Dr Urszula K. Zawadzka-Pąk PRAWO FINANSÓW PUBLICZNYCH, ĆWICZENIA 8.

Transkrypt

1 Dr Urszula K. Zawadzka-Pąk PRAWO FINANSÓW PUBLICZNYCH, ĆWICZENIA 8.

2 Zadanie (1) 1. Proszę przenalizować treść ustawy budżetowej na 2018 r. i wskazać konkretną podstawę prawną z ustawy o finansach publicznych (u.f.p.) każdego artykułu, Np. Art. 1 ustawy budżetowej, podstawa prawna: art. 110 u.f.p. ( ) Art. 13 ustawy budżetowej, podstawa prawna: art. 136 u.f.p.

3 Zadanie (2) Proszę przenalizować treść załączników nr 1. i 2. do ustawy budżetowej na 2018 r. i znaleźć odpowiedzi na następujące pytania: 1) Z jakich szczebli składa się klasyfikacja budżetowa? 2) W jakiej relacji pozostają ze sobą art. 39 i art. 116 u.f.p.? 3) Dlaczego w załącznikach nr 1. i 2. ustawy budżetowej nie pojawiają się paragrafy, o których mowa w art. 39 u.f.p.? 4) W przypadku których wydatków i dochodów budżetowych nie stosuje się podziału na części budżetowe? Pomocne w tym celu mogą okazać się poniższe slajdy.

4 I. ZASADY BUDŻETOWE

5 Zasady budżetowe Postulaty nauki pod adresem ustawodawcy i praktyki dotyczące prawidłowej gospodarki budżetowej. Są to pożądane cechy budżetu i gospodarki budżetowej (nie zaś cechy niezbędne). Stworzone w celu optymalizacji realizacji zadań oraz procesu opracowywania, uchwalania i wykonywania budżetu.

6 1) JEDNOŚCI MATERIALNEJ (powszechności, zupełności, niefunduszowania) postulat by wszystkie jednostki państwowe wchodziły do budżetu całością swoich dochodów i wydatków. Zasada ma złagodzony charakter, dopuszcza się liczne wyjątki: zakłady budżetowe, instytucje gospodarki budżetowej, fundusze celowe. 2) JEDNOŚCI FORMALNEJ postuluje by budżet państwa ujmowany był w jeden, całościowy akt prawny. Wyjątki: odrębne budżety bieżące i inwestycyjne, budżety załącznikowe, plany finansowe funduszy celowych, zwane parabudżetami, jeśli ich dochody i wydatki nie są obejmowane budżetem państwowym.

7 3) JAWNOŚCI (FORMALNEJ) postulat by budżet był jawny obywatelom w fazie planowania, uchwalania i wykonywania. Warunki jawności: Regularne publikowanie danych budżetowych, dostępność debat budżetowych dla publiczności poddanie danych budżetowych krytycznej ocenie publicznej bez obawy o osobiste konsekwencje negatywne. 4) PRZEJRZYSTOŚCI (jawności materialnej) formalnie zasada oznacza uporządkowanie dochodów i wydatków budżetowych w odpowiednim systemie podziałek (podobnie jak zasada szczegółowości) Merytorycznie zaś chodzi o to stosować jednolite kryteria klasyfikacji, a także jasne i jednolite zasady rachunkowości i sprawozdawczości budżetowej.

8 5) SPECJALIZACJI (SZCZEGÓŁOWOWŚCI) postuluje by budżet uchwalany był ze szczegółowym podziałem dochodów i wydatków a nie tylko w ujęciu ogólnym. Realizacji zasady służy klasyfikacja budżetowa. WYJĄTKI: prowizorium budżetowe i układ wykonawczy budżetu. 6) RÓWNOWAGI takie ukształtowanie dochodów i wydatków, aby nie wystąpił deficyt. 7) ROCZNOŚCI wymaga, by budżet był opracowywany i uchwalany na jeden rok (nie musi być to rok kalendarzowy),

9 II. BUDŻET

10 Budżet w ujęciu prawnym Publiczny i jawny plan finansowy, będący globalnym, a zarazem szczegółowym zestawieniem przewidywanych dochodów i wydatków państwa uchwalany przez Sejm na okres roku budżetowego w formie ustawy budżetowej, będącej obligatoryjną podstawą prowadzenia gospodarki budżetowej (T. Dębowska-Romanowska, Prawo finansowe. Część konstytucyjna wraz z częścią ogólną. Warszawa 2010, s. 190.)

11 Budżet Plan finansowy upoważniający do pobierania dochodów i dokonywania wydatków uchwalany w formie ustawy (w przypadku j.s.t. uchwały) budżetowej przez organ ustawodawczy (w przypadku j.s.t. stanowiący) na okres jednego roku budżetowego.

12 Szczególny charakter budżetu 1) Szczególna treść 2) Szczególna moc 3) Szczególny okres obowiązywania 4) Szczególna forma

13 Charakter prawny budżetu Po stronie dochodów - zbiór przewidywań, po stronie wydatków nieprzekraczalne limity Adresatami budżetu są jego wykonawcy. Nie ustanawia praw ani obowiązków wobec tzw. osób trzecich.

14 Budżet w ujęciu ekonomicznym Scentralizowany zasób środków pieniężnych.

15 Regulacje konstytucyjne art Sejm uchwala budżet państwa na rok budżetowy w formie ustawy budżetowej. 2. Zasady i tryb opracowania projektu budżetu państwa, stopień jego szczegółowości oraz wymagania, którym powinien odpowiadać projekt ustawy budżetowej, a także zasady i tryb wykonywania ustawy budżetowej określa ustawa. 3. W wyjątkowych przypadkach dochody i wydatki państwa w okresie krótszym niż rok może określać ustawa o prowizorium budżetowym. Przepisy dotyczące projektu ustawy budżetowej stosuje się odpowiednio do projektu ustawy o prowizorium budżetowym. 4. Jeżeli ustawa budżetowa albo ustawa o prowizorium budżetowym nie weszły w życie w dniu rozpoczęcia roku budżetowego, Rada Ministrów prowadzi gospodarkę finansową na podstawie przedłożonego projektu ustawy.

16 III. KLASYFIKACJA

17 Klasyfikacja klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów... Stanowi realizację zasady szczegółowości oraz przejrzystości stanowi systematyzację środków publicznych oraz wydatków i rozchodów publicznych. ma powszechne zastosowanie we wszystkich jednostkach sektora finansów publicznych, w tym w budżecie państwa oraz budżetach j.s.t. na każdym etapie gospodarowania. Szczegóły dotyczące klasyfikacji są ustanowione w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 38, poz. 207 z późn. zm.)

18 Co do zasady (Części) Działy Rozdziały (Paragrafy?)

19 Regulacje ustawowe art. 39 ufp 1. Dochody publiczne, wydatki publiczne i przychody, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5 (tj. przychody j.s.f.p.), oraz środki, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, klasyfikuje się (tj. środki ze źródeł zagranicznych), z zastrzeżeniem ust. 2, według: 1) działów i rozdziałów określających rodzaj działalności; 2) paragrafów określających rodzaj dochodu, przychodu lub wydatku oraz środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i Wydatki publiczne klasyfikuje się również według dodatkowej klasyfikacji określającej kody wydatków strukturalnych. 3. Przychody, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4 (tj. przychody budżetu państwa i budżetów j.s.t.) oraz rozchody (tj. rozchody publiczne), o których mowa w art. 6 ust. 2, klasyfikuje się według paragrafów określających źródło przychodu lub rodzaj rozchodu [delegacja ustawowa do wydania rozporządzenia]

20 Rozporządzenia wykonawcze Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 38, poz. 207 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji wydatków strukturalnych (Dz.U nr 44 poz. 255)

21 Części budżetowe Najwyższa podziałka klasyfikacji budżetowej budżetu państwa Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 grudnia 2009 r. w sprawie klasyfikacji części budżetowych oraz określenia ich dysponentów

22 Części budżetowe art. 114 ufp 1. Budżet państwa składa się z części odpowiadających organom władzy publicznej, kontroli państwowej, sądom, trybunałom i innym organom wymienionym w art. 139 ust. 2, administracji rządowej, przy czym dla poszczególnych działów administracji rządowej oraz dla urzędów nadzorowanych przez Prezesa Rady Ministrów ustala się odpowiednio odrębne części budżetu. 2. W odrębnych częściach budżetu państwa ujmuje się: 1) subwencje ogólne dla js.t.; 2) rezerwę ogólną; 3) rezerwy celowe; 4) obsługę długu Skarbu Państwa; 5) środki własne Unii Europejskiej; 6) przychody i rozchody związane z finansowaniem potrzeb pożyczkowych budżetu państwa; 7) dochody, o których mowa w art. 111 pkt W uzasadnionych przypadkach, na wniosek właściwego ministra, w budżecie państwa mogą być tworzone odrębne części dla: 1) urzędów centralnych nadzorowanych przez ministra; 2) państwowych jednostek organizacyjnych, które nie są organami władzy lub administracji rządowej; 3) zadań ogólnych, jeżeli wyodrębnienie części jest uzasadnione koniecznością zapewnienia bieżącej kontroli dochodów lub wydatków. 4. Częściami budżetu państwa dysponują dysponenci części budżetowych, jeżeli odrębne ustawy nie stanowią inaczej. 5. Dochody i wydatki oraz przychody i rozchody budżetu państwa klasyfikuje się według zasad określonych w art. 39 oraz według części budżetowych, o których mowa w ust [Delegacja ustawowa]

23 Art. 116 ufp 1. Podatkowe i niepodatkowe dochody budżetu państwa ujmuje się w załączniku do ustawy budżetowej według: 1) źródeł dochodów; 2) części i działów klasyfikacji budżetowej. 2. Wydatki budżetu państwa ujmuje się w załączniku do ustawy budżetowej w podziale na części, działy i rozdziały klasyfikacji budżetowej wydatków oraz grupy wydatków, z wyodrębnieniem wydatków przeznaczonych na : 1) realizację projektów pomocy technicznej programów finansowanych z udziałem środków europejskich i środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5; 2) współfinansowanie realizacji programów finansowanych z udziałem środków europejskich i wpłat do wspólnych budżetów pomocy technicznej pro-gramów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5; 3 ) realizację programów, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. c i d.

24 Art. 119 ufp 1. Dochody budżetu środków europejskich ujmuje się w ustawie budżetowej według: 1) części klasyfikacji budżetowej; 2) programów finansowanych z udziałem środków europejskich. 2. Wydatki budżetu środków europejskich ujmuje się w ustawie budżetowej w podziale na: 1) części i działy klasyfikacji wydatków; 2) programy finansowane z udziałem środków europejskich w ramach części i działów klasyfikacji wydatków.