn, - podaje cechy idealnego rycerza, - opisuje średniowieczny klasztor i tryb życia mnichów, - wie, kiedy Orzeł Biały stał się symbolem państwa polskiego, - wskazuje na mapie Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie, - wymienia zasługi Jadwigi dla kultury polskiej, - umieszcza na osi czasu daty: sprowadzenia Krzyżaków do Polski, podboju Pomorza Gdańskiego przez Krzyżaków, koronacji Władysława Łokietka, bitwy pod Płowcami, bitwy pod Grunwaldem, - zna przedstawicieli polskiego i europejskiego renesansu: - pamięta datę 1492r. i zaznacza ją na taśmie czasu, - zna pojęcia renesans, odrodzenie, zaznacza na taśmie czasu epokę renesansu, - wymienia z jakich stanów składało się społeczeństwo polskie, - wskazuje na mapie granice Rzeczpospolitej w XVI wieku i jej sąsiadów, - zna, pamięta najważniejsze postacie z historii Polski: Stefan Czarniecki, Jan III Sobieski, Stefan Batory, Stanisław August Poniatowski, Stanisław Staszic, Hugo Kołłątaj, Ignacy Krasicki, Tadeusz Kościuszko, Jan Henryk Dąbrowski, - pamięta najważniejsze daty z historii Polski: 1525r.,1655r., 1672r., 1683r. 1772, 1788 do 1792r., 3 maja 1791r.1792r.,1793r., 24 marca 1794r., 1795r. i zaznacza je na taśmie czasu, - opowiada, jak współcześnie obchodzimy rocznicę 3 maja, - wyjaśnia znaczenie terminów:: sejm, sejmik, pospolite ruszenie, szlachta, przywilej, poseł, herb, dwór, paź, komnata, arras, potop szwedzki, folwark, pańszczyzna, kmiecie, karawela, Nowy Świat, Indianie, broń palna, konkwistador, przywilej, sejm walny, wolna elekcja, - wie, którzy władcy panowali w Rzeczypospolitej w XVIw, - wskazuje na mapie: terytorium Rzeczypospolitej Obojga Narodów i miejsce zawarcia unii polsko-litewskiej w 1569 roku, państwa, z którymi Rzeczpospolita prowadziła wojny w XVII wieku, dostateczna uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą i: uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą i:

2 - wymienia zajęcia mieszkańców średniowiecznego Gniezna, - podaje lata panowania Mieszka I, wskazuje na mapie granice jego państwa, - zna podstawowe fakty z życia świętego Wojciecha, - opisuje budowę średniowiecznego grodu, - przedstawia historię zjazdu gnieźnieńskiego, - wymienia zabudowania tworzące średniowieczny klasztor, tłumaczy, na czym polegała praca zakonników, - rozumie funkcję zamków w średniowieczu, rozpoznaje charakterystyczne elementy zamku, - wymienia główne elementy rycerskiego wyposażenia, - podaje przykłady zawodów rzemieślniczych w średniowieczu, - wymienia grupy ludności żyjące w średniowiecznym mieście, - wymienia prace polowe, sposoby spędzania wolnego czasu przez mieszkańców wsi w średniowieczu, - opisuje średniowieczne miasto, średniowieczną twierdzę, - wskazuje różnice między losem chłopa a życiem rycerza lub mieszczanina, - wymienia najważniejsze osiągnięcia Kazimierza Wielkiego, - umieszcza na osi czasu daty: zawarcia unii polsko-litewskiej w Krewie, bitwy pod Grunwaldem, podpisania I i II pokoju toruńskiego, koronacji Kazimierza Wielkiego, założenia Akademii Krakowskiej, wygaśnięcia dynastii Piastów, - podaje przyczyny i skutki wielkiej wojny z zakonem krzyżackim, - wskazuje na mapie: Pomorze Gdańskie, Małopolskę, Wielkopolskę, Kujawy, Mazowsze, Śląsk, Kraków, obszar Królestwa Polskiego za panowania Kazimierza Wielkiego, Malbork, państwo krzyżackie, - wyjaśnia znaczenie terminów: sołtys, pług, trójpolówka, lokacja, relikwie, koronacja, Szczerbiec, unia, Prusy, zakon krzyżacki, wielki mistrz, dobra uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, dostateczną i: - tłumaczy, jakie były przyczyny i skutki chrztu Polski, - wie, jaką rolę pełnili duchowni