GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY w RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W GMINIE WIĄZÓW NA LATA

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały Nr XX/118/2011 Rady Miasta i Gminy Wiązów GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY w RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W GMINIE WIĄZÓW NA LATA

2 W S T Ę P Jednym z nadrzędnych celów polityki prorodzinnej państwa jest tworzenie warunków do pełnego rozwoju i prawidłowego funkcjonowania rodziny oraz zapobieganie występowaniu postaw i zachowań aspołecznych. Ustawa z dnia r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ma na celu zwiększenie skuteczności przeiwdziałania przemocy w rodzinie oraz działania zmierzające do podnoszenia świadomości społecznej w zakresie przemocy w rodzinie. Zgodnie z tą ustawą do zadań własnych gminy należy opracowywanie programów ochrony ofiar przemocy w rodzinie oraz programów korekcyjno edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie. Również z ustawy o pomocy społecznej z dnia r. (Dz.U. z 2009 Nr 175 poz z późn.zm.) oraz ustawy z dnia r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. z 2007 r. Nr 70 poz. 473 z późn.zm.) wynika konieczność prowadzenia działań zapobiegających przemocy w rodzinie. Strategia Integracji i Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Wiązów na lata przyjęta Uchwałą Rady Miasta i Gminy Wiązów IX/84/2007 w dniu wyznacza zmniejszenie zjawiska przemocy w rodzinie i problemów wokół niego występujących jako jeden z głównych celów operacyjnych. Program przeciwdziałania przemocy w rodzinie ma na celu : rozwój współpracy w zakresie budowy spójnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie podnoszenie świadomości społeczeństwa w zakresie skali i możliwości przeciwdziałania przemocy w rodzinie zwiększenie dostępności pomocy rodzinom, w których stosowana jest przemoc, a w szczególności zwiększenie skuteczności ochrony ofiar przemocy w rodzinie. P R Z E M O C W R O D Z I N I E Przemoc jest zjawiskiem powszechnie występującym w społeczeństwie, jest zaburzeniem funkcjonowania rodziny prowadzącym do naruszeń norm moralnych prawnych.. Przemoc w rodzinie jest przestępstwem i wpływa destrukcyjnie na jej ofiary, jak też na całą rodzinę i społeczeństwo. Zgodnie z art. 2 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie p r z e m o c to: jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, czyli osób najbliższych w rozumieniu art ustawy z dnia Kodeks karny, a także innej osoby wspólnie zamieszkującej, lub gospodarującej narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą. Przemoc jest intencjonalna, jest zamierzonym działaniem ukierunkowanym na ofiarę i ma na celu kontrolowanie jej i podporządkowanie, zmierza do osiągnięcia jakiegoś celu. opiera się na władzy i kontroli wykorzystuje przewagę sił i uniemożliwia samoobronę. jest skutkiem nierównowagi sił pomiędzy sprawcą, a ofiarą przemocy wykorzystuje przewagę sił, opiera się na władzy i kontroli powoduje cierpienie i ból doświadczenie bólu i cierpienia osłabia zdolność ofiary do samoobrony narusza prawa i dobra osobiste - sprawca wykorzystuje przewagę siły, narusza podstawowe

3 prawa ofiary (np. prawo do nietykalności fizycznej, godności i szacunku ). Przemoc w rodzinie godzi w wolność osobistą jednostki, powoduje u niej fizyczne i psychiczne szkody oraz wywołuje cierpienie i upokorzenie. Można wyodrębnić następujące formy przemocy: fizyczna - są to działania bezpośrednie, które wyrządzają ból i cierpienie, min. bicie znęcanie się, nieudzielenie pomocy psychiczna - sprawowanie przez sprawcę psychicznej kontroli nad ofiarą, domaganie się posłuszeństwa, narzucanie własnych poglądów seksualna - działająca w obszarze zachowań seksualnych z naruszeniem intymności pożycia polegająca na zmuszaniu do zachowań seksualnych oraz wymuszaniu współżycia w nieakceptowanej formie ekonomiczna inaczej finansowa opiera się na całkowitej zależności ofiary od statusu materialnego sprawcy, niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych rodziny, uniemożliwianie podjęcia pracy zarobkowej, przemoc w wymiarze społecznym zabranianie osobie wychodzenia z domu, zakazywanie kontaktów z rodziną i innymi zaprzyjaźnionymi osobami zaniedbanie, czyli niezaspokajanie podstawowych potrzeb osób zależnych zarówno fizycznych emocjonalnych jak i medycznych, ten rodzaj przemocy odnosi się szczególnie do relacji rodzicielskich polegający na braku właściwej opieki i troski ze strony rodziców, co może powodować szkody psychiczne oraz uszczerbek na zdrowiu. P R O B L E M P R Z E M O C Y W R O D Z I N I E NA T E R E N I E M I A S T A I G M I N Y W I Ą Z Ó W Przemoc w rodzinie jest problemem trudnym do badania. Ludzie bardzo niechętnie przyznają się do występowania przemocy w rodzinie, dlatego też trudno jest określić skalę tego zjawiska. Przemoc nie dotyczy bowiem tylko rodzin z tzw marginesu społecznego i nie jest związana wyłącznie z nadużywaniem alkoholu. Dane dotyczące występowania przemocy w rodzinie gromadzone są przez Komendę Powiatową Policji w Strzelinie oraz w Wiązowie. Z informacji Komendy Powiatowej Policji w Strzelinie wynika, że w 2010 r. na terenie miasta i gminy Wiązów przeprowadzono 38 interwencji domowych, w których zastosowano procedurę Niebieskiej Karty W większości przypadków osobami pokrzywdzonymi byli członkowie rodzin : żony, rodzice i pełnoletnie dzieci. Podczas 14 interwencji na miejscu zdarzenia były obecne małoletnie dzieci. W dwóch przypadkach również wobec małoletnich dzieci była skierowana przemoc. Za znęcanie się fizyczne lub psychiczne nad osobą najbliższą Policja wszczęła 3 postępowania z artykułu 207 Kodeksu karnego zakończone skierowaniem aktu oskarżenia przeciwko sprawcom przemocy. Z pomocy Punktu Konsultacyjnego w Wiązowie, gdzie zatrudniony jest psycholog skorzystało 29 rodzin, działania terapeutyczne obejmowały 32 osoby z tych rodzin. Powyższe liczby z pewnością nie odzwierciedlają skali zjawiska przemocy domowej w gminie Wiązów. Wiele osób ukrywa fakt występowania przemocy wewnątrz rodziny, a sąsiedzi i znajomi bardzo rzadko zgłaszają taką sytuację odpowiednim instytucjom posługując się stereotypowym myśleniem, że w konflikty rodzinne nie należy się wtrącać.

4 C E L E P R O G R A M U P R Z E C I W D Z I A Ł A N I A P R Z E M O C Y Celem głównym programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie jest zwiększenie skuteczności poprzez spójne działania wszystkich służb na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz podniesienie świadomości społeczności lokalnej. CELE SZCZEGÓŁOWE Podejmowanie działań profilaktycznych w zakresie przeciwdziałania przemocy Zwiększenie skuteczności i dostępności pomocy doradczej psychologicznej, prawnej terapeutycznej oraz pracy socjalnej na rzecz dzieci i rodzin dotkniętych przemocą Zwiększenie skuteczności działań wobec sprawców przemocy oraz dostarczenie informacji o konsekwencjach stosowania przemocy przez sprawcę Kompleksowa pomoc rodzinom, w których występuje przemoc Ochrona ofiar przemocy w rodzinie w sytuacjach kryzysowych Zwiększenie dostępności pomocy oraz zwiększenie skuteczności działań interwencyjnych Podnoszenie świadomości w społeczności lokalnej w zakresie zjawiska przemocy w rodzinie i sposobów radzenia sobie z problemem Poszerzanie wiedzy na temat przemocy wśród dzieci i młodzieży w celu ograniczenia występowania zachowań agresywnych wśród uczniów Zapewnienie możliwości profesjonalnego wsparcia dla ofiar i sprawców przemocy Współpraca z Ośrodkiem Interwencji Kryzysowej w Górcu w zakresie terapii osób z rodzin, gdzie występuje przemoc Współpraca z placówkami opiekuńczo wychowawczymi

5 Z A D A N I A P R O G R A M U L.p Zadanie Opis działania Realizator, koordynator 1. Pomoc i wspieranie osób z rodzin, w których występuje przemoc 2. Zapobieganie zjawisku przemocy w rodzinie 3. Systematyczna edukacja społeczności lokalnej z terenu gminy Wiązów 4. Prowadzenie zintegrowanych działań na rzecz przeciwdziałania przemocy przez Zespół Interdyscyplinarny interwencja kryzysowa poradnictwo prawne i psychologiczne praca socjalna izolacja sprawcy od ofiar przemocy udzielanie schronienia osobom dotkniętym przemocą stosowanie procedury Niebieskiej Karty Poradnictwo prawne i psychologiczne prowadzenie działań profilaktycznych dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych z rodzin zagrożonych przemocą Materiały, kampanie informacyjne i edukacyjne w lokalnej prasie mające na celu zwiększenie wiedzy na temat przemocy oraz uwrażliwienie na sytuację ofiar przemocy Inicjowanie interwencji powstrzymujących przemoc Prowadzenie dokumentacji w sprawie działań wobec rodzin z problemem przemocy, Kierowanie ofiar przemocy do psychologa, radcy prawnego terapeuty uzależnień, Monitorowanie sytuacji rodzin, w których występuje przemoc, Działania w stosunku do sprawców przemocy motywowanie do udziału w programach korekcyjnych dla sprawców przemocy Diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie Stała współpraca z Punktem w Wiązowie Komenda Powiatowa Policji w Strzelinie Sąd Rejonowy w Strzelinie w Wiązowie Policja Placówki oświatowe Placówki Oświatowe Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wiązowie

6 5. Podniesienie wiedzy na temat symptomów przemocy w rodzinie 6. Działania wynkające z realizacji Gminnego Programu Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 7. Zwiększenie skuteczności działań osób i instytucji zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy Konsultacyjnym działającym przy GOPS-ie, ścisła współpraca z psychologiem Utworzenie gablot (UMiG, placówki służby zdrowia) rozpowszechnianie broszur ulotek dotyczących zjawiska przemocy Publikowanie w Biuletynie samorządowym oraz na stronie internetowej informacji o lokalnym systemie pomocy i wsparcia dla osób uwikłanych w zjawisko przemocy domowej Prowadzenie zajęć edukacyjnych i wychowawczych wśród dzieci I młodzieży w szkołach, wspieranie aktywnych form spędzania czasu wolnego Utworzenie grupy wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie lub klubów samopomocowych Wnioskowanie o leczenie odwykowe osób uzależnionych Działania związane z przeciwdziałaniem przemocy u osób uzależnionych i współuzależnionych terapia uzależnień Integracja działań osób zobowiązanych do udzielania pomocy osobom zagrożonym i doznającym przemocy Szkolenia z zakresu przeciwdziałania przemocy Zespół Interdyscyplinarny Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych pracownicy socjalni

7 M O N I T O R O W A N I E I OCENA R E A L I Z A C J I P R O G R A M U Niniejszy program podlega ocenie na podstawie protokołów z zebrań Zespołu Interdyscyplinarnego i sprawozdań z prac grup roboczych. Burmistrz Miasta i Gminy Wiązów sprawuje nadzór nad realizacją programu zmierzającą do osiągnięcia założonych celów. Ź R Ó D Ł A F I N A N S O W A N I A P R O G R A M U Źródłem finansowania Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Ofiar Przemocy w rodzinie w gminie Wiązów są środki własne z budżetu gminy. Niektóre działania z zakresu przeciwdziałania przemocy będą finansowane w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Przewodniczący Rady /-/ Ewa Schütterly