Patomorfologia wykład 28. Patomorfologia. wady cewy nerwowej rozwój ośrodkowego układu nerwowego. rozwój ośrodkowego układu nerwowego
|
|
- Alina Tomczyk
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Patomorfologia wykład 28 wady rozwojowe układu nerwowego Patomorfologia Wykład 28 prof hab. n. med. Andrzej Marszałek Ø Wady są trwałymi uszkodzeniami całego ciała lub jego części. Ø Wady powstają w wyniku zaburzeń rozwoju. Ø Wrodzone wady ośrodkowego układu nerwowego należą do jednych z najczęstszych. Ø Istnieje możliwość diagnostyki prenatalnej (USG, poradnictwo genetyczne). od 19 d.c. 19. d.c. płytka nerwowa 4. t.c. płytka nerwowa bruzda cewa (zawiązki mózgu - 5 pęcherzyków) 8. t.c. półkul, zawiązek móżdżku 3. m.c. rdzeń kręgowy i pokrywa pnia mózgu; koniec I stadium tworzenia komór powstawanie wad związane jest: namnażaniem komórek i/lub migracją komorek ok. 3% noworodków ma duże wady; 3-5. m.c m.c. narodziny 12. m.ż. powstawanie zakrętów i bruzd (nierówna proliferacja istoty białej i szarej); mielinizacja rogów przednich zanik neuroblastów podwyściółkowych masa mózgu g zanik komórek w macierzy okołokomorowej zaburzenia chromosomalne stwierdzane są u ok. 0,062% noworodków; najczęstsze [1 na 1000 ciąż w USA, ±4000 płodów/rok, ale ok. 30% jest utracona (poronienia samoistne lub życzenie)] to: spina bifida, anencephaly. 1
2 etiologia??? zaburzenie prawidłowego rozwoju lub uszkodzenie tkanek 60% nieznane przyczyny, 20% interakcja wrodzonych tendencji i niezdefiniowanych czynników 7.5% jednogenowe 6% duże zaburzenia chromosomalne 12% przyczyny środowiskowe Istnieją wady pierwotne i wtórne. pierwotne: uszkodzenie morfologiczne wynikające z wewnętrznego zaburzenia procesów wzrostu; wtórne: są skutkiem uszkodzenia/przerwania pierwotnie prawidłowego procesu rozwoju (np. zaburzenia ukrwienia, zakażenia, działanie środków chemicznych). Jeżeli uszkodzenie następuje przed tygodniem ciąży, bez badań genetycznych trudno jest ustalić czy zmiana ma charakter pierwotny czy wtórny. AFP? nawracanie w 4-5% kolejnych ciąż niedobór kwasu foliowego genetyczne (AR, AD, związana z chr X, aberacje chromosomalne) Holoprosencephaly HPE1 gene 21q22.3 HPE2 gene 2p21 HPE3 gene 7q36 HPE4 gene 18p Lissencephaly type 1 LIS1 gene 17p13.3 (Miller-Diaker syndrome) X-linked hydrocephalus Xq28 uraz zewnętrzny; napromienianie cukrzyca u matki niedokrwienie niedobór witaminy A zakażenia wewnątrzmaciczne (enterowirusy, adenowirusy, różyczka, świnka, grypa, ospa wietrzna) leki antymitotyczne talidomid (??) inne zakażenia (toxoplasmosis) leki przeciw padaczkowe (kwas walproinowy) teratogeny ołów organiczny zespół dzieci alkoholików? inne (gorączka lub hipertermia we wczesnej ciąży, otyłość -??) różnice etniczne i geograficzne (w USA Hiszpanie > nie-hiszpanie > Murzyni) 2
3 Uszkodzenie, w czasie którego dochodzi do całkowitego lub częściowego zaburzenia procesu tworzenia cewy nerwowej lub brak zamknięcia powłok pokrywających cewę (od bezmózgowia do przepukliny mózgowej) zaburzenia zamykania cewy /dysraphism zwykle związane z chorobami AR lub czynnikami zewnętrznymi STATUS DYSRAPHICUS: kręgi, czaszka + mostek, żebra, dłonie i stopy SPINAL DYSRAPHISM/SPINA BIFIDA a) spina bifida occulta b) meningocele c) myelomeningocele/meningomyelocele w 80% przypadków okolica lędźwiowo-krzyżowa (S1-2) niema klinicznie lub objawy zaburzeń czynnościowych: - kończyny dolne (czuciowe i ruchowe) - jelito - pęcherz czasem zaburzenia są obecne przez całe życie (ubytki neurologiczne) i psycho-socjalne niedostosowanie wady rozwojowe mózgu hydromyelia diastomatomyelia/diplomyelia (1 lub 2 układy oponowe) syringomyelia/syrinx** (szczelina) hydromyelia** (ciągłe poszerzenie kanału centranego) **zniszczenie istoty białej i szarej + glioza encephalocele Obecność mózgu poza jamą czaszki; Przyczyną prawdopodobnie jest pierwotne zaburzenia w obrębie mezodermy w czasie procesów postneurulacyjnych; dysraphism mózgu jest znacznie rzadszy niż rdzenia (1 : 6); najczęściej obecny jest w okolicy potylicznej (80-90%), dół tylny czaszki oraz w okolicy nosa; MICROCEPHALUS OUN (najczęściej półkule) jest mniejszy niż w postaci prawidłowej, lecz makroskopowo i mikroskopowo nie do rozróżnienia z prawidłowym; wielkość czaszki jest proporcjonalna do wielkości mózgu; często rdzeń kręgowy jest hypoplastyczny; ta wada może być zdiagnozowana w chwili narodzin lub później; w większości przypadków pozostaje nieznana zakażenie wirusem różyczki we wczesnej ciąży Napromienianie promieniami X (przed 5. m.c.) HIV zespół Downa frontal encephaloceles może być związane z deformacjami twarzy (wysokie występowanie wtailandii) 3