w państwie Mieszka I, - omawia następstwa misji i męczeńskiej śmierci biskupa Wojciecha, - wskazuje na mapie ziemie polskie zamieszkiwane przez plemiona słowiańskie w X wieku, - opowiada o powstaniu i początkach państwa polskiego, - omawia znaczenie przyjęcia chrztu przez Polskę, - wskazuje na mapie granice państwa polskiego w czasach Bolesława - wie, jaką rolę w okresie wielkich odkryć geograficznych odegrał Krzysztof Kolumb, opowiada, co wydarzyło się w roku 1492, używając terminów: karawela, Nowy Świat, Indianie, broń palna, - tłumaczy, na czym polegało odkrycie Mikołaja Kopernika, wyjaśnia jego teorię, opowiada o życiu Kopernika, używając wyrażeń: uczony, astronom, odkrycie naukowe, - podaje przykłady budowli renesansowych w Polsce, - wie, jak nazywał się pierwszy polski władca elekcyjny, - wie, jaką rolę odegrali w trakcie powstania kościuszkowskiego Jan Henryk Dąbrowski i Jan Kiliński, - wskazuje na mapie ziemie utracone przez państwo w wyniku rozbiorów, - wymienia reformy wprowadzone za panowania króla Poniatowskiego, - wymienia najważniejszych przedstawicieli polskiego renesansu, - zna najważniejsze dokonania Bartłomieja Diaza, Vasco da Gamy i Ferdynanda Magellana, Leonarda da Vinci, Mikołaja Reja, Jana Kochanowskiego, - rozumie znaczenie terminu demokracja szlachecka, konstytucja, elekcja, pole elekcyjne, koronacja, demokracja szlachecka,reformacja, - opisuje tradycyjny strój szlachecki, dwór szlachecki - wymienia prawa i obowiązki szlachty, - wymienia elementy, z których składał się herb szlachecki, - opisuje uzbrojenie husarza na podstawie ilustracji, - omawia przebieg wolnej elekcji, - zna przyczyny i skutki uchwalenia Konstytucji 3 maja, - wie, kim byli Stanisław Małachowski i Hugo Kołłątaj, - wyjaśnia znaczenie terminów: barok, oświecenie, klasycyzm, - wie, jakie funkcje pełniła sztuka barokowa w Kościele katolickim, uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, dostateczną i: - rozumie przełomowe znaczenie roku 1492 w dziejach Europy i świata,podaje przyczyny i skutki odkryć geograficznych, - omawia przyczyny i skutki zawarcia unii lubelskiej, podaje najważniejsze postanowienia, - wyjaśnia, na czym polegała wojna podjazdowa, - omawia przyczyny i skutki rozbiorów Polski, - tłumaczy, dlaczego rycerstwo przekształciło się w szlachtę, - wymienia postanowienia Artykułów henrykowskich,

3 Chrobrego, - rozumie szczególne znaczenie koronacji Bolesława Chrobrego, - omawia przebieg procesu lokacji wsi, - omawia przejawy średniowiecznej pobożności, wyjaśnia, jaką rolę w sztuce średniowiecznej odgrywała tematyka religijna, - wie, jaką drogę musiał przejść chłopiec, aby zostać rycerzem, - wyjaśnia, czym były turnieje rycerskie, na czym polegały i jak przebiegały, - wie, jaką rolę odgrywali w średniowiecznym mieście burmistrz i członkowie ławy miejskiej, - tłumaczy, jaki wpływ na pracę miało zastosowanie młyna i pługa, - potrafi wskazać różnice między stylami romańskim i gotyckim, - charakteryzuje grupy ludności żyjące w średniowiecznym mieście, - ocenia, czy ostatniemu władcy z dynastii Piastów słusznie nadano przydomek Wielki, - podaje przyczyny i skutki zawarcia unii polsko-litewskiej w Krewie, - podaje przyczyny i skutki wielkiej wojny z zakonem krzyżackim, - omawia przebieg bitwy pod Grunwaldem, - wymienia najważniejsze dokonania Władysława Jagiełły i Kazimierza Jagiellończyka, bardzo dobra uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, dostateczną, dobrą i: - podaje autorów średniowiecznych kronik, zawierających legendy o początkach państwa polskiego, - wymienia przyczyny i skutki zjazdu gnieźnieńskiego, wyjaśnia jego