OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)

Transkrypt

1 OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) 1. Nazwa przedmiotu / modułu w języku polskim Metodyka terapii dzieci ze specyficznymi trudnościami w obszarze językowym 2. Nazwa przedmiotu / modułu w języku angielskim Therapy Methods in Children with Specific Difficulties in the Area of Llanguage 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki, Zakład Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Przedszkolnej 4. Kod przedmiotu / modułu 5. Rodzaj przedmiotu / modułu (obowiązkowy lub fakultatywny) Obowiązkowy 6. Kierunek studiów Pedagogika Terapia Pedagogiczna 7. Poziom studiów II stopień 8. Rok studiów II rok 9. Semestr (zimowy lub letni) Semestr zimowy i letni 10. Forma zajęć i liczba godzin 45 godzin ćwiczeń 11. Imię, nazwisko, tytuł / stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia Dr Anna Jurek 12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla przedmiotu / modułu oraz zrealizowanych przedmiotów Brak wymagań 13. Cele przedmiotu: C-1 Zapoznanie ze specyfiką zaburzeń rozwoju językowego. C-2 Przygotowanie studentów do pracy z dziećmi z zaburzeniami zachowania językowego w zakresie percepcji i realizacji mowy, kompetencji systemowej i komunikacyjnej. C-3 Przedstawienie metod wspomagających rozwój językowy. C-4 Analiza rozwiązań organizacyjnych, umożliwiających zindywidualizowanie procesu terapii i toku kształcenia dzieci z zaburzeniami rozwoju językowego. C-5 Prezentacja i omówienie pomocy dydaktycznych stosowanych w terapii zaburzeń rozwoju językowego. 14. EK_01 Zakładane efekty kształcenia: potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje profesjonalne umiejętności związane z działalnością pedagogiczną (dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą), Symbole kierunkowych efektów kształcenia: K_U04

2 EK_02 EK_03 EK_04 EK_05 EK_06 korzystając z różnych źródeł i nowoczesnych technologii, posiada umiejętności diagnostyczne pozwalające na rozpoznawanie sytuacji uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, opracowywanie wyników obserwacji i formułowanie wniosków. potrafi ocenić przydatność typowych metod, procedur i dobrych praktyk do realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych związanych z odpowiednimi etapami edukacyjnymi potrafi pracować z uczniami, indywidualizować zadania i dostosowywać metody i treści do potrzeb i możliwości uczniów (w tym uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi) oraz zmian zachodzących w świecie i w nauce, ma świadomość konieczności prowadzenia zindywidualizowanych działań pedagogicznych (dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych) w stosunku do uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, ma przekonanie o wadze zachowania się w sposób profesjonalny, refleksji na tematy etyczne i przestrzegania zasad etyki zawodowej, wykazuje cechy refleksyjnego praktyka K_U05 K_U07 K_U14 K_K03 K_K Treści programowe: Zaburzenia komunikacji językowej wyjaśnienie podstawowych pojęć. Zaburzenia rozwoju mowy i języka, zaburzenia komunikacyjne. LLI (language-learning impairment) zaburzenie uczenia się języka a SLI (specific language impairment) specyficzne zaburzenie rozwoju językowego. Dysleksja rozwojowa i jej podtypy. Różnorodność potrzeb edukacyjnych. Znaczenie sprawnego posługiwania się językiem w mowie i piśmie w rozwoju każdej jednostki. Profilaktyka zaburzeń językowych. Działania wspomagające rozwój języka. Sposoby poszerzania zasobu leksykalnego i strategie zapamiętywania słownictwa. Kształcenie płynności słownej. Imitacja, substytucja i transformacja w nauczaniu konstrukcji gramatycznych uczniów z niewykształconą kompetencją systemową. Ćwiczenia w rozróżnianiu określonych zależności logicznych wyrażanych relacjami semantycznymi. Kształcenie umiejętności programowania języka w zakresie treści i/ lub formy. Przygotowanie do nauki czytania i pisania. Metody początkowej nauki czytania i pisania. Kształcenie świadomości językowej. Metody kształcenia sprawności czytania ze zrozumieniem i pisania. Metody nauczania ortografii. Pisanie jako środek pomocny w utrwalaniu materiału leksykalnego i strukturalnego. Przykłady ćwiczeń w czytaniu analitycznym i syntetycznym. Realizacja pisemna analitycznych i syntetycznych ćwiczeń w czytaniu. Ćwiczenia w czytaniu twórczym i krytycznym.