4 krańcowy przykład zaburzeń zamykania cewy nerwowej; zaburzenie obejmuje struktury pochodzące z przedniej części cewy nerwowej; twarz ma charakterystyczny wygląd: oczy wystają do przodu, uszy są najczęściej grube i nieregularne, szyja jest krótka lub jej brak. Najczęściej OUN zredukowany do area cerebrovasculosa Brak kości powyżej oczu Brak kości skroniowych Brak łuski kości potylicznej Skrócenie doły przedniego, wydłużenie tylnego Brak foramen magnum Obecne oczy, ale brak n. wzrokowych Czasem obecny móżdżek inne zaburzenia Noworodek może przeżyć (!). lokalne (zahamowanie rozwoju ± 28g.d.); Uogólnione (np: mutacje jednego genu; zab. wielogenowe; teratogeny - aminopterin, thalidomide); często towrzyszące wielowodzie częstość: 1-5/1000; F>M HOLOPROSENCEPHALY CYCLOPIA pojedyncze oko; nos jest zawsze nieprawidłowy (braku lub jako skórny przydatek ); brak kości czaszki. półkule mózgu są zlane tworząc wspólną komorę; BRAK: nerwów węchowych, ciała modzelowatego oraz przegrody przeźroczystej; Ukształtowanie powierzchni słabo zaznaczone, liczby naczyń; Dodatkowo: polydactylia i zaburzenia narządów wewnętrznych 4
5 CYCLOPIA CEBOCEPHALUS brak fuzji oczodołów, nieprawdiłowy nos AGENESIS OF CORPUS CALLOSUM CYCLOPS HYPOGNATHUS + dodatkowo zaburzenia rozwoju kości obręczy barkowej zaburzenia chromosomalne (trisomia 13 z. Pateau; trisomia 18 z. Edwards) jedno/wielo-genowe teratogeny fetal alcohol syndrome cukrzyca matki CMV u bliźniąt syjamskich częsta wada u niższych ssaków można wywołać eksperymentalnie nieprawidłowe zakręty LISSENCEPHALY/AGYRIA MACROGYRIA MICROGYRIA PACHYGYRIA POLYMICROGYRIA 5
Patomorfologia. wykład. prof hab. n. med. Andrzej Marszałek
Patomorfologia wykład prof hab. n. med. Andrzej Marszałek patomorfologia wykład wady rozwojowe układu nerwowego wady cewy nerwowej wady cewy nerwowej Wady są trwałymi uszkodzeniami całego ciała lub jego
Bardziej szczegółowoBadanie ultrasonograficzne między 11 a 14 tc. ocena kształtu czaszki, sierpu mózgu, splotów naczyniówkowych komór bocznych ocena kręgosłupa
Ocena układu nerwowego u płodu w świetle Rekomendacji Sekcji USG PTG Wykonanie trzech przesiewowych badań ultrasonograficznych w ciąży: przed 10 tygodniem ciąży 11 14 tydzień ciąży 18 24 tydzień ciąży
Bardziej szczegółowo5. Powstawanie dwulistkowej tarczki zarodkowej. Drugi tydzień rozwoju 107 Zaburzenia w rozwoju w pierwszych dwóch tygodniach...
SPIS TREŚCI CZĘŚĆ OGÓLNA 1. Zarys historii embriologii................ 16 2. Układ rozrodczy................... 26 Układ rozrodczy męski.................. 26 Narządy rozrodcze wewnętrzne...............
Bardziej szczegółowoMultimedial Unit of Dept. of Anatomy JU
Multimedial Unit of Dept. of Anatomy JU Ośrodkowy układ nerwowy zaczyna się rozwijać na początku 3. tygodnia w postaci płytki nerwowej, położonej w pośrodkowo-grzbietowej okolicy, ku przodowi od węzła
Bardziej szczegółowoWrodzone wady wewnątrzkanałowe
Wrodzone wady wewnątrzkanałowe Występują one w przebiegu wad tworzenia się tzw. struny grzbietowej ( rozwoju kręgosłupa i rdzenia). Określane są inaczej terminem dysrafii. Wady te przyjmują postać: rozszczepu
Bardziej szczegółowoKonsekwencje zdrowotne używania substancji psychoaktywnych przez kobiety w ciąży ROMUALD DĘBSKI
Konsekwencje zdrowotne używania substancji psychoaktywnych przez kobiety w ciąży ROMUALD DĘBSKI CMKP UZALEŻNIENIA W CIĄŻY NARKOTYKI ALKOHOL PAPIEROSY ŁĄCZNIE 1/4 CIĘŻARNYCH Najczęstsze używki w ciąży PAPIEROSY
Bardziej szczegółowo4. Najwcześniej działające czynniki wywołujące schorzenia i zaburzające psychoruchowy rozwój dzieci
4. Najwcześniej działające czynniki wywołujące schorzenia i zaburzające psychoruchowy rozwój dzieci Maria Borkowska W zbyt małym stopniu zdajemy sobie sprawę z tego, że czynniki działające na organizm
Bardziej szczegółowoJakie są przyczyny uszkodzenia słuchu?
