2.1 Składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, FP, FGŚP i FEP

Transkrypt

1 Moduł 2: Jak obliczyć wynagrodzenie pracownika czyli od brutto do netto 2.1 Składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, FP, FGŚP i FEP Materiał jest elementem Kursu: Płace, należącego do Akademii Moniki Smulewicz. Wszelkie prawa zastrzeżone.

2 Rodzaje ubezpieczeń

3 Ubezpieczenia społeczne Ustawa z dnia r. o systemie ubezpieczeń społecznych Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe

4 Ubezpieczenia społeczne Ubezpieczenia społeczne obejmują: ubezpieczenie emerytalne; ubezpieczenia rentowe; ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa, zwane dalej ubezpieczeniem chorobowym ; ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zwane dalej ubezpieczeniem wypadkowym. Art. 1 ust. 1 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

5 Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zwanych dalej składkami, stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanej dalej ustawą, oraz 2.

6 Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ( ) w danym roku kalendarzowym nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, określonego w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym lub ich projektach ( ). Art. 19 ust. 1 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Obowiązująca kwota ograniczenia w 2018 r. wynosi zł Obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia r.

7 Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3. Przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe nie stosuje się ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1. Art. 20 ust. 1 i 2 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

8 Stopa procentowa składki wypadkowej Stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe jest ustalana na okres roku składkowego, który zgodnie z art. 2 pkt 8 ustawy, obejmuje okres od dnia 1 kwietnia danego roku do dnia 31 marca następnego roku. Stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe wynosi aktualnie od 0,40% do 3,33% podstawy wymiaru ubezpieczenia wypadkowego. Płatnicy podlegający wpisowi do rejestru REGON, którzy zgłaszają do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 osób opłacają składkę na ubezpieczenie wypadkowe w ryczałtowej wysokości 1,67% podstawy wymiaru (połowy najwyższej stopy procentowej ubezpieczenia wypadkowego dla grup działalności).

9 Stopa procentowa składki wypadkowej Informację ZUS IWA, za dany rok kalendarzowy, przekazują do Zakładu płatnicy składek, którzy spełniają łącznie trzy warunki: podlegają wpisowi do rejestru REGON, byli zgłoszeni w ZUS jako płatnicy składek na ubezpieczenie wypadkowe nieprzerwanie przez cały rok kalendarzowy, za który składana jest informacja ZUS IWA i co najmniej 1 dzień w styczniu następnego roku, zgłaszali w roku kalendarzowym, za który składana jest informacja ZUS IWA, średnio, co najmniej 10 ubezpieczonych do ubezpieczenia wypadkowego. Art. 28 i 31 ustawy wypadkowej, Rozporządzenie z dn

10 Stopa procentowa składki wypadkowej Płatników składek, którzy spełniają łącznie następujące warunki: podlegają wpisowi do rejestru REGON, w poprzednim roku zgłaszali do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 osób (średnio na miesiąc), nie składali ZUS IWA za 3 ostatnie, kolejne lata kalendarzowe obowiązuje składka na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości ustalonej dla grupy działalności, do której należy płatnik zgodnie z Rozporządzeniem z dnia Płatnik składek, który nie podlega wpisowi do rejestru REGON, opłaca składkę na ubezpieczenie wypadkowe według stopy procentowej wynoszącej 50% najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy dla wszystkich grup działalności. (art. 28 ust. 1 i art. 33 ust. 3 ustawy wypadkowej).

11 Stopa procentowa składki wypadkowej Dla płatników podlegających wpisowi do rejestru REGON, zgłaszających do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 osób, którzy przekazali do ZUS informację IWA za kolejne 3 lata o wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującej w danym roku składkowym Zakład powiadamia do 20 kwietnia danego roku. Jeżeli płatnik składek do dnia 30 kwietnia danego roku nie otrzyma zawiadomienia, powinien zwrócić się do jednostki organizacyjnej Zakładu właściwej ze względu na swoją siedzibę o podanie wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe. Art. 32 ust. 1 i 2 ustawy wypadkowej

12 Fundusz pracy Ustawa z dnia r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Dla celów opłacania składki na FP za pracodawcę uważa się jednostkę organizacyjną, chociażby nie posiadała osobowości prawnej, a także osobę fizyczną, jeżeli zatrudniają one co najmniej 1 pracownika. Jeżeli zleceniodawca (jako osoba fizyczna) zatrudnia tylko zleceniobiorców - to za osoby te nie opłaca składek na FP. Nie dotyczy to zleceniodawców jednostek organizacyjnych.