znaczenie, - charakteryzuje wierzenia przed przyjęciem chrztu przez Mieszka I, - potrafi określić przyczyny i skutki przyjęcia chrztu przez Mieszka, - ocenia znaczenie bitwy pod Cedynią, - przekazuje relację z pobytu Ottona III w Gnieźnie w 1000, - charakteryzuje politykę zewnętrzną i wewnętrzną B.Chrobrego, - wymienia różnice między handlem średniowiecznym i współczesnym, - porównuje miasto średniowieczne z miastem współczesnym, - wymienia elementy kultury rycerskiej i dworskiej, - zna przyczyny kryzysu państwa polsko-litewskiego w XVII wieku, podaje przyczyny i skutki wojen ze Szwecją i Turcją w XVII wieku, - ocenia znaczenie hołdu pruskiego w dziejach Rzeczypospolitej, - rozpoznaje takie elementy architektoniczne, jak: loggia, arkady, attyka, - zna przyczyny i skutki uchwalenia Konstytucji 3 maja, wymienia jej najważniejsze postanowienia, omawia reformy Sejmu Wielkiego, - wymienia cechy sztuki barokowej i klasycystycznej, budowli renesansowych, - określa znaczenie utworzenia Komisji Edukacji Narodowej, - opowiada o powstaniu kościuszkowskim, używając wyrażeń: naczelnik powstania, przysięga Kościuszki, kosynierzy, podaje przyczyny i skutki powstania w 1794 r., omawia rolę chłopów w tym powstaniu, - wyjaśnia terminy renesans i humanizm, wymienia dzieła renesansowe, - wskazuje na mapie lądy odkryte w XV i XVI wieku przez Europejczyków, trasy wypraw Bartłomieja Diaza, Vasco da Gamy i Ferdynanda Magellana, - omawia różnice w postrzeganiu ludzkiego życia w średniowieczu i renesansie, - omawia zasługi ostatnich Jagiellonów dla rozwoju kultury polskiej, - wie, na czym polegała uprzywilejowana pozycja szlachty w Rzeczypospolitej, - wymienia przywileje szlacheckie ograniczające wolność osobistą chłopów, - opowiada o rozwoju Gdańska w XVI i XVIIw., jego roli w handlu zbożem, - wskazuje na mapie miejsca najważniejszych bitew polskiego wojska w XVIIw - opowiada o wyprawie wiedeńskiej używając wyrazów: oblężenie, odsiecz, sułtan, husaria, wymienia skutki zwycięstwa pod Wiedniem, - przedstawia postulaty konfederatów barskich, - omawia okoliczności zawiązania konfederacji targowickiej, wymienia jej następstwa, ocenia decyzję króla o przystąpieniu do konfederacji targowickiej, - wymienia najważniejsze wynalazki epoki oświecenia, uczeń spełnia wymagania na ocenę dobrą i: - rozumie myśl Terencjusza- hasło humanistów, - wyjaśnia, jak średniowieczni mieszkańcy Europy wyobrażali sobie świat, - tłumaczy, jaki wpływ miały odkrycia geograficzne na wyobrażenia ludzi o świecie, ocenia ich znaczenie dla Europejczyków i ludów Ameryki, - wyjaśnia, w jaki sposób obradował sejm walny, - wie, na czym polegała tolerancja religijna w XVI-wiecznej Rzeczypospolitej, - tłumaczy, na czym polegała zasada liberum veto, - charakteryzuje życie dworskie na Zamku Królewskim na Wawelu, - charakteryzuje poszczególne grupy polskiej szlachty, - porównuje szlachecki sejm walny ze współczesnym polskim parlamentem, - porównuje postanowienia unii lubelskiej z ustaleniami unii w Krewie, - wskazuje różnice między pacta conventa i Artykułami henrykowskimi,

4 - wymienia czynniki umożliwiające ponowne scalenie ziem polskich, - omawia politykę wewnętrzną i zewnętrzną Kazimierza Wielkiego, - określa na podstawie drzewa genealogicznego pokrewieństwo łączące przedstawicieli dynastii Piastów i Andegawenów, - tłumaczy, jakie znaczenie miało dla Polski odzyskanie Pomorza Gdańskiego w 1466 roku, - rozpoznaje na przykładach średniowiecznych budowli takie elementy architektoniczne, jak: portal, rozeta, apsyda, łuk, sklepienie, - prezentuje postać świętego Wojciecha, - tłumaczy, dlaczego stosowanie trójpolówki