Jakie są przyczyny uszkodzenia słuchu? Pruszewicz według kryterium etiologicznego podzielił zaburzenia słuchu u dzieci na trzy grupy: 1. głuchota dziedziczna i wady rozwojowe, 2. głuchota wrodzona, 3.
Bardziej szczegółowoNIPT Nieinwazyjny Test Prenatalny (ang. Non-Invasive Prenatal Test)
NIPT Nieinwazyjny Test Prenatalny (ang. Non-Invasive Prenatal Test) Nieinwazyjne badanie krwi kobiety ciężarnej w kierunku wykluczenia najczęstszych trisomii u płodu Cel testu NIPT Celem testu NIPT jest
Bardziej szczegółowowww.pandm.org ROZSZCZEP KRĘGOSŁUPA (Spina Biffida)
ROZSZCZEP KRĘGOSŁUPA (Spina Biffida) 1.To niedorozwój i zaburzenie łączenia punktów kostnienia trzonów i łuków kręgów prowadzące do powstania szczeliny. 2.Jest wynikiem braku czasowej koordynacji etapów
Bardziej szczegółowoNowotwory u dzieci we wskazaniach innych niż wymienione w Charakterystyce Produktu Leczniczego zakwalifikowanych do poniższych rozpoznań wg ICD-10
Załącznik C.64. TEMOZOLOMIDUM Nowotwory u dzieci we wskazaniach innych niż wymienione w Charakterystyce Produktu Leczniczego zakwalifikowanych do poniższych rozpoznań wg ICD-10 L.p. 1 TEMOZOLOMIDUM C22.0
Bardziej szczegółowoRola neurologa w procesie. diagnozy dziecka z FASD. Bożena Bańdo
Rola neurologa w procesie diagnozy dziecka z FASD Bożena Bańdo Rozwój dziecka układ nerwowy kieruje i reguluje czynnościami ustroju zarówno życiem wegetatywnym jak i funkcjami świadomymi i zachowaniem
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA. Zakład Ortodoncji IS Warszawski Uniwersytet Medyczny
PROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA Zakład Ortodoncji IS Warszawski Uniwersytet Medyczny PROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA kierowanie wzrostem i rozwojem narządu żucia w każdym okresie rozwojowym dziecka poprzez:
Bardziej szczegółowoNIFTY TM Nieinwazyjny, Genetyczny Test Prenataly określający ryzyko wystąpienia zespołu Downa, Edwardsa i Patau
NIFTY TM Nieinwazyjny, Genetyczny Test Prenataly określający ryzyko wystąpienia zespołu Downa, Edwardsa i Patau Nieinwazyjne badania prenatalne, polegające na ocenia parametrów biochemicznych, takie jak
Bardziej szczegółowoIRINOTECANUM. Załącznik C.35.a. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA
Załącznik C.35.a. IRINOTECANUM Lp 1. IRINO TECANUM C15 RAK PRZEŁYKU 2. IRINO TECANUM C15.0 SZYJNA CZĘŚĆ PRZEŁYKU 3. IRINO TECANUM C15.1 PIERSIOWA CZĘŚĆ PRZEŁYKU 4. IRINO TECANUM C15.2 BRZUSZNA CZĘŚĆ PRZEŁYKU
Bardziej szczegółowoUniversitäts-Frauenklinik Essen. Medycyna prenatalna i medycyna płodowa Centrum perinatologiczne I. Stopnia
Universitäts-Frauenklinik Essen Medycyna prenatalna i medycyna płodowa Centrum perinatologiczne I. Stopnia Szanowni Państwo, Drodzy Rodzice, Nasze Centrum medycyny prenatalnej oferuje Państwu pełne spektrum
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM 1. IRINOTECANUM C15 RAK PRZEŁYKU 2. IRINOTECANUM C15.0 SZYJNA CZĘŚĆ PRZEŁYKU 3. IRINOTECANUM C15.1 PIERSIOWA CZĘŚĆ PRZEŁYKU
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Przedmowa...
SPIS TREŚCI Przedmowa...................... 1. DZIECI I MŁODZIEŻ NIEPEŁNOSPRAWNA Czesław Szmigiel 1.1. Definicja pojęcia dziecko niepełnosprawne........ 1.2. Dzieci i młodzież niepełnosprawna dane statystyczne....
Bardziej szczegółowoTEMOZOLOMIDUM. Załącznik C.64. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp.