13 Fundusz Pracy Obowiązkowe składki na FP opłacają pracodawcy i inne podmioty zobowiązane do ich opłacania od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dn r. o systemie ubezpieczeń społecznych, wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie. Składka na FP wynosi 2,45% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

14 Fundusz Pracy Obowiązek przeliczenia podstawy wymiaru składek na okres miesiąca dotyczy tych przypadków, w których podstawa ta za dany miesiąc jest niższa od minimalnego wynagrodzenia z uwagi na: wykonywanie zatrudnienia przez niepełny miesiąc (np. z powodu rozpoczęcia lub zakończenia zatrudnienia w trakcie miesiąca), wykonywanie pracy przez niepełny miesiąc z powodu pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z tytułu choroby albo pobierania zasiłku chorobowego, korzystanie z urlopu bezpłatnego przez część miesiąca, inne nieobecności w pracy, powodujące zmniejszenie należnego wynagrodzenia za pracę.

15 Fundusz Pracy Przeliczenia na okres pełnego miesiąca nie dokonuje się w odniesieniu do pracowników zatrudnianych w niepełnym wymiarze czasu pracy w przypadku, gdy przychód pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jest niższy niż minimalne wynagrodzenie. Przeliczenie podstawy wymiaru składek na okres miesiąca dokonywane jest tylko i wyłącznie w celu ustalenia obowiązku opłacania składki na Fundusz Pracy za dany miesiąc.

16 Fundusz Pracy W przypadku, jeżeli pracownik ma podstawę wymiaru składek niższą niż płaca minimalna, ale ma inne źródła przychodu podlegające oskładkowaniu, pracodawca ma obowiązek naliczać i opłacać składki na Fundusz Pracy, jeżeli łączny dochód pracownika jest równy co najmniej płacy minimalnej. Na pracowniku ciąży obowiązek złożenia oświadczenia o przychodach z innych tytułów.

17 Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych Wysokość składki na dany rok ustalana jest w ustawie budżetowej. Stopa składki ustalana jest od podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, bez stosowania ograniczenia do 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Wysokość składki na FGŚP wynosi aktualnie 0,10% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

18 Fundusz Emerytur Pomostowych Za osoby, które: urodziły się po dniu 31 grudnia 1948 r. wykonują pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze Płatnik składek jest zobowiązany opłacać składki na FEP w wysokości 1,5% postawy. Składki te w pełni obciążają Płatnika. Podstawę wymiaru składek na FEP stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Przy wyliczaniu składki na FEP obowiązuje ograniczenie podstawy wymiaru, o którym mowa w art. 19 ustawy systemowej. Maksymalna podstawa wymiaru składek na FEP w 2018 r. wynosi: zł.

19 Ubezpieczenie zdrowotne Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają: 1) osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniem społecznym lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są: a) pracownikami w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ( ) e) osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, lub osobami z nimi współpracującymi, ( ) Art. 66 ust. 1 Ustawy o świadczeniach zdrowotnych

20 Ubezpieczenie zdrowotne - podstawa wymiaru Do ustalenia podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne osób objętych ubezpieczeniami społecznymi, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Art. 81 Ustawy o świadczeniach zdrowotnych Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się wyłączeń wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz nie stosuje się ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Art. 81 ust. 5 Ustawy o świadczeniach zdrowotnych

21 Ubezpieczenie zdrowotne - podstawa wymiaru Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych. Art. 81 ust. 6 Ustawy o świadczeniach zdrowotnych

22 Składka na ubezpieczenie zdrowotne Składka na ubezpieczenie zdrowotne podlega odliczeniu: od podatku dochodowego od osób fizycznych na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, od ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, karty podatkowej oraz zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów osób duchownych na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. W przypadkach określonych ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej składkę na ubezpieczenie zdrowotne obniża się do wysokości zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.