dawało lepsze efekty niż uprawa ziemi metodą żarową, - porównuje życie na wsi w średniowieczu i w czasach współczesnych, - dostrzega negatywne skutki rozbicia dzielnicowego, - tłumaczy, w jakich okolicznościach powstał zakon krzyżacki, - wie, dlaczego Konrad Mazowiecki sprowadził Krzyżaków do Polski, omawia skutki tego wydarzenia, - wymienia przyczyny konfliktu polsko-krzyżackiego, - wie, jakie skutki przyniosła Polsce utrata Pomorza Gdańskiego, - ocenia rolę Władysława Łokietka w procesie zjednoczenia państwa, - tłumaczy znaczenie jego koronacji dla Polski, wskazuje na mapie dzielnice Królestwa Polskiego w chwili jego śmierci, - ocenia politykę Krzyżaków oraz ich działalność na podbitych terenach, - porównuje politykę zagraniczną Wł. Łokietka i Kazimierza Wielkiego, - porównuje przebieg dwóch wojen polsko-krzyżackich w XV wieku i ocenia znaczenie tych konfliktów w polskiej historii, celującą uczeń spełnia wymagania na ocenę dop, dst, db, bdb i: - ) Roczną ocenę celującą może uzyskać uczeń, który nie otrzymał w przeciągu całego roku szkolnego ani jednej oceny niedostatecznej oraz dopuszczającej, brał udział w konkursach przedmiotowych i osiągał w nich sukcesy, ze sprawdzianów, kartkówek, testów otrzymał oceny celujące lub bardzo dobre. - omawia przyczyny i skutki wojen prowadzonych przez Rzeczpospolitą w XVII wieku, - porównuje terytorium Rzeczypospolitej Obojga Narodów z obszarem współczesnej Polski, - rozumie, dlaczego dzień 14 października jest obchodzony jako Dzień Edukacji Narodowej, - ocenia dokonania Stefana Czarnieckiego, Jana II Sobieskiego, Tadeusza Kościuszki, Stanisława Augusta Poniatowskiego, - porównuje sztukę barokową z klasycystyczną oraz wskazuje różnice między stylem renesansowym i barokowym w architekturze, - wie, kim byli Hernan Cortez i Francisco Pizarro, - pozyskuje z różnych źródeł informacje o Krzysztofie Kolumbie oraz tworzy notatkę na jego temat, - ocenia wpływ wynalazku Jana Gutenberga na zmianę światopoglądu ludzi, - sporządza notatkę na temat wybranego twórcy renesansowego na podstawie zgromadzonych informacji, - podaje przykłady dzieł sztuki nawiązujących do wydarzeń z XVI- XVIIIwiecznej historii Rzeczypospolitej, - określa wpływ kultury włoskiej na rozwój sztuki renesansowej w Polsce, - charakteryzuje poszczególne grupy narodowościowe żyjące w państwie polsko-litewskim, - wie, dlaczego sejm obradujący w latach określa się jako Sejm Czteroletni lub Sejm Wielki, - rozpoznaje takie elementy architektoniczne, jak: gzyms, tympanon, fasada, - tłumaczy, co spowodowało ożywiony rozwój nauki w epoce oświecenia, uczeń spełnia wymagania na ocenę dop,, dst, db, bdb i: - ) Roczną ocenę celującą może uzyskać uczeń, który nie otrzymał w przeciągu całego roku szkolnego ani jednej oceny niedostatecznej oraz dopuszczającej, brał udział w konkursach przedmiotowych i osiągał w nich sukcesy, ze sprawdzianów, kartkówek, testów otrzymał oceny celujące lub bardzo dobre. PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII 1. OCENY CZĄSTKOWE Uczeń otrzymuje oceny cząstkowe za aktywność, sprawdziany, kartkówki, testy podsumowujące, zeszyt ćwiczeń, odpowiedzi, pracę z kartą pracy, zadania domowe. 2. SPRAWDZIANY, KARTKÓWKI, TESTY