3 Pisanie jako sprawność prowadząca do samodzielnego tworzenia tekstu. 16. Zalecana literatura (podręczniki): Literatura podstawowa: Krasowicz-Kupis G., Rozwój świadomości językowej dziecka. Teoria i praktyka, Lublin Leonard L.B., SLI Specyficzne zaburzenie rozwoju językowego, Gdańsk Maurer A. (red.), Dźwięki mowy. Program kształtowania świadomości fonologicznej dla dzieci przedszkolnych i szkolnych, Kraków Reid G., Wearmouth J. (red.), Dysleksja. Teoria i praktyka, Gdańsk Smith D.D., Zaburzenia mowy i/ lub języka, w: Pedagogika specjalna. T. I, Wydawnictwo APS, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Literatura uzupełniająca: Berko J.,Gleason, N. Bernstein Ratner (red.), Psycholingwistyka, Gdańsk Blakemore S-J., Frith U., Jak uczy się mózg, Kraków Bokus B, G. W. Shugar (red.), Psychologia języka dziecka. Osiągnięcia, nowe perspektywy, Gdańsk Cawley J, Trudności w czytaniu, w: N.G. Haring, R.L. Schiefelbusch (red.), w: Metody pedagogiki specjalnej, Warszawa Czaplewska E., Rozumienie pragmatycznych aspektów wypowiedzi przez dzieci ze specyficznym zaburzeniem językowym SLI, Gdańsk Jurek A., Kształcenie umiejętności ortograficznych uczniów z dysleksją, Gdańsk Kostka-Szymańska M., Krasowicz-Kupis G. (red.), Dysleksja. Problem znany czy nieznany?, Lublin Krasowicz-Kupis G. (red.), Dysleksja rozwojowa. Perspektywa psychologiczna, Gdańsk Lipowska M., Profil rozwoju kompetencji fonologicznej dzieci w wieku przedszkolnym, Kraków Malmquist E., Nauka czytania w szkole podstawowej, Warszawa Milewski S., Lingwistyczne i dydaktyczne aspekty analizy fonemowej, Lublin Milewski S., Kaczorowska-Bray K. (red.), Logopedia. Wybrane aspekty historii, teorii i praktyki, Gdańsk Nowak J.E., Pedagogiczne problemy słuchu fonematycznego u uczniów z trudnościami w czytaniu i pisaniu, Bydgoszcz Nowak-Wolna K. (red.), Podstawy komunikacji językowej i jej zaburzenia, Opole Brzeg Mierzejewska H., Przybysz-Piwkowa (red.) M., Rozwój poznawczy i rozwój językowy dzieci z trudnościami w komunikacji werbalnej. Diagnozowanie i postępowanie usprawniające, Warszawa Saduś Z., Jak pomóc uczniowi w nauce ortografii, Opole Słodownik- Rycaj E., Gry i zabawy językowe. Jak pomagać dziecku w przyswajaniu języka, Warszawa Szeląg E., Szymaszek A., Test do badania słuchu fonematycznego u dzieci i dorosłych, Gdańsk Rocławska-Daniluk M., Rozwój sprawności syntetyzowania wyrazów z fonemów w grupie dzieci 6- letnich. Studium językoznawcze, Gdańsk Torneus M., Hedstrom G-B., Lundberg I., Rozmowy o języku. Zabawy i ćwiczenia, Gdańsk Wójtowiczowa J., O wychowaniu językowym. Zbiór artykułów dla rodziców i nauczycieli, Warszawa Wróblewska M.(red.), Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole. Wybrane zagadnienia, Białystok Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu / modułu, sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: ćwiczenia: projekt (studium indywidualnego przypadku), praca kontrolna Ćwiczenia: Projekt - opracowanie i zaprezentowanie studium przypadku dziecka z zaburzeniami językowymi Kryteria oceny: - ocena bardzo dobra student potrafi opracować i zaprezentować studium przypadku dziecka z

