Nowy sposób patrzenia na sztukę

Transkrypt

1 Nowy sposób patrzenia na sztukę Nowy sposób patrzenia na sztukę Wstęp Czy pamiętasz, jakie zjawiska i tendencje są charakterystyczne dla początku XX wieku? Czy wiesz, jaki miały wpływ na zmiany w sztuce? Przypomnijmy! Początek XX wieku mimo kryzysu politycznego i światopoglądowego, kształtowania się dwóch totalitarnych systemów komunizmu i faszyzmu przynosi wiarę w postęp i możliwości zbudowania lepszego świata. Marzenia o stworzeniu nowoczesnej cywilizacji zaczynają przybierać realny kształt, nie tylko w wyobraźni XX wiecznych konstruktorów. Rozwijają się tętniące życiem mas nowoczesne miasta. Ich dynamiczne piękno nie mieści się jednak w dotychczasowych kanonach sztuki, dlatego artyści poszukują nowych sposobów na uchwycenie pulsu cywilizacji. Zrywające z tradycyjnymi regułami nowatorskie działania artystyczne przyjmują nazwę awangardy. Wśród XX wiecznych nurtów awangardowych wyróżnia się futuryzm kierunek, którego pełne ekspresji burzycielskie manifesty (poetyckie, malarskie, teatralne) do dzisiaj budzą żywe emocje i skłaniają do refleksji nad rolą sztuki.

2 Nauczysz się zrozumiesz istotę przemian w sztuce; rozpoznasz cechy dzieła sztuki awangardowej, futurystycznej na tle innych tekstów kultury. Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia Po zapoznaniu się z e materiałem uczeń: 1. słucha i analizuje teksty; 2. odnajduje i określa w tekstach motyw twórcy i twórczości; 3. porównuje utwory literackie lub ich fragmenty (dostrzega cechy wspólne i różne); 4. porównuje funkcjonowanie tych samych motywów w różnych utworach literackich; tworzy samodzielną wypowiedź argumentacyjną.

3 NOWY SPOSÓB PATRZENIA NA SZTUKĘ audiobook Rozdziały: 1. Różne oblicza futuryzmu 2. Szybkość, aktywizm, bunt 3. Sztuka awangardowa dziś Notatka dla prowadzącego Wskazówka Podczas odsłuchiwania audiobooka wynotuj cechy charakterystyczne sztuki futurystycznej. Wersja tekstowa z wyróżnieniem pojęć Polecenie 1 Prawdziwa sztuka, żart, prowokacja czym jest futuryzm w waszej ocenie? Uwzględniając fakt, że wielu futurystów wyrażało poparcie dla faszyzmu, zastanów się nad etycznym wymiarem proponowanej przez nich sztuki. Polecenie 2 Jaką rolę powinna odgrywać sztuka burzyć czy budować? Wypowiedź uzasadnij. Jakie wartości sztuki dawnej/ tradycyjnej zostają podważone w Manifeście futuryzmu? Czy istnieją jakieś granice w sztuce, których nie można przekroczyć? Uzasadnij swoje stanowisko. Czym jest piękno w sztuce? Polecenie 3 Co znaczy awangarda dzisiaj? Podsumowanie Początki XX wieku przyniosły oprócz zmian społeczno politycznych i cywilizacyjnych nowe spojrzenie na sztukę. Artyści zbuntowali się przeciwko obowiązującym do tej pory kanonom i regułom, chcieli uchwycić dynamikę przemian cywilizacyjnych dać wyraz swojej fascynacji nowoczesnym miastem, jego mieszkańcami i ich dziełami maszynami. Te nowatorskie tendencje w sztuce XX wieku określone zostały mianem awangardy. Wśród ruchów awangardowych wyróżniał się futuryzm. Kierunek ten opierał się na idei buntu wobec zastanych kanonów etycznych i estetycznych. Jak ocenić sztukę futurystyczną dzisiaj? Jako nurt awangardowy stała się ona inspiracją dla wielu współczesnych działań artystycznych, ale idee futurystyczne znajdowały też niebezpieczne rozwinięcie w faszyzmie. Spojrzenie na futuryzm z perspektywy współczesności rodzi pytania o moralny wymiar sztuki, o rolę sztuki w życiu człowieka. Jest również okazją do refleksji nad tym, czy bliższe są nam tradycyjne dzieła, oparte na platońskiej triadzie wartości piękna, prawdy i dobra, czy

4 też bardziej przemawia do nas zbuntowany język awangardy prowokujący formą i burzący dotychczasowe przyzwyczajenia w odbiorze dzieła? PRACA DOMOWA Praca domowa Polecenie 4.1 Zadanie 1. Zorganizuj happening na jeden z zaproponowanych tematów: Sztuka awangardowa dzisiaj lub Sztuka tradycyjna a sztuka awangardowa. Zadanie 2. Spośród zaprezentowanych w załączniku tekstów kultury XX i XXI w. wybierz trzy, które twoim zdaniem najpełniej odzwierciedlają założenia sztuki awangardowej. Dobierz do nich określenia charakteryzujące tę sztukę. Spośród zaproponowanych określeń wybierz te, które najlepiej oddają twój odbiór wybranych dzieł.

5

6

7 Ćwiczenia Wskazówka W przypadku braku możliwości rozwiązania zadania z klawiatury lub trudności z odczytem przez czytnik ekranu skorzystaj z innej wersji zadania. Ćwiczenie 1

8 Inna wersja zadania Ćwiczenie 2 Inna wersja zadania Ćwiczenie 3 Inna wersja zadania Słowniczek Awangarda (fr.avant garde) grupa osób, których twórczość lub działalność w jakiejś dziedzinie jest nowatorska i niekonwencjonalna; ogół zróżnicowanych tendencji w sztuce XX w., odznaczających się radykalnym nowatorstwem. Bunt sprzeciw, protest, opór; wystąpienie grupy ludzi przeciwko jakiejś władzy. Elitaryzm (fr.élite zespół ludzi wyróżniających się pod jakimś względem) zamykanie się w grupie uprzywilejowanych; pogląd głoszący konieczność istnienia w społeczeństwie elit. Egalitaryzm (fr. églalitaire dążący do równouprawnienia) przekonanie, że wszyscy ludzie są równi i powinni mieć jednakowe prawa. Futuryzm (łac. futurus przyszły) kierunek w sztuce, literaturze, muzyce rozwijający się na początku XX w., wyrażający fascynację dynamizmem wielkomiejskiego życia, techniką i mechanizacją. Manifest (łac. manifestus jawny) 1. deklaracja publiczna jakiejś organizacji społecznej, partii politycznej, grupy literackiej, zawierająca jej program działania. Masy szerokie kręgi społeczeństwa. Nowatorstwo wprowadzanie czegoś nowego; też: wynik takiej działalności. Sztuka dziedzina działalności artystycznej wyróżniana ze względu na reprezentowane przez nią wartości estetyczne; też: wytwór lub wytwory takiej działalności; dzieło sztuki jest

9 odtworzeniem rzeczy bądź konstrukcją form, bądź wyrażaniem przeżyć, jednak tylko takim odtwarzaniem, taką konstrukcją, takim wyrazem, jakie są zdolne zachwycać bądź wzruszać, bądź wstrząsać. Tradycja ogół obyczajów, norm, poglądów, zachowań itp. właściwych jakiejś grupie społecznej, przekazywanych z pokolenia na pokolenie; też: ciągłość tych obyczajów, norm, poglądów lub zachowań. Powrót do e podręcznika E podręcznik Kultura i życie Awangardowe utopie