5 a) sprawdziany, testy: w formie pisemnej : odpowiedzi na pytania są oceniane i punktowane; uzyskany stopień zależeć będzie od ilości wykonanych pytań, zadań / ocena uwzględnia wybór treści, wiedzę merytoryczną, poprawność wypowiedzi, znajomość faktów historycznych; b) krótkie wypowiedzi pisemne /kartkówki z trzech ostatnich lekcji/ jako forma odpytania z bieżącego materiału : - uczeń nieobecny na trzech ostatnich lekcjach może nie pisać kartkówki, musi ją uzupełnić w terminie dwóch tygodni. Ocenę niedostateczną z kartkówki, testu, sprawdzianu można poprawić (tylko raz) na zajęciach dydaktyczno wyrównawczych w nieprzekraczalnym terminie dwóch tygodni od jej otrzymania. c) odpowiedzi ustne : - ocenie podlega poziom wiedzy, jak również sposób jej przekazania, - ocenie podlega umiejętność czytania mapy, d) zadania domowe : - w ciągu semestru można cztery razy nie odrobić zadania domowego( braki zadań odnotowywane są w zeszycie uwag), - pięć braków i następne - to ocena niedostateczna, zadania powinny być uzupełnione na następną lekcję, - brak zeszytu i zeszytu ćwiczeń traktowane jest jako brak zadania domowego, - jakościowo zadanie domowe ocenia nauczyciel / najczęściej u wybranych uczniów, ewentualnie zbiera zeszyty lub ćwiczenia całej klasy /, - uczeń musi umieć wytłumaczyć zadanie zwłaszcza dla chętnych/ na szóstkę/, Jeżeli podczas sprawdzania zeszytu lub ćwiczeń okaże się, że zadanie nie zostało uzupełnione uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną i ma obowiązek uzupełnić braki. e) postawa na lekcji : - uczniowie czynnie uczestniczący w lekcji mają szansę uzyskania plusa-3 plusy to ocena bardzo dobra, - nie wyklucza się otrzymania minusów za negatywną postawę na lekcji- 3 minusy to ocena niedostateczna. f) praca samodzielna ucznia : - przygotowanie referatu, - przygotowanie pomocy, prac dodatkowych; - przygotowanie i udział w konkursach. 3. UZUPEŁNIANIE ZALEGŁOŚCI Uczeń ma obowiązek uzupełnić zaległości (notatki w zeszycie, ćwiczenia) powstałe podczas nieobecności. Jeżeli jest to nieobecność spowodowana chorobą ma na uzupełnienie tydzień. Jeżeli natomiast uczeń był nieobecny w szkole jeden dzień, kilka godzin (zawody sportowe, konkursy, wizyta u lekarza, sprawy rodzinne) notatka musi być uzupełniona w tym samym dniu, tak aby uczeń w dniu następnym nie miał w zeszycie, ani w ćwiczeniach braków. Musi również uzupełnić zadane w dniu nieobecności zadanie domowe. 4. OCENA KOŃCOWA NIE JEST ŚREDNIĄ ARYTMETYCZNĄ OCEN:

6 - oceny z prac pisemnych (sprawdziany, kartkówki, testy) są ocenami wiodącymi przy wystawianiu ocen śródrocznych i rocznych, a pozostałe np. za zadania domowe, stanowią uzupełnienie, - prace klasowe, kartkówki i testy pozostają w szkole, są do wglądu dla rodziców w czasie zebrań i dni otwartych, - oceny, uwagi oraz inne informacje dla rodziców wpisywane są do zeszytów przedmiotowych, - informacje o zagrożeniu oceną niedostateczną przekazywane są rodzicom na osobnych kartkach do podpisu. 5. Ustala się następujące wagi ocen: a) waga 4 sprawdziany, testy, zadania klasowe; b) waga 3 kartkówki, dyktanda, wypowiedź ustna, praca dodatkowa na sprawdzianie; c) waga 2 zadanie domowe, zeszyt ćwiczeń, prace dodatkowe; d) waga 1 praca na lekcji, aktywność; -Ocena poprawiona ma taką samą wagę. - Waga oceny śródrocznej i rocznej decyduje przy ustalaniu ocen klasyfikacyjnych. - Jeżeli waga w rzędzie setek jest wyższa bądź równa 75 to ocenę zaokrągla się na wyższą. 6. Procedura dotycząca warunków o trybu uzyskania przez ucznia oceny klasyfikacyjnej wyższej niż przewidywana 1. Wniosek od rodzica lub ucznia. 2. Analiza zasadności wniosku w oparciu o 44 ust. 3 Statutu Szkoły oraz wagę ocen cząstkowych ustalonych przez nauczyciela. 3. Po uznaniu zasadności wniosku ustalenie formy poprawy oceny np. sprawdzian całoroczny, sprawdzian z danego działu, praca dodatkowa, praca praktyczna itp. 4. Ustalona przez nauczyciela w ten sposób ocena nie może być niższa niż przewidywana. 5. W przypadku niezasadności wniosku nauczyciel sporządza pisemne uzasadnienie.