4 zaburzeniami językowymi, wykazuje się na bardzo dobrym poziomie umiejętnościami planowania, organizowania, realizacji i modyfikacji procesu terapii pedagogicznej, doboru optymalnych form i metod terapii; potrafi analizować i oceniać własne oddziaływania terapeutyczne; - ocena dobra student potrafi opracować i zaprezentować studium przypadku dziecka z zaburzeniami językowymi, wykazuje się na dobrym poziomie umiejętnościami planowania, organizowania, realizacji i modyfikacji procesu terapii pedagogicznej, doboru odpowiednich form i metod terapii; potrafi analizować i oceniać własne oddziaływania terapeutyczne; - ocena dostateczna - student potrafi opracować i zaprezentować studium przypadku dziecka z zaburzeniami językowymi, wykazuje się na dostatecznym poziomie umiejętnościami planowania, organizowania, realizacji i modyfikacji procesu terapii pedagogicznej, doboru właściwych form i metod terapii; potrafi analizować i oceniać własne oddziaływania wychowawcze; - ocena niedostateczna student nie potrafi opracować i zaprezentować studium przypadku dziecka z zaburzeniami językowymi, nie opanował umiejętności planowania, organizowania, realizacji i modyfikacji procesu terapii pedagogicznej, nie potrafi dokonać doboru odpowiednich form i metod terapii. Praca kontrolna Ocena umiejętności pisemnego opracowania wybranego tematu dotyczącego metodyki terapii dziecka z określonymi zaburzeniami rozwoju językowego. Kryteria oceny: - ocena bardzo dobra student potrafi napisać oryginalną, samodzielną, starannie przemyślaną, spójną pracę z zakresu metodyki terapii dziecka z zaburzeniami rozwoju językowego, wykazując się znajomością różnorodnych kontekstów oraz umiejętnością zaplanowania procesu terapii dla dziecka w określonym wieku z określonym rodzajem zaburzeń językowych; - ocena dobra student potrafi napisać samodzielną, przemyślaną i spójną pracę z zakresu metodyki terapii dziecka z zaburzeniami rozwoju językowego, wykazując się dobrą znajomością literatury naukowej oraz umiejętnością zaplanowania procesu terapii dla dziecka w określonym wieku z określonym rodzajem zaburzeń językowych; - ocena dostateczna student potrafi napisać spójną pracę z zakresu metodyki terapii dziecka z zaburzeniami rozwoju językowego, wykazując się dostateczną znajomością literatury naukowej oraz umiejętnością zaplanowania procesu terapii dla dziecka w określonym wieku z określonym rodzajem zaburzeń językowych; - ocena niedostateczna student nie potrafi napisać pracy z zakresu metodyki terapii dziecka z zaburzeniami rozwoju językowego na podstawie podanej literatury i wskazówek prowadzącego zajęcia. 18. Język wykładowy polski 19. Obciążenie pracą studenta Forma aktywności studenta Godziny zajęć (według planu studiów) z nauczycielem: - ćwiczenia: 45 Praca własna studenta - przygotowanie do zajęć: 25 - czytanie wskazanej literatury: 25 - przygotowanie pracy kontrolnej: 40 - opracowanie studium przypadku (projekt): 40 Suma godzin 175 Liczba punktów ECTS 7 Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności

5