RYZYKO ZAWODOWE ZWIĄZANE EKSPOZYCJĄ NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "RYZYKO ZAWODOWE ZWIĄZANE EKSPOZYCJĄ NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA"

Marta Kołodziejczyk
7 lat temu
Przeglądów:

1 RYZYKO ZAWODOWE ZWIĄZANE EKSPOZYCJĄ NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA Katarzyna Zielińska-Jankiewicz Anna Kozajda Irena Szadkowska-Stańczyk

2 NARAŻENIE NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA GRUPY ZWIĘKSZONEGO RYZYKA Personel oddziałów szpitalnych chirurgicznych, ginekologiczno-położniczych, intensywnej opieki medycznej, zakaźnych, pulmonologicznych i ftyzjatrycznych pediatrycznych, hemodializy, hematologicznych oraz prosektoriów Personel pracowni endoskopowych Stomatolodzy Pracownicy stacji pogotowia ratunkowego Pracownicy stacji krwiodawstwa Pracownicy laboratoriów diagnostycznych Pracownicy domów opieki społecznej

pediatrycznych, hemodializy, hematologicznych oraz prosektoriów Personel pracowni endoskopowych Stomatolodzy Pracownicy

3 NARAŻENIE NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA powietrzna D R O G I P R Z E N O S Z E N I A (gruźlica, grypa, legionelloza, mononukleoza zakaźna, odra ) przez krew i inne płyny ustrojowe (wirusowe zapalenie wątroby typu B i C, AIDS ) przez bezpośredni kontakt (opryszczka ) pokarmowa (fekalno-oralna) (zapalenie wątroby typu A, zakażenia pałeczkami Shigella i Salmonella)

ustrojowe (wirusowe zapalenie wątroby typu B i C, AIDS ) przez bezpośredni kontakt

4 NARAŻENIE NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA SZCZEGÓLNE ZAGROŻENIE DLA PRACOWNIKÓW P R Z Y K Ł A D Y prątki gruźlicy wirusy wywołujące choroby układu oddechowego niektóre szczepy Staphylococcus aureus, E. coli wirusy zapalenia wątroby typu B i C ludzki wirus niedoboru odporności

wywołujące choroby układu oddechowego niektóre szczepy Staphylococcus

5 O C E N A R Y Z Y K A Z A W O D O W E G O Przed rozpoczęciem pracy na danym stanowisku Okresowo powtarzana i weryfikowana W przypadku zmiany warunków pracy, która może wpłynąć na ekspozycję na czynniki biologiczne W przypadku wystąpienia chorób związanych z wykonywaną pracą

zmiany warunków pracy, która może wpłynąć na ekspozycję na czynniki

6 O C E N A R Y Z Y K A Z A W O D O W E G O Informacja o czynniku biologicznym: rodzaj, klasyfikacja do grupy ryzyka, droga przenoszenia, zdolność przetrwania w środowisku zewnętrznym (oporny, wrażliwy), wrażliwość na środki dezynfekujące, skutki zdrowotne, możliwość zastosowania szczepień ochronnych Informacja o wykonywanych czynnościach: rodzaj, czas trwania, częstotliwość kontaktu z czynnikiem biologicznym, zgodność z drogą przenoszenia Informacja o specyficznych czynnościach: z czynnikami biologicznymi z wysokiej grupy ryzyka, z czynnikami biologicznymi o niskiej dawce infekcyjnej lub wysokiej inwazyjności, charakteryzujące się wysokim ryzykiem skaleczenia

czynnościach: rodzaj, czas trwania, częstotliwość kontaktu z czynnikiem biologicznym, zgodność z drogą przenoszenia Informacja o specyficznych czynnościach: z

7 O C E N A R Y Z Y K A Z A W O D O W E G O Identyfikacja narażonych pracowników Wybór środków i sposobów ochrony pracowników przed narażeniem na czynniki biologiczne (techniczne, organizacyjne, medyczne) Kontrola skuteczności działań profilaktycznych Informowanie pracowników o ryzyku zawodowym Dokumentowanie ryzyka

biologiczne (techniczne, organizacyjne, medyczne) Kontrola skuteczności

8 O C E N A R Y Z Y K A Z A W O D O W E G O POZIOM RYZYKA ZAWODOWEGO NIE JEST ZWIĄZANY Z OKREŚLONYM ZAWODEM MEDYCZNYM, STANOWISKIEM, CZY MIEJSCEM PRACY, ALE Z RODZAJEM WYKONYWANYCH CZYNNOŚCI

9 CZYNNOŚCI STWARZAJĄCE RYZYKO KONTAKTU Z CZYNNIKIEM BIOLOGICZNYM Czynności i zabiegi diagnostyczne, lecznicze, pielęgnacyjne i rehabilitacyjne, w trakcie których może dojść do bezpośredniegokontaktu z pacjentem lub/i materiałem biologicznym pochodzącym od niego. Działalność pomocnicza o charakterze pozamedycznym: sterylizacja i dezynfekcja narzędzi i sprzętu medycznego, usługi pralnicze, sprzątanie, utylizacja odpadów medycznych, usuwanie i transport wewnętrzny zużytego sprzętu jednorazowego użytku, transport próbek materiału biologicznego.

Działalność pomocnicza o charakterze pozamedycznym: sterylizacja i dezynfekcja narzędzi i sprzętu medycznego, usługi pralnicze,

10 1 P O Z I O M Y B E Z P I E C Z E Ń S T W A Poziom bezpieczeństwa 1 Czynności, których wykonywanie wiąże się z niewielkim prawdopodobieństwem kontaktu z materiałem zakaźnym np.: ultrasonografia, EKG, EEG, badanie internistyczne Poziom bezpieczeństwa 2 Czynności, w trakcie których dochodzi do częstego i regularnego kontaktu z krwią lub/i innymi płynami ustrojowymi, które mogą być źródłem patogenów z grupy ryzyka 2 lub 3** np.: zabiegi operacyjne, intubacja, zabiegi położnicze, pielęgnacja pacjentów z niewydolnością zwieraczy, usuwanie i transport wewnętrzny odpadów medycznych, wkłucia dożylne, pobieranie krwi do badań laboratoryjnych

: ultrasonografia, EKG, EEG, badanie internistyczne Poziom bezpieczeństwa 2 Czynności, w trakcie których dochodzi do częstego i regularnego kontaktu z krwią

11 P O Z I O M Y B E Z P I E C Z E Ń S T W A Poziom bezpieczeństwa 3 Czynności wykonywane w strefie wysokiej koncentracji czynników biologicznych z grupy ryzyka 3 np.: opieka nad chorymi na gruźlicę w fazie prątkowania Poziom bezpieczeństwa 4 Czynności, w trakcie których istnieje możliwość kontaktu z czynnikami biologicznymi z grupy ryzyka 4 np.: opieka nad chorymi na niektóre rodzaje gorączki krwotocznej

: opieka nad chorymi na gruźlicę w fazie prątkowania Poziom bezpieczeństwa 4 Czynności, w trakcie

12 M E T O D Y P R O F I L A K T Y K I OGÓLNE ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA TECHNICZNE ORGANIZACYJNE MEDYCZNE

13 TECHNICZNE OGÓLNE ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA urządzenia i środki do mycia i dezynfekcji oddzielne pomieszczenia do spożywania posiłków oddzielne toalety dla personelu szatnie środki ochrony zbiorowej i indywidualnej powierzchnie podłóg, ścian, blatów łatwo zmywalne i odporne na działanie środków chemicznych bezpieczne systemy składowania i transportu odpadów medycznych bezpieczny sprzęt i narzędzia

zbiorowej i indywidualnej powierzchnie podłóg, ścian, blatów łatwo zmywalne i odporne na działanie

14 ORGANIZACYJNE OGÓLNE ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA mycie rąk przed i po pracy oraz po kontakcie z pacjentem lub materiałem biologicznym pochodzącym od chorego bezpieczne postępowanie z próbkami materiału biologicznego i z odpadami medycznymi właściwe postępowanie w przypadku niebezpiecznego zdarzenia z udziałem czynników biologicznych dezynfekcja i sterylizacja aparatury i sprzętu medycznego oraz narzędzi unikanie czynności prowadzących do tworzenia aerozoli zakaz spożywania posiłków, nakładania makijażu na stanowisku pracy zakaz noszenia prywatnej odzieży w pracy oraz prania odzieży roboczej w domu oznakowanie pomieszczeń, w których istnieje ryzyko skażenia biologicznego

dezynfekcja i sterylizacja aparatury i sprzętu medycznego oraz narzędzi unikanie czynności prowadzących do tworzenia aerozoli zakaz spożywania posiłków, nakładania

15 OGÓLNE ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA MEDYCZNE badania lekarskie pracowników narażonych na czynniki biologiczne czynna immunizacja (szczepienia ochronne) profilaktyka poekspozycyjna

16 INFORMOWANIE PRACOWNIKÓW potencjalne ryzyko dla zdrowia wynikające z obecności w środowisku pracy czynników biologicznych środki ostrożności, jakie należy podjąć w celu ochrony przed narażeniem na czynniki biologiczne postępowanie w przypadku niebezpiecznych zdarzeń z udziałem czynników biologicznych SZKOLENIE PRACOWNIKÓW przed podjęciem pracy związanej z kontaktem z czynnikami biologicznymi w przypadku każdej zmiany warunków pracy, która może mieć wpływ na wielkość ryzyka

postępowanie w przypadku niebezpiecznych zdarzeń z udziałem czynników biologicznych SZKOLENIE PRACOWNIKÓW przed

Podobne dokumenty

CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA. Tomasz Gorzelanny

CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA Tomasz Gorzelanny PODSTAWY PRAWNE Dyrektywa Unii Europejskiej nr 2000/54/WE z 18.09.2000 r. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22.04.2005 r. w sprawie szkodliwych