Załącznik C.64. TEMOZOLOMIDUM 1. TEMOZOLOMIDUM C16 2. TEMOZOLOMIDUM C16.0 3. TEMOZOLOMIDUM C16.1 4. TEMOZOLOMIDUM C16.2 5. TEMOZOLOMIDUM C16.3 6. TEMOZOLOMIDUM C16.4 7. TEMOZOLOMIDUM C16.5 8. TEMOZOLOMIDUM
Bardziej szczegółowoSYLABUS. Podstawy Fizjoterapii Klinicznej w Pediatrii. Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów
SYLABUS Nazwa przedmiotu Podstawy Fizjoterapii Klinicznej w Pediatrii Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Medyczny, Instytut Fizjoterapii Kod przedmiotu Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia
Bardziej szczegółowoDz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013. I. Osoby dorosłe
Dz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013 Załącznik nr 1 WYKAZ NIEULECZALNYCH, POSTĘPUJĄCYCH, OGRANICZAJĄCYCH ŻYCIE CHORÓB NOWOTWOROWYCH INIENOWOTWOROWYCH, W KTÓRYCH SĄ UDZIELANE ŚWIADCZENIA
Bardziej szczegółowoDNO ŻOŁ DKA TRZON ŻOŁ DKA UJŚCIE ODŹWIERNIKA ODŹWIERNIK KRZYWIZNA MNIEJSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA KRZYWIZNA WIĘKSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA
Zał cznik C.64. TEMOZOLOMIDUM L.p. 1. TEMOZOLOMIDUM C16 2. TEMOZOLOMIDUM C16.0 3. TEMOZOLOMIDUM C16.1 4. TEMOZOLOMIDUM C16.2 5. TEMOZOLOMIDUM C16.3 6. TEMOZOLOMIDUM C16.4 7. TEMOZOLOMIDUM C16.5 8. TEMOZOLOMIDUM
Bardziej szczegółowoBadanie ultrasonograficzne układu kostnego płodu w I i II trymestrze ciąży badanie czaszki badanie kręgosłupa badanie klatki piersiowej badanie
Badanie ultrasonograficzne układu kostnego płodu w I i II trymestrze ciąży badanie czaszki badanie kręgosłupa badanie klatki piersiowej badanie kończyn Badanie ultrasonograficzne czaszki płodu w II trymestrze
Bardziej szczegółowoPOLIOMYELITIS. (choroba Heinego Medina, nagminne porażenie dziecięce, porażenie rogów przednich rdzenia, polio)
W latach 50. na chorobę Heinego-Medina chorowało w Europie i USA jedno na 5000 dzieci. Po wdrożeniu w Polsce masowych szczepień przeciw poliomyelitis, już w 1960 roku zarejestrowano mniej zachorowań. W
Bardziej szczegółowo28 Choroby infekcyjne
28 Choroby infekcyjne Ludzki wirus upośledzenia odporności (HIV)/zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS) Retinopatia związana z ludzkim wirusem upośledzenia odporności Retinopatia HIV to rodzaj
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Podstawy Fizjoterapii Klinicznej w Pediatrii
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2018 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Podstawy Fizjoterapii Klinicznej w Pediatrii Kod przedmiotu/ modułu*
Bardziej szczegółowoAnna Linkowska Instytut Psychologii UKSW, Warszawa O FAS DLA RODZICÓW
Anna Linkowska Instytut Psychologii UKSW, Warszawa O FAS DLA RODZICÓW Co to jest FAS? FAS czyli Alkoholowy Zespół Płodowy (Fetal Alkohole Syndrome) to zespół zaburzeń występujących u dziecka, będący wynikiem
Bardziej szczegółowoWSTĘP. 6. Układ oddechowy złożony z dróg oddechowych i płuc.
WSTĘP Biologia jest nauką zajmującą się opisywaniem budowy i funkcjonowania organizmów żywych. Dzielimy ją na takie działy, jak: morfologia, która jest nauką o budowie organizmu, i fizjologia, która jest
Bardziej szczegółowoUkład szkieletowy Iza Falęcka
Układ szkieletowy Iza alęcka Zaznacz podpunkt, w którym nie wymieniono kości krótkich. a) kość łokciowa, kość miednicza, rzepka b) kość krzyżowa, paliczki, łopatka c) kość nadgarstka, kręgosłup, kość śródręcza
Bardziej szczegółowoWielospecjalistyczną, kompleksową, skoordynowaną pomocą obejmuje się dzieci w wieku od 0 do ukończenia 7 r.ŝ., które są:
PROGRAM: Wczesnej, wielospecjalistycznej, kompleksowej, skoordynowanej i ciągłej pomocy dziecku zagroŝonemu niepełnosprawnością lub niepełnosprawnemu oraz jego rodzinie. Lekarze oddziałów połoŝniczych
Bardziej szczegółowo1. Zarys historii embriologii 3 Zarys historii embriologii medycznej w Polsce 13
Spis treści CZĘŚĆ OGÓLNA 1. Zarys historii embriologii 3 Zarys historii embriologii medycznej w Polsce 13 2. Układ rozrodczy 17 Układ rozrodczy żeński 17 Narządy rozrodcze wewnętrzne 17 Narządy rozrodcze
Bardziej szczegółowoBADANIE PŁYNU MÓZGOWO-RDZENIOWEGO
BADANIE PŁYNU MÓZGOWO-RDZENIOWEGO 1. Pobranie płynu mózgowo-rdzeniowego (PMR) Podstawowym sposobem uzyskania próbki do badania płynu mózgowo rdzeniowego jest punkcja lędźwiowa. Nakłucie lędźwiowe przeprowadza
Bardziej szczegółowoNależą do najczęstszych urazów mózgu Zmiany w badaniach obrazowych z czasem pogarszają się
Złamania kości czaszki U 1/3 chorych po ciężkim urazie głowy nie występuje złamanie kości czaszki Złamanie może być linijne, z wgłobieniem lub z rozerwaniem szwów Zdjęcia rtg nie są wystarczające w diagnostyce
Bardziej szczegółowoniedostatecznego rozwój części kręgu (półkręg, kręg klinowy, kręg motyli) nieprawidłowego zrostu między kręgami (płytka lub blok kręgowy)
Kifozy wrodzone Błędy w rozwoju kręgosłupa w okresie wewnątrzmacicznym prowadzą do powstawania wad wrodzonych kręgosłupa. Istnienie wady w obrębie kręgosłupa nie jest równoznaczne z powstaniem deformacji
Bardziej szczegółowoKurs do Certyfikatu Sekcji USG PTG Spała, 2012
Kurs do Certyfikatu Sekcji USG PTG Spała, 2012 Najczęstsze błędy w diagnostyce prenatalnej Wojciech Cnota Oddział Kliniczny Położnictwa i Ginekologii w Rudzie Śląskiej Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Bardziej szczegółowoMechanoreceptory (dotyk, słuch) termoreceptory i nocyceptory
Mechanoreceptory (dotyk, słuch) termoreceptory i nocyceptory Iinformacja o intensywności bodźca: 1. Kodowanie intensywności bodźca (we włóknie nerwowym czuciowym) odbywa się za pomocą zmian częstotliwość
Bardziej szczegółowoUniversitäts-Frauenklinik Essen
Universitäts-Frauenklinik Essen Badanie przesiewowe w pierwszym trymestrze ciąży Co to jest z badanie przesiewowe w pierwszym trymestrze ciąży? W badaniu przesiewowym w pierwszym trymestrze ciąży okreslane
Bardziej szczegółowoZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2016/2017 Endokrynologia/nefrologia Plan zajęć
ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2016/2017 Endokrynologia/nefrologia Plan zajęć Obowiązujące podręczniki: 1. Pediatria, Kawalec, Grenda, Ziółkowska. 2013, 2. Pediatria. Podręcznik do Lekarskiego
Bardziej szczegółowoProfilaktyka w pediatrii
Profilaktyka w pediatrii dr n.med. Jolanta Meller Profilaktyka (gr) - zapobieganie niekorzystnym zjawiskom Zapobieganie zachorowaniom oraz stworzenie warunków do prawidłowego rozwoju pierwszorzędowa nieswoista
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ ODDZIAŁ FIZJOTERAPII
07.10.2015 PROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ OSTEOLOGIA, ANATOMIA JAM CIAŁA Wykład Inauguracyjny. Anatomia budowa ciała ludzkiego. Reguły opisu anatomicznego. Ogólna budowa kości i ich połączeń. 14.10.2015 Biomechanika
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ ODDZIAŁ FIZJOTERAPII
12.10.2016 PROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ OSTEOLOGIA, ANATOMIA JAM CIAŁA Wykład Inauguracyjny. Anatomia budowa ciała ludzkiego. Reguły opisu anatomicznego. Ogólna budowa kości i ich połączeń. 19.10.2016 Biomechanika
Bardziej szczegółowoFIZJOTERAPII NEURO OGICZ
FIZJOTERAPII NEURO OGICZ K M i l l J l EDWAI TSGHiitCO TERAPEUTYCZNE W FIZJOTERAPII NEUROLOGICZNEJ SUZANNE TBNIC MARTIN MARY KESSLER Redakcja wydania I polskiego Edward Sauiicz E L S E V IE R URBAN&PARTNER
Bardziej szczegółowoPodstawy Fizjoterapii Klinicznej w Pediatrii Studia stacjonarne I stopnia. Podstawy Fizjoterapii Klinicznej w Pediatrii
Załącznik nr 1 do Zarządzenia Rektora UR Nr 4/2012 z dnia 20.01.2012r. Podstawy Fizjoterapii Klinicznej w Pediatrii Studia stacjonarne I stopnia Nazwa przedmiotu Podstawy Fizjoterapii Klinicznej w Pediatrii
Bardziej szczegółowoCo działa na nerwy rdzeniowi kręgowemu? Marta Błaszkiewicz
Co działa na nerwy rdzeniowi kręgowemu? Marta Błaszkiewicz Rdzeń kręgowy > część ośrodkowego UN > bodźce z mózgowia do obwodowego UN > Ф 1cm, 30g, 45cm > poniżej L2: ogon koński Uszkodzenia rdzenia kręgowego
Bardziej szczegółowoKIERUNEK: PIELEGNIARSTWO; I rok I ο PRZEDMIOT: ANATOMIA (ĆWICZENIA 45h) ĆWICZENIE 1 (01.10.2012) ĆWICZENIE 2 (04.10.2012) ĆWICZENIE 3 (08.10.
KIERUNEK: PIELEGNIARSTWO; I rok I ο PRZEDMIOT: ANATOMIA (ĆWICZENIA 45h) ĆWICZENIE 1 (01.10.2012) - Zapoznanie się z regulaminem i przepisami BHP obowiązującymi na zajęciach. Podstawowe mianownictwo anatomiczne
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) dr n. med. Ewa Lenart Domka ćwiczenia konwersatoryjne
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2017-2022 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Kliniczne podstawy fizjoterapii w pediatrii i neurologii dziecięcej Kod
Bardziej szczegółowoZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2018/ Endokrynologia/ Nefrologia
ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2018/ 2019 Endokrynologia/ Nefrologia Obowiązujące podręczniki: 1. Kawalec W., Grenda R., Ziółkowska H. (red.), Pediatria, wyd. I, Warszawa, PZWL, 2013. 2. Pediatria
Bardziej szczegółowoZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU
ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych
Bardziej szczegółowoBiologia medyczna. materiały dla studentów Kobieta (XX)
1. Kobieta (XX) 1 2. Mężczyzna (XY) 3. Monosomia X0, zespół Turnera Kobieta Niski wzrost widoczny od 5 roku życia. Komórki jajowe degenerują przed urodzeniem, bezpłodność. Nieprawidłowości szkieletowe,
Bardziej szczegółowoFundacja RAZEM BEZPIECZNE Alkoholowy Zespół Płodowy (FAS)
Dla większości kobiet w ciąży ograniczenie spożycia alkoholu jest rzeczą naturalną, jednak nie wszystkie zdają sobie sprawę, że nie ma bezpiecznej jego dawki w tym stanie. Szkodliwy wpływ alkoholu na płód,
Bardziej szczegółowoKrytyczne okresy rozwoju narządów
Krytyczne okresy rozwoju narządów Okres zygoty Okres zarodkowy (w tygodniach) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 cewa nerwowa (WCN) serce (wady serca) kończyny górne nerki kończyny dolne warga górna podniebienie
Bardziej szczegółowoEtiopatogeneza: Leczenie kręgozmyków z dużym ześlizgiem
Leczenie kręgozmyków z dużym ześlizgiem Physiotherapy & Medicine www.pandm.org Definicja: Kręgozmyk prawdziwy jest to wada chorobowa polegająca na ześlizgu kręgów w obrębie kręgoszczeliny na poziomie L5-
Bardziej szczegółowoAdam Zborowski. ATLAS anatomii człowieka
Adam Zborowski ATLAS anatomii człowieka Kraków 2007 SPIS TREŚCI schemat komórki ludzkiej...12 rodzaje komórek...13 składniki komórkowe krw i... 14 rodzaje komórek...15 rodzaje nabłonków jednowarstwowych...
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I PROBLEMY KLINICZNO-DIAGNOSTYCZNE... 15. 1. Definicja, obraz kliniczny, podział Roman Michałowicz... 17 Piśmiennictwo...
9 Spis treści Część I PROBLEMY KLINICZNO-DIAGNOSTYCZNE............ 15 1. Definicja, obraz kliniczny, podział Roman Michałowicz........ 17 Piśmiennictwo................................ 26 2. Wady rozwojowe
Bardziej szczegółowoBól z tkanki nerwowej a ból odbierany przez tkankę nerwową - dwa sposoby terapeutyczne
Ból z tkanki nerwowej a ból odbierany przez tkankę nerwową - dwa sposoby terapeutyczne Dr n. med. Michał Dwornik Ból z tkanki nerwowej Rdzeń kręgowy Zwoje współczulne Korzenie rdzeniowe Nerwy rdzeniowe
Bardziej szczegółowoUPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE. Bartłomiej Gmaj Andrzej Wakarow
UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE Bartłomiej Gmaj Andrzej Wakarow Upośledzenie umysłowe Obniżenie sprawności umysłowej powstałe w okresie rozwojowym. Stan charakteryzujący się istotnie niższą od przeciętnej ogólną
Bardziej szczegółowo1. Studia Doktoranckie Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Zakład Genetyki Klinicznej i Laboratoryjnej w Łodzi, UM w Łodzi
Płód w płodzie fetus in fetu. Hanna Moczulska 1, Maria Respondek-Liberska 2 1. Studia Doktoranckie Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Zakład Genetyki Klinicznej i Laboratoryjnej w Łodzi, UM w Łodzi 2. Zakład
Bardziej szczegółowoChirurgia - opis przedmiotu
Chirurgia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Chirurgia Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-Ch Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil praktyczny Rodzaj studiów jednolite
Bardziej szczegółowoAneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu
Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu 1 Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie
Bardziej szczegółowoWstęp do genetyki człowieka Choroby rzadkie nie są takie rzadkie
Wstęp do genetyki człowieka Choroby rzadkie nie są takie rzadkie Janusz Limon Katedra i Zakład Biologii i Genetyki Medycznej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego 2018 Ludzki genom: 46 chromosomów 22 pary
Bardziej szczegółowoPrzebieg jaskry często jest bezobjawowy lub skąpoobjawowy. Do objawów charakterystycznych zalicza się:
Jaskra Jaskra należy do grupy chorób, których wspólną cechą jest postępujące uszkodzenie nerwu wzrokowego. Charakteryzują ją zmiany morfologiczne w tarczy nerwu wzrokowego, ubytki w polu widzenia oraz
Bardziej szczegółowoGorączka kontratakuje
Gorączka kontratakuje Andrzej Piotrowski Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka 7-letni chłopiec (K) trafia do SOR : Temperatura 39,5 o C Ból nóg Zimne stopy
Bardziej szczegółowoRegina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Regina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie http://www.ptnaids.pl/ Gorączka, zapalenie gardła, powiększenie węzłów chłonnych Zakażenie wirusem Epsteina-Barr (EBV) = mononukleoza zakaźna Zakażenie
Bardziej szczegółowoPodstawy anatomii, wykłady
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Nauk Przyrodniczych Zakład: Anatomii i Antropologii Podstawy anatomii, wykłady Osoby prowadzące przedmiot: Barbara Duda, prof. nadzw. dr hab.,
Bardziej szczegółowoSYLABUS. 200, w tym: 50 - wykłady,... - seminaria, 150 ćwiczenia,... fakultety OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Lekarski I Lekarski Jednolite magisterskie Studia stacjonarne, SYLABUS Anatomia Rodzaj przedmiotu
Bardziej szczegółowoW części brzuszno-przyśrodkowej somity różnicują się w sklerotomy; a w części grzbietowo-bocznej w dermomiotomy.
Pracownia Multimedialna Katedry Anatomii Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum Układ szkieletowy rozwija się z komórek mezodermy przyosiowej i bocznej oraz komórek grzebienie nerwowych. Mezoderma
Bardziej szczegółowoGrant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja
Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649 Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja obszar unaczynienia objawy lokalizacja TĘTNICA SZYJNA WEWNĘTRZNA (OCZNA
Bardziej szczegółowoPróchnica zębów. Antonina Kawecka PSSE w Kamieniu Pomorskim 2015roku
Antonina Kawecka PSSE w Kamieniu Pomorskim 2015roku Rodzaje zębów Zęby (łac. dens ząb, l.mn. dentes) złożone, twarde twory anatomiczne w jamie ustnej. Stanowią element układu trawienia i służą do rozdrabniania
Bardziej szczegółowoGR 1B PROPEDEUTYKA PEDIATRII Z DR KRZYKWĄ-SMYK seminaryjna WSSD nr 2. NEUROLOGIA Z DR MORSKIM seminaryjna WSSD nr 2
HARMONOGRAM ZAJĘĆ Z PRZEDMIOTU PEDIATRIA 3 ROK KIERUNAK LEKARSKI ćwiczenia odbywają się na oddziałach Wojewódzkiego Szpitala Dziecięcego w Olsztynie, ul Żołnierska 18a DR FERUŚ,- ODDZIAŁ PEDIATRYCZNY II
Bardziej szczegółowotel:
Miękki model mózgu, 8 części Nr ref: MA00741 Informacja o produkcie: Miękki model mózgu, 8 części Wysokiej jakości, realistyczny model mózgu człowieka, wykonany z miękkiego materiału, przypominającego
Bardziej szczegółowoUBEZPIECZENIE DZIECI 2016/2017
SUMA UBEZPIECZENIA 13 000 ZŁ W następstwie: - nieszczęśliwego wypadku Śmierć ubezpieczonego - zawału serca - krwotoku śródczaszkowego 100% sumy ubezpieczenia - ataku epilepsji - sepsy Śmierć ubezpieczonego
Bardziej szczegółowoZałącznik Nr 3 do Regulaminu organizacyjnego Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Świdnicy
Obowiązuje od dnia 01 maja 2014 roku Część II - Ceny świadczeń medycznych i usług diagnostyki obrazowej CENNIKA ŚWIADCZEŃ MEDYCZNYCH I USŁUG SAMODZIELNEGO PUBLICZNEGO ZESPOŁU OPIEKI ZDROWOTNEJ W ŚWIDNICY
Bardziej szczegółowoNiestabilność kręgosłupa
Niestabilność kręgosłupa Niestabilność kręgosłupa jest to nadmierna ruchomość kręgosłupa wykraczająca poza fizjologiczne zakresy ruchu, wywołująca dolegliwości bólowe lub objawy neurologiczne, również
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13
Spis treści Przedmowa................ 11 1. Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi.................. 13 Najważniejsze problemy diagnostyczne....... 13 Ból w klatce piersiowej........... 14 Ostry
Bardziej szczegółowoKARTA BADANIA LEKARSKIEGO
.. Oznaczenie podmiotu przeprowadzającego badanie lekarskie KARTA BADANIA LEKARSKIEGO Zgodnie art. 15f ust. 4 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2012 r. poz. 576, z późn. zm.) wyniki
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Folacid, 5 mg, tabletki 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 tabletka zawiera 5 mg kwasu foliowego (Acidum folicum). Substancje pomocnicze:
Bardziej szczegółowoTom ELSEV IER URRAN&PARTNER REHABILITACJA MEDYCZNA A N D R ZE JA KWOLKA
ELSEV IER URRAN&PARTNER Tom REHABILITACJA MEDYCZNA A N D R ZE JA KWOLKA W y d a n i e d r u g i e D ono o o Pod redakcją Andrzeja Kwolka Tom li Rehabilitacja kliniczna Wydanie drugie ELSEY IER URBAN&rPARTNER
Bardziej szczegółowoLp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi
Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6
Bardziej szczegółowoPrzygotowanie do samodzielnej pracy z pacjentem masaż w dyskopatii jako jedna z metod neurorehabilitacji
Przygotowanie do samodzielnej pracy z pacjentem masaż w dyskopatii jako jedna z metod neurorehabilitacji Czym jest dyskopatia? Jest to szerokie pojęcie obejmujące schorzenia krążka międzykręgowego. W większości
Bardziej szczegółowoZAKŁAD DIAGNOSTYKI OBRAZOWEJ Cennik badań
ZAKŁAD DIAGNOSTYKI OBRAZOWEJ Cennik badań Badania RTG 1 Zdjęcia klatki piersiowej ( p-a lub boczne) 2 40,00 2 Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej - 30,00 3 Zdjęcie czaszki 2 40,00 4 Zdjęcie celowane siodełka
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Wykł. Ćw. Konw. Lab. Sem. ZP Prakt. GN Liczba pkt ECTS
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2018-2020 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Genetyka Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej
Bardziej szczegółowoPodkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. I J. Łyko Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r.
Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. I J. Łyko Syllabus przedmiotowy 017/18-01/0 r. Wydział Fizjoterapii Kierunek studiów Fizjoterapia Specjalność ----------- Forma studiów Stacjonarne Stopień studiów
Bardziej szczegółowoBadania po poronieniu
Badania po poronieniu TWOJE SZANSE NA DZIECKO PRZYCZYNY PORONIENIA Genetyczne Powodują około 70% poronień. Są one spowodowane aberracjami chromosomowymi, czyli nieprawidłowościami materiału genetycznego
Bardziej szczegółowoZespół ciasnoty podbarkowej i uszkodzenie pierścienia rotatorów. Małgorzata Chochowska
Zespół ciasnoty podbarkowej i uszkodzenie pierścienia rotatorów Małgorzata Chochowska Zespół ciasnoty podbarkowej i uszkodzenie pierścienia rotatorów. Pierścień rotatorów stanowią ścięgna 4 mieśni: Podłopatkowego
Bardziej szczegółowoWpływ alkoholu na zdrowie potomstwa. Lek. med. Grażyna Rymaszewska
Wpływ alkoholu na zdrowie potomstwa Lek. med. Grażyna Rymaszewska 85 dni dojrzewa komórka jajowa Ok. 70 dni trwa wytwarzanie plemników Jeśli w tym czasie zadziała jakiś czynnik mutagenny, u dziecka może
Bardziej szczegółowoKURS ROZWIJAJĄCY DLA TERAPEUTÓW Z I STOPNIEM KOMPETENCJI PROGRAM KURSU
KURS ROZWIJAJĄCY DLA TERAPEUTÓW Z I STOPNIEM KOMPETENCJI PROGRAM KURSU WERSJA 2014 Moduł I TMH w ortopedii Dysfunkcje i deformacje stóp dzieci i dorośli pierwotne wtórne zasady korekcji czynnej korekcja
Bardziej szczegółowoUkład nerwowy ośrodkowy Systema nervosum centrale Systema nervosum centrale Ośrodkowy układ nerwowy (OUN) obejmuje mózgowie (mózg, pień mózgu i móŝdŝek) oraz rdzeń kręgowy. OUN poddaje rejestracji i analizie
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012 Instytut Zdrowia Kierunek studiów: Ratownictwo medyczne Kod kierunku: 12.9 Specjalność: - 1. PRZEDMIOT
Bardziej szczegółowoProfil neuropsy chologiczny dziecka z zespołem FA S. Justyna Soja-Sularz psycholog Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej nr 2 w Białymstoku
Profil neuropsy chologiczny dziecka z zespołem FA S Justyna Soja-Sularz psycholog Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej nr 2 w Białymstoku Fetal Alkohol Syndrome (FAS) jest to zespół nieprawidłowości,
Bardziej szczegółowoZajęcia dydaktyczne mają formę: ü wykładów 15 h dydaktycznych; ü seminarium 15 h dydaktycznych. Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie bez oceny.
REGULAMIN ZAJĘĆ TERŚCI Z NEUROLOGII DZIECIĘCEJ DLA STUDENTÓW II ROKU STUDIÓW NIESTACJONARNYCH DRUGIEGO STOPNIA, KIERUENK PIELĘGNIARSTWO, NA ROK AKADEMICKI 2014-2015. Zajęcia dydaktyczne mają formę: ü wykładów
Bardziej szczegółowoCiąża po poronieniu. Jakie badania genetyczne warto zrobić?
Ciąża po poronieniu Jakie badania genetyczne warto zrobić? Po poronieniu nadal masz szansę na urodzenie dziecka. Ważna jest wtedy właściwa diagnostyka, w której dużą rolę odgrywają badania genetyczne.
Bardziej szczegółowoTABELA NORM USZCZERBKU NA ZDROWIU EDU PLUS
Załącznik nr do Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Edu Plus zatwierdzonych uchwałą 0/04/03/204 Zarządu InterRisk TU S.A. Vienna Insurance Group z dnia 04.03.204 r. I. USZKODZENIA GŁOWY. ZŁAMANIE KOŚCI POKRYWY
Bardziej szczegółowoI PORUSZAM SIĘ, ODDYCHAM I CZUJĘ
I PORUSZAM SIĘ, ODDYCHAM I CZUJĘ Zadanie 1. Dokończ zdania. A. Serce i wątroba to przykłady.... B. Najmniejszym elementem budującym organizm człowieka jest....... C. Zespół komórek podobnych do siebie
Bardziej szczegółowoINSTYTUT MATKI I DZIECKA w Warszawie, Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka
Ocena ryzyka nieprawidłowego rozwoju dzieci urodzonych przedwcześnie Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka i pomoc rodzinie doświadczenia i rekomendacje Warszawa, 10 12 grudnia 2007 Ewa Helwich Klinika Neonatologii
Bardziej szczegółowoMechanizmy utraty ciepła
HIPOTERMIA Mechanizmy utraty ciepła Promieniowanie 55-65 % Parowanie - oddychanie 20-30 % Konwekcja 12-15% na wietrze Kondukcja 5 razy w mokrym ubraniu, 25-30 x w zimnej wodzie Hipotermia Spadek temperatury
Bardziej szczegółowoPrzedmowa do wydania polskiego 11 Wstęp 13 Podziękowania 14
Spis treści Przedmowa do wydania polskiego 11 Wstęp 13 Podziękowania 14 1. Wstęp i ustalanie rozpoznania 15 Co to jest mukowiscydoza? 15 Skąd nazwa mukowiscydoza? 16 Kiedy można podejrzewać występowanie
Bardziej szczegółowoUkład limbiczny. Przetwarzanie informacji przez mózg. kognitywistyka III. Jacek Salamon Tomasz Starczewski
Jacek Salamon Tomasz Starczewski Przetwarzanie informacji przez mózg kognitywistyka III Co to takiego? Inaczej układ rąbkowy lub układ brzeżny. Jest zbiorczą nazwą dla różnych struktur korowych i podkorowych.
Bardziej szczegółowo"Przyczyny, diagnostyka i leczenie trudnych zaparć u dzieci " Urszula Grzybowska-Chlebowczyk
"Przyczyny, diagnostyka i leczenie trudnych zaparć u dzieci " Urszula Grzybowska-Chlebowczyk Evaluation and treatment of functional constipation in infants and children: Evidence Based Recommendations
Bardziej szczegółowo