Święty Jakub Apostoł. Syn Zebedeusza i Salome. z bratem Janem nosili przydomek synowie gromu jeden z najbliższych apostołów Jezusa

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Święty Jakub Apostoł. Syn Zebedeusza i Salome. z bratem Janem nosili przydomek synowie gromu jeden z najbliższych apostołów Jezusa"

Zofia Lisowska
8 lat temu
Przeglądów:

2 Święty Jakub Apostoł Syn Zebedeusza i Salome z bratem Janem nosili przydomek synowie gromu jeden z najbliższych apostołów Jezusa poniósł męczeńską śmierć w 44 r. w Palestynie według tradycji wprowadzał chrześcijaństwo na terenie Hiszpanii

apostołów Jezusa poniósł męczeńską śmierć w 44 r.

3 ROZWÓJ KULTU W SANTIAGO DE COMPOSTELA odnalezienie grobu św. Jakuba w 813 r. budowa pierwszej bazyliki w latach r. muzułmanie zniszczyli bazylikę i miasto silny rozwój pielgrzymowania od XI w. rozwój Camino de Santiago ważne miasta na szlaku: Paryż, Vezeley, Le Puy, Arles, Montpellier, Tuluza, Irun

muzułmanie zniszczyli bazylikę i miasto silny rozwój pielgrzymowania od XI w.

4 IKONOGRAFIA NA SZLAKU ŚW. JAKUBA liczni święci oraz pielgrzymi wizerunki św. Jakuba wierne przedstawienia świętych św. Jakub był określany jako piękny i czysty formy plastyczne: malarstwo, rzeźba, złotnictwo, hafciarstwo, rytownictwo

5 IKONOGRAFIA ŚW. JAKUBA Najczęściej spotykane przedstawienia ikonograficzne św. Jakuba: jako apostoł jako pielgrzym jako rycerz

6 ŚW. JAKUB JAKO APOSTOŁ I PIELGRZYM Przed odnalezieniem grobu św. Jakuba w Composteli był on przedstawiany jako apostoł i męczennik Atrybuty św. Jakuba: księga lub zwój, w scenie męczeństwa miecz lub ścięta głowa Zazwyczaj w scenach zbiorowych, z Chrystusem lub innymi apostołami (fasada katedry w Santiago, renesansowe i barokowe ołtarze np. w Burgos, Castrojeriz, Descalzas Reales w Madrycie)

Jakuba: księga lub zwój, w scenie męczeństwa miecz lub ścięta głowa Zazwyczaj w scenach

7 ŚW. JAKUB JAKO APOSTOŁ I PIELGRZYM Kształtowanie się od IX w. wizerunku św. Jakuba jako pielgrzyma odnalezienie grobu ogłoszenie przez bpa Beato de Lebana jeszcze w VIII w. św. Jakuba głównym świętym Kościoła na Półwyspie Pirenejskim Wizerunki Jakuba pielgrzyma już w sztuce romańskiej Portyk Chwały: św. Jakub ze zwojem w ręku, ale również z muszlą i kijem pielgrzymim. Pod koniec XII w. popularny w całej Europie Zachodniej wizerunek Jakuba w kapeluszu ozdobionym muszlą, z laską, torbą i tykwą Relikwiarze

Jakuba głównym świętym Kościoła na Półwyspie Pirenejskim Wizerunki Jakuba pielgrzyma już w sztuce romańskiej Portyk Chwały: św.

8 ŚIĘTY JAKUB JAKO RYCERZ chrześcijański rycerz posłany przez samego Boga obrońca w walce z muzułmanami, Matamoros czyli pogromca Maurów zwycięski rycerz na białym koniu lub pieszo z mieczem w dłoni tympanon w transepcie katedry w Santiago nawiązujący do bitwy pod Clavijo: Jakub Apostoł na koniu, z mieczem w prawej ręce i chorągwią w lewej

koniu lub pieszo z mieczem w dłoni tympanon w transepcie katedry w Santiago

9 WIZERUNKI ŚW. JAKUBA W HISZPANII Różnorodność wątków tematycznych: tematy z życia Apostoła - śmierć męczeńska (Escorial, El Prado Męczeństwo Santiago autorstwa Zurbarana), powołanie Jakuba i Jana, nawrócenie Hermogenesa sprowadzenie ciała św. Jakuba do Galicji (kaplica Santiago w Vilcazar de Sirga) cuda za pośrednictwem św. Jakuba i opieka nad monarchami i wojskami Hiszpanii, częstym przedstawieniem była interwencja Apostoła podczas bitwy pod Clavijo w 844 r. św. Jakub jako patron Hiszpanów w ich zamorskich wyprawach (wspomagać miał H. Corteza, A. de Ojeda, F. Pizzaro)

autorstwa Zurbarana), powołanie Jakuba i Jana, nawrócenie Hermogenesa sprowadzenie ciała św.

10 WIZERUNKI ŚW. JAKUBA POZA HISZPANIĄ najstarsze z VI w. w kościele San Vitale i kaplicy arcybiskupiej w Rawennie: dojrzały mężczyzna z długą brodą, w ręku zwój pisma XII w. relief krużganku w katedrze w Moissac we Francji; XIII wieczny witraż w bazylice św. Franciszka w Asyżu katedra w Kolonii: relikwiarz Trzech Króli z XII w., gdzie św. Jakub trzyma w dłoni miecz oraz posąg z XIV w. z kijem pielgrzymim i torbą wizerunek św. Jakuba na sztandarze księcia Karola Śmiałego z XV w. (zbiory Musee des Beaux-Arts w Dijon) Włochy: muzeum Uffizi i katedra we Florencji, kościół św. Leona w Wenecji w scenach zbiorowych na gotyckich portalach (Amiens, Chartres, Reims)

relief krużganku w katedrze w Moissac we Francji; XIII wieczny witraż w bazylice św. Franciszka w Asyżu katedra w Kolonii: relikwiarz Trzech Króli z XII w., gdzie św.

11 WIZERUNKI ŚW. JAKUBA POZA HISZPANIĄ w scenach z innymi apostołami: portal katedry w Leon, muzeum w Londynie, Strasburgu nawrócenie Hermogenesa: witraże w Chartres, malowidło tablicowe Lorenzo Monaco, obraz Francesco Angelica Galeria dell Academia w Wenecji obraz Marco Basaiti z 1515 r. Powołanie Jakuba, kościół św. Jakuba w Antwerpii Ścięcie Jakuba drzeworyt z XVI w. w Bibliotece Narodowej w Paryżu Jakub głoszący kazanie Hiszpanom Santa Fe (Meksyk): Jakub głoszący nauki Indianom (XVIII w.)

Hermogenesa: witraże w Chartres, malowidło tablicowe Lorenzo Monaco, obraz Francesco Angelica Galeria dell Academia w

12 WIZERUNKI ŚW. JAKUBA W POLSCE kaplica biskupa Zadzika w katedrze na Wawelu: alabastrowy posąg św. Jakuba z XVII w. Śląsk: figury św. Jakuba w dekoracjach ambon kościołów przedstawienie św. Jakuba w kościele w Sobótce

Podobne dokumenty

Pieczęć Olsztyna IV WIEK

Pieczęć Olsztyna IV WIEK Pierwowzorem herbu Olsztyna była sekretna pieczęć, którą jeszcze w 1526 roku pieczętowano dokumenty. W drugiej połowie XVI w. na pieczęci pojawiła się postać wędrowca